علائم و درمان مشکلات پوستی رایج در گربه ها

پوست بزرگترین اندام بدن گربه است و حدود 25% از وزن بدن را تشکیل میدهد. متناسب با سطح وسیع و وزن قابل توجهی که به خود اختصاص میدهد، وظایف متعددی نیز به عهده دارد. از جمله:

• حفاظت از بدن در برابر ضربات
• ایمنی زیستی حیوان و جلوگیری از ورود میکروارگانیسم ها
• جلوگیری از تبخیر آب بدن و کم آبی (دهیدریشن)
• تنظیم دمای بدن (به دلیل عدم وجود غدد عرق در پوست سگ و گربه ها این مورد بسیار مهم است)
• تولید پیش ساز ویتامین D با تابش نور خورشید
• احساس لامسه

به طبع حفظ سلامت پوست نیز بسیار حائز اهمیت است. در ادامه علت و درمان مشکلات پوستی رایج سگ و گربه را بررسی میکنیم.

علائم درگیری پوست گربه چیست؟

پوست گربه ها مستعد ابتلا به انواع عفونت، انگل، آلرژی و بسیاری شرایط دیگر است که هر کدام یک یا چند مورد از علائم زیر را ایجاد میکند:

• خارش بیش از حد
• لیسیدن یا گاز گرفتن پوست یا پوشش مویی خز
• تغییر رنگ یافتن سطح پوست بدون برجستگی (ماکول)
• تغییر رنگ یافتن سطح پوست همراه با برجستگی (پاپول و ندول)
• چرک دانه (پوسچول)
• وجود تاول های حاوی مایع (وزیکول و بولا)
• ضایعات متورم و خارش دار (کهیر و اورتیکاریا)
• ریزش مو، کچلی و موریختگی (آلوپسی)
• پوسته پوسته شدن پوست و خشکی پوست (شوره)
• نازک و چروکیده شدن پوست (آتروفی)
• خراش و ساییدگی
• جوش های سر سیاه (کومدون)
• خشک شدن ترشحات و چرک روی پوست (دلمه)
• ضخیم و ناهموار شدن پوست (لیکنیفیکیشن)
• تیره شدن پوست (هیپرپیگمنتیشن یا ملانودرم)
• ضخیم شدن لایه خارجی پوست (هیپرکراتوز)

بررسی این ضایعات پوستی، گرفتن تاریخچه دقیق بیمار، معاینه، آزمایشات تشخیصی، و در برخی موارد پاسخ به درمان یا اصلاح رژیم غذایی ما را در تشخیص دقیق عامل بیماری پوستی گربه یاری میکند. 

در ادامه به بررسی جزئی انواع مشکلات پوستی گربه ها و درمان موثر آن ها می پردازیم. 

مشکلات پوستی گربه ها 

بیماری های قارچی 

درماتوفیتوز

درماتوفیتوز یکی از شایع ترین مشکلات پوستی سگ و گربه ها است که تقریبا همیشه توسط قارچ Microsporum canis ایجاد می‌شود. بسیاری از گربه های بالغ، ناقل بدون علامت هستند یعنی به این انگل آلوده هستند اما علائمی ندارند. علائم بالینی شدید بیشتر در بچه گربه ها یا گربه هایی که دچار سرکوب سیستم ایمنی هستند، دیده می شود. ضایعات این بیماری قارچی دایره‌ای شکل است و در سر، گوش‌، دست ها و هر قسمت دیگری از بدن دیده میشوند. پوست اطراف این ضایعات اغلب پوسته پوسته میشود و حالت کچلی دارد. متاسفانه درماتوفیتوز می تواند به سایر حیوانات خانگی و انسان ها هم منتقل شود.

برای کسب اطلاعات بیشتر به درماتوفیتوز در سگ و گربه و درمان قارچ پوستی مراجعه کنید.

