تخمین زده می شود که تا سال 2050 میلادی جمعیت مردم جهان به 9 میلیارد می رسد. افزایش مداوم جمعیت با افزایش تقاضا برای غذا همراه است. به همین دلیل دانشمندان به دنبال راه حلی برای افزایش تولید خوراک در عین کاهش هزینه های تولید و حفظ استاندارد های بالای کیفیت و امنیت غذایی هستند. انواع افزودنی های خوراک که استفاده می شوند سلامت حیوان را تحت تاثیر قرار می دهند و منجر به افزایش تولید گوشت و تخم مرغ و شیر با کیفیت می شوند. دستگاه گوارش طیور اغلب اوقات با عفونت های محیطی مواجه می شود. بنابراین حفظ سلامت و عملکرد آن برای حفظ عملکرد و سلامت و تولید طیور ضروری است. از آنتی بیوتیک ها و سایر دارو ها به طور گسترده برای تنظیم فلور میکروبی و افزایش عملکرد رشد و تولید حیوانات استفاده می شود. اما مصرف طولانی مدت این ترکیبات منجر به پیدایش و توسعه میکروارگانیسم های مقاوم به دارو شده است که تهدیدی برای سلامت مصرف کننده محسوب می شود و تاثیر منفی بر محیط دارد. کاهش مصرف آنتی بیوتیک ها به عنوان محرک رشد، نیاز به جایگزین ها برای حفظ امنیت غذایی و عملکرد رشد پرندگان جوان را افزایش داده است. سین بیوتیک ها می توانند یک انتخاب عالی برای کنترل عوامل بیماری زا در طیور باشند.
مقاومت آنتی بیوتیکی
به دلیل قیمت پایین و در دسترس بودن آنتی بیوتیک ها در سراسر جهان، از آنها به طور گسترده به منظور تقویت سلامت دستگاه گوارش و کاهش عفونت های تحت بالینی در صنعت طیور استفاده می شود و منجر به تقویت رشد، تولید و بازدهی تبدیل خوراک می شوند. اما مصرف آنها در طیور به دلیل افزایش مقاومت آنتی بیوتیکی زیر سوال رفته است.
وقتی که یک آنتی بیوتیک به حیوان با دوزی کمتر از دوز درمانی تجویز می شود، باکتری های حساس از بین می روند و فقط تعدادی از آنها که ویژگی های خاصی دارند که باعث مقاومت به اثر آنتی بیوتیک می شود، باقی می مانند. سپس آنها تکثیر می شوند و تبدیل به جمعیت غالب باکتری ها می شوند و از طریق موتاسیون یا جهش و انتقال پلاسمید، مقاومت ژنتیکی خود را به سایر سویه های باکتریایی منتقل می کنند.
از طریق مصرف گوشت و سایر محصولات آلوده به این باکتری های مقاوم، انسان ها هم در تماس با این باکتری های مقاوم قرار گرفته و این باکتری ها در دستگاه گوارش شخص کلونیزه شده و ژن هایی که باعث مقاومت آنتی بیوتیکی می شوند را به سایر باکتری های موجود در دستگاه گوارش او منتقل می کنند. که این امر درمان عفونت های باکتریایی را دشوار می کند. از این رو اتحادیه اروپا مصرف آنتی بیوتیک ها در خوراک به عنوان محرک رشد را در سال 2006 میلادی ممنوع اعلام کرد.
بنابراین لازم است جایگزینی برای آنتی بیوتیک ها به کار رود تا با سرکوب عفونت ها و تقویت هضم و جذب مواد مغذی باعث حفظ سلامت و عملکرد روده شود. که برای این منظور پری بیوتیک ها، پروبیوتیک ها و سین بیوتیک ها در صنعت طیور توجه بیشتری را به خود جلب کرده اند.
برای اطلاعات بیشتر در مورد مقاومت آنتی بیوتیکی اینجا کلیک کنید.
پروبیوتیک ها
پروبیوتیک ها تحت عنوان مکمل های غذایی میکروبی شناخته می شوند که از طریق بهبود تعادل میکروبی دستگاه گوارش به میزبان سود می رسانند. پروبیوتیک ایده آل باید به نمک های صفراوی، اسید و آنزیم های گوارشی مقاوم باشد. هم چنین باید بتواند به سرعت تکثیر شود و یک جمعیت میکروبی ایجاد کند تا تاثیر دلخواه را به وجود بیاورد. به علاوه نباید حساسیت میکروفلور روده به آنتی بیوتیک ها را تغییر بدهد. شرایط فیزیولوژیک پرنده، نوع و مقدار پروبیوتیک، ماندگاری در روده، توانایی زنده ماندن در طی پردازش خوراک و در لوله گوارش و تطابق با میکروبیوتای طبیعی روده، عواملی هستند که اثرگذاری پروبیوتیک ها را تحت تاثیر قرار می دهند.
