قسمت اعظم فسفر موجود درجیره طیور به شکل اسید فیتیک وغیرقابل دسترس میباشد. اسید فیتیک یا فرم نمک آن فیتات شکل ذخیره ای فسفر در گیاهان است. فیتات برای پرندگان غیرقابل جذب می باشد از اینرو علاوه بر کاهش قابلیت دسترسی فسفر، باعث کاهش قابلیت دسترسی بسیاری از مواد غذایی جیره نیز می شود. به همین سبب در صورتی که در فرمولاسیون جیره طیور به مقدار کافی فسفر موجود باشد بازهم منبع فسفر غیر ارگانیک به جیره اضافه خواهد شد ومازاد فسفر غیرقابل جذب از طریق پرنده دفع می گردد و وارد محیط می شود. از این رو نگرانی هایی را در رابطه با آلودگی زیست_ محیطی به دنبال دارد. از دیگر اثرات ضدتغذیه ای فیتات، تشکیل کمپلکس های غیرقابل حل باسایر مواد مغذی و آنزیم های گوارشی است که موجب کاهش حلالیت مواد مغذی خواهد شد و به دنبال آن کاهش قابلیت هضم و جذب کلسیم، پروتئین، اسیدهای آمینه و کربوهیدرات را به دنبال خواهد داشت.
بیش از 20 سال پیش، آنزیم فیتاز وارد صنعت طیور گردید. فیتاز آنزیمی است که قادر به شکستن مولکول فیتات می باشد. ازنظر تجاری مصرف اولیه فیتاز موجب افزایش فسفر قابل دسترسی در جیره وکاهش استفاده از فسفر غیرارگانیک اضافه شونده به جیره بود که خود منجر به کاهش دفع فسفر و آلودگی محیط می باشد اما تولید کنندگان درصنعت طیور می توانند از فواید آنزیم فیتاز در زمینه های دیگر نیز بهره مند گردند. در مطالعات گوناگون ثابت شده است که با استفاده از آنزیم فیتاز قابلیت دسترسی به کلسیم، پروتئین، اسیدهای آمینه و کربوهیدرات ها نیز افزایش می یابد . پروتئین و انرژی به دلیل اینکه پر هزینه ترین اقلام جیره می باشند، از شاخص ترین این تغییرات محسوب می شوند. همچنین فیتاز موجب افزایش قابلیت دسترسی عناصر معدنی مانند مس، منیزیم، آهن و روی می گردد. در جوجه های جوان نیز آنزیم فیتاز به دلیل افزایش زمان انتقال مواد غذایی در دستگاه گوارش موجب افزایش مصرف خوراک روزانه و بهبود وزن و فاکتورهای رشد میگردد.
در سال های اخیربا تحقیقات و مطالعات گوناگون نسل جدیدی از فیتازها وارد بازار گردیده است. این فیتازها توانایی آزادسازی فسفر بیشتری را از جیره طیور دارا هستند. همچنین برای پرهیز از آسیب احتمالی آنزیم فیتاز در پروسه تولید خوراک و پلت کردن نسل جدید فیتازها پوشش دار و گرانوله شده اند وتوانایی ماندگاری در حرارت های بالای پلت کردن را نیز دارا می باشند. فیتازهای جدید قابلیت ذخیره سازی بیشتری را نیز دارا می باشند.
بنابراین به طور خلاصه مزایای استفاده از آنزیم فیتاز در جیره طیور به شرح زیر می باشد:
- افزایش قابلیت در دسترس بودن فسفرآلی
- افزایش قابلیت در دسترس بودن و هضم پروتئین جیره
- افزایش انرژی متابولیزه شونده جیره
- افزایش قابلیت هضم مواد معدنی
- کاهش میزان فسفر معدنی اضافه شونده به جیره
- کاهش آلودگی ناشی از فسفر و نیتروژن در محیط
- بهبود کیفیت پوسته تخم مرغ و افزایش جوجه درآوری
- کاهش هزینه و افزایش بهره اقتصادی خوراک
فیتاز U/g 5000 3A
فیتازU/g 5000 3A، یک فیتاز 3-phytate با منشا قارچی میباشد.
این فیتاز موجب افزایش قابلیت در دسترس بودن فسفر، افزایش جذب مواد معدنی، پروتئین و اسیدهای آمینه و همچنین افزایش انزژی قابل متابولیسم در جیره طیور می گردد. همچنین این آنزیم، اولین آنزیم فیتاز ثبت شده در ایران می باشد که توانایی تحمل حرارت C˚ 90 پلت کردن خوراک را دارا است و دچار هیچگونه تغییری نمی گردد. این قابلیت در تهیه معمولی خوراک طیور اهمیتی ندارد اما برای تهیه خوراک به صورت پلت، وضعیت به گونه ی دیگری است. زیرا در پروسه پلت کردن ممکن است درجه بخار گاهی به C˚ 90 نیز برسد.
برای اجتناب از تغییر آنزیم فیتاز در دمای بالا، فیتاز A3 با دارا بودن پوشش پلیمری مقاوم به حرارت برای تولید خوراک به صورت پلت بسیار مناسب می باشد. این پوشش کپسوله به راحتی و به سرعت درPH خاص دستگاه گوارش طیور حل شده و از حداکثر فعالیت آنزیمی نیز برخوردار می باشد. اکثر فیتازهای موجود در بازار نسبت به آنزیم های دستگاه گوارش به خصوص پانکراس و پیش معده حساس اند. لذا استفاده از فیتاز های پوشش دار مقاومت بالاتری را نسبت به آنزیم های دستگاه گوارش سبب میشود. همچنین استفاده از تکنولوژی پیشرفته در پوشش دار کردن این محصول باعث تولید گرانول های متحدالشکل با سهولت حرکت شده است.