اسپوروتریکوزیس گربه

اسپوروتریکوزیس یکی دیگر از عفونت های قارچی مهم مشترک انسان و حیوانات در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری است. از بین گونه های اهلی، گربه ها بیشترین آلودگی را به این قارچ دارند. راه اصلی انتقال، خراش پوستی و ورود قارچ به بدن است. بخش عظیم چرخه زندگی این قارچ بر روی خاک طی میشود. 

اسپوروتریکوزیس از طریق تماس با گربه آلوده و خراش یا گاز گرفتگی به انسان منتقل میشود.

اسپوروتریکوزیس به سه فرم پوستی، لنفاوی و عمومی دیده میشود. اما در گربه بیشتر به صورت زخم های پوستی دارای ترشح مشاهده شده است. 

اسپوروتریکوزیس گربه با مصرف 2 ماهه و سیستمیک ضد قارچ ایتراکونازول درمان میشود. بهتر است در کنار داروهای قارچی از اسپری ترمیم کننده زخم ساناورا نیز استفاده کنید. این اسپری علاوه بر خاصیت ترمیم کنندگی، ضد التهاب و آنتی باکتریال هم هست.

درماتیت آلرژیک

درماتیت آلرژیک در واقع واکنش التهابی پوست به آلرژن های مختلف است و به چند دسته تقسیم میشود:

• درماتیت آلرژیک آتوپیک

این نوع درماتیت ممکن است در نتیجه برخورد با طیف وسیعی از آلرژن ها از جمله: گرده های گیاهی، درخت و علف هرز، اسپری های ضد کک و آنتی ژن های حشرات رخ دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر به درماتیت آتوپیک مراجعه کنید.

• درماتیت آلرژیک تماسی

این نوع از درماتیت به دنبال تماس پوست سگ و گربه با اجسام مختلف، اشیاء، ظروف غذاخوری و آبخوری و سطوح زبر رخ میدهد.

• درماتیت آلرژیک غذایی

گربه ها ممکن است به گوشت حیوانات دیگر، ماکارونی، غذاهای کنسروی، سویا، تخم مرغ، ذرت، گندم و افزودنی های مصنوعی آلرژی داشته باشند و بعد از مصرف آنها دچار درماتیت آلرژیک غذایی شوند.

درمان‌های مختلفی برای تسکین خارش پوست وجود دارد، اما اجتناب از قرار گرفتن در معرض محرک‌ها بهترین کار برای کنترل این وضعیت است. میتوانید برای کاهش التهاب و خارش کهیر از اسپری پوستی ساناورا استفاده کنید.

انگل پوستی گربه

انگل های پوستی گربه در 4 دسته کلی قرار میگیرند: کک، کنه، جرب و شپش.

کک گربه

اگر گربه ای به شدت خودش را بخاراند و یا پوست خود را گاز بگیرد یا بی قرار باشد، ممکن است به کک مبتلا شده باشد. آلودگی به کک Ctenocephalides felis مشکل بسیار شایعی بین گربه ها است. میتوان مدفوع کک را در لا به لای موهای گربه دید، به خصوص اگر رنگ موهای گربه روشن باشد. متاسفانه کک ها می توانند باعث بروز یک واکنش آلرژیک شدید با علائم تنفسی-گوارشی شوند که مهم ترین عارضه آن، درماتیت ناشی از گزش کک است.

علائم دیگر آلودگی به کک عبارتند از:

• خارش شدید و مداوم
• پوسته پوسته شدن
• نازک شدن موهای بالای پایه دم
• تخریش و زخم های پوستی

برای از بین بردن کک، باید علاوه بر گربه و محیط زندگی نیز پاکسازی شود.

کنه گربه

کنه از انواع دیگر انگل های خارجی هستند که با ضمائم دهانی خود از سگ یا گربه خونخواری میکند. کنه می تواند ناقل بیماری های مختلفی مثل ارلیشیوز باشد و آن ها را به میزبان انتقال دهد. یکی دیگر از خطرات کنه ها، فلجی ناشی از گزش کنه است. در بزاق کنه پروتئینی وجود دارد که میتواند به عنوان نوروتوکسین عمل کند و موجب فلجی در حیوان شود. متاسفانه حتی یک کنه هم میتواند این فلجی را در انسان یا حیوان ایجاد کند.

برای درمان باید علاوه بر سگ، محیط نیز پاکسازی شود.

شپش گربه (پدیکلوزیس)

شپش ها از پوست خشک گربه تغذیه می کنند و معمولاً در گربه های جوان و مو بلند و در فصول سرد بیشتر اتفاق می افتد. شپش گربه میتواند باعث خارش، بی قراری، بر هم خوردن ظاهر گربه و ریزش مو شود. شپش گربه (Felicola subrostrata) از نوع جونده است.

خوشبختانه شپش گربه به انسان منتقل نمیشود.

جرب گربه

جرب ها از شایع ترین انگل های خارجی گربه ها هستند. بیشترین جرب هایی که گربه را آلوده میکنند عبارتند از:

• سارکوپتس اسکبئی

این جرب باعث بروز بیماری گال می شود. از جرب های حفار است و در تونل هایی که در پوست میزند تخم ریزی میکند. سارکوپتس اسکبئی از بافت کراتینه تغذیه می کند.خارش و التهاب ناشی از آلودگی به این انگل بسیار زیاد است.

• اتودکتس سینوتی

یک جرب سطحی است که باعث خارش بسیار شدید گوش میشود.

• نوتوادرس کتی

نوتوادرس کتی جرب سر و صورت گربه است. خارش به نسبت کمتری دارد ولی واگیری آن بسیار شدید است.

• دمودکس گاتویی و دمودکس کتی

این جرب به ندرت گربه را آلوده میکند. اگر دامپزشک شما آلودگی با دمودکس را تشخیص  داد باید حتما تست FIV  و FeLV انجام دهید.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد انگل های پوستی سگ و گربه به این صفحه مراجعه کنید.

آلودگی های باکتریایی پوست

آلودگی باکتریایی پوست در گربه می تواند باعث انواع پیودرما بشود. از آنجا که گربه ها موجودات تمیزی هستند و به صورت مرتب خودشان را لیس میزنند، پیودرما مشکل پوستی رایجی در گربه ها نیست. 

یک سری علل زمینه ای مانند آلودگی انگلی، آلرژی های پوستی، نقص ایمنی و صدمات فیزیکی زمینه ساز بروز عفونت های پوستی هستند. 

علائم عفونت پوستی شامل موارد زیر است:

• خارش
• ریزش مو
• پوسته پوسته شدن
• زخم های باز

اگر چه عفونت پوستی تهدید کننده زندگی نیست، اما یک بیماری پایدار است که برای برطرف شدن علائم آن به درمان طولانی مدت نیاز داریم. دو مورد از عفونت های پوستی که در گربه ها بیشتر دیده می شوند عبارتند از: بیماری آکنه و سندروم صورت کثیف گربه.

بیماری آکنه 

علت، تشخیص و درمان بیماری آکنه گربه در این صفحه به صورت کامل توضیح داده شده است.

سندروم ناشناخته صورت (سندرم صورت کثیف)

این وضعیت بیشتر در گربه های پرشین و هیمالین رخ میدهد. علت دقیق بروز آن مشخص نیست.در این سندروم ترشحات سیاه رنگ در نواحی دور چشم، اطراف دهان، چانه و گردن درگیر می شوند. 

نکته مهمی که در مورد مشکلات پوستی رایج در سگ و گربه وجود دارد، این است که بسیاری از این عوامل ایجاد خارش میکنند. خاراندن جای ضایعات باعث تخریش و زخم شدن پوست میشود که زمینه ساز آلودگی ثانویه باکتریایی است. به منظور ضدعفونی کردن زخم و بهبود التهابات میتوانید از اسپری ترمیم زخم ساناورا استفاده کنید.

مکانیسم اثر اسپری ساناورا در رپورتاژ محصول به طور کامل ذکر شده است.