پری بیوتیک ها
اولین بار در سال 1995، Gibson و Roberfroid پری بیوتیک ها را به عنوان یک ماده خوراکی غیر قابل هضم معرفی کردند که می تواند تعادل فلور میکروبی میزبان را از طریق تحریک رشد و یا فعالیت یک یا تعداد محدودی از باکتری های مفید برای سلامت میزبان، بهبود بخشد. پری بیوتیک ها عمدتا شامل الیگوساکارید ها هستند. یک پری بیوتیک خوب باید به راحتی در مقادیر زیاد قابل آماده شدن باشد، به عنوان یک ترکیب خوراکی خوش طعم باشد، و با ایجاد اثرات عمومی و کلی باعث بهبود سلامت میزبان شود. هم چنین نباید در قسمت ابتدایی دستگاه گوارش هیدرولیز و یا جذب شود.
سین بیوتیک ها
سین بیوتیک ها مکمل هایی هستند که از ترکیب پروبیوتیک ها و پری بیوتیک ها تشکیل شده اند و اثر همدیگر را تقویت می کنند.
فواید پروبیوتیک ها
- بهبود عملکرد گوارشی: پروبیوتیک ها از طریق حفظ تعادل جمعیت میکروبی مفید روده و کاهش اسهال منجر به تقویت سلامت روده می شوند و با تقویت آنزیم های گوارشی، به جذب مواد مغذی کمک می کنند.
- تنظیم ایمنی: پروبیوتیک ها می توانند با حفظ تعادل سایتوکاین های پیش التهابی و ضد التهابی، به تنظیم ایمنی کمک می کنند. بعضی از آنها خاصیت آنتی اکسیدانی هم دارند و به حفظ یکنواختی سد مخاطی روده کمک می کنند. پروبیوتیک ها می توانند به صورت رقابتی پاتوژن های روده را حذف کنند، پاسخ های ایمنی گوارشی را تنظیم کنند و متابولیت هایی تولید کنند که باکتری های پاتوژن را می کشد یا مهار می کند. به علاوه افزودن پروبیوتیک در خوراک طیور منجر به افزایش تعداد سلول های ایمنی، ایمونوگلوبولین سرم و تیتر آنتی بادی می شود و از این طریق منجر به کاهش انتشار عفونت ها و تلفات و تقویت پاسخ به واکسیناسیون می شوند.
- بهبود وزن گیری و رشد: پروبیوتیک ها باعث حفظ یکنواختی و بلوغ و تکامل روده می شوند و با تقویت ایمنی و کاهش التهاب و حفظ تعادل جمعیت باکتریایی مفید در دستگاه گوارش منجر به تقویت تاثیرگذاری خوراک، تقویت وزن گیری و نرخ رشد می شوند. تقویت عملکرد رشد در جوجه های گوشتی که سویه های لاکتوباسیلوس مصرف کرده اند، هم مشاهده شده است.
- کاهش کلسترول: پروبیوتیک ها به منظور کاهش سطح کلسترول خون، متابولیسم لیپید را کنترل می کنند. پروبیوتیک ها به خصوص باکتری های تولید کننده اسید لاکتیک که به غذای جوجه های گوشتی افزوده شوند به طور قابل توجهی کلسترول گوشت را کاهش می دهند که اثر مثبتی بر ارزش سلامت گوشت دارد. کاهش کلسترول می تواند به دلیل استفاده آن توسط سلول های در حال رشد باکتری باشد یا اینکه در سطح سلولی پروبیوتیک قرار بگیرد و از جذب آن توسط بدن پرنده جلوگیری کند. از طرفی افزایش دکنژوگه شدن اسید های صفراوی توسط هیدرولاز های باکتریایی هم گزارش شده است و افزایش دفع کلسترول نمک های صفراوی غیر کنژوگه منجر به برداشت کلسترول و متابولیسم آن در کبد به عنوان یک پاسخ جبرانی می شود. زیرا پیش ساز اسید های صفراوی است. علاوه بر اثر کاهش لیپید خون پروبیوتیک ها که ذکر شد، اسید های چرب کوتاه زنجیری که آنها تولید می کنند، به خصوص پروپیونات، می تواند اثر کنترلی بر کاهش لیپوژنز کبدی و مهار پروسه لیپوژنز مرتبط با کاهش چربی گوشت، داشته باشد.
- کمک به درمان مایکوتوکسیکوز: پروبیوتیک ها می توانند اثرات سمی مایکوتوکسین ها را کاهش بدهند و اثرات مثبتی بر عملکرