آنتی بیوتیک ها به طور طبیعی توسط ارگانیسم های زنده یا به طور تجربی و داخل آزمایشگاه ساخته می شوند و می توانند باکتری ها را به طور کامل از بین ببرند یا جلوی رشد و تکثیر آنها را بگیرند. با این که این ترکیبات فواید بسیار زیادی برای انسان ها و حیوانات دارند اما استفاده بیش از حد و نادرست از آنها می تواند عواقب مهمی از جمله ایجاد باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک را به همراه داشته باشد.
از آنتی بیوتیک ها در صنعت پرورش دام و طیور برای 4 هدف زیر استفاده می شود:
درمان
در این حالت از آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت فعال در دام بیمار استفاده می شود.
کنترل یا متافیلاکسی
در این حالت، زمانی که بیماری در تعدادی از حیوانات گله تشخیص داده می شود، برای کل گله از آنتی بیوتیک با دوز درمانی استفاده می شود. هدف از این اقدام درمان حیوانات بیمار و جلوگیری از انتشار و انتقال بیماری به حیوانات سالمی است که در تماس با آنها قرار دارند.
پیشگیری یا پروفیلاکسی
در این حالت، برای حیوان یا حیوانات سالم قبل از بروز علائم بالینی و بیمار شدن از آنتی بیوتیک استفاده می شود. هدف از این اقدام پیشگیری از بروز بیماری می باشد.
محرک رشد
در این حالت آنتی بیوتیک ها با دوزی بسیار کمتر از دوز درمانی، از طریق آب یا خوراک و به مدت طولانی به دام و طیور تجویز می شوند تا نرخ رشد آنها را بهبود بخشند.
آنتی بیوتیک های محرک رشد (AGP) در بسیاری از کشور ها بدون نسخه دامپزشک و بدون هیچ گونه نظارتی فروخته و استفاده می شوند در حالی که هیچ مدرک قطعی مبنی بر بهبود تولید حیوانات در اثر استفاده از این آنتی بیوتیک ها هم وجود ندارد. هم چنین ذکر این نکته مهم است که اگر تغذیه و مراقبت های بهداشتی در پرورش دام یا طیور بهبود یابد، تأثیر آنتی بیوتیک های محرک رشد بر بهره وری می تواند کمتر از 1 % باشد. بنابراین توصیه می شود که با بهبود اقدامات مدیریتی و بهداشتی نرخ رشد و تولید را بهبود بخشید. با این حال چون معمولا این اقدامات سخت تر می باشند، تمایل پرورش دهندگان بیشتر به سمت استفاده از آنتی بیوتیک های محرک رشد است اما این کار نقش مهمی در پیدایش و گسترش مقاومت آنتی بیوتیکی دارد. به همین دلیل هم بسیاری از کشور ها استفاده از آنتی بیوتیک ها به عنوان محرک رشد را در پرورش حیوانات ممنوع کرده اند تا با این کار از گسترش مقاومت آنتی بیوتیکی جلوگیری نموده و کارایی این ترکیبات را حفظ کنند.
برای اطلاعات بیشتر در مورد قوانین و مقررات استفاده از آنتی بیوتیک ها اینجا کلیک کنید.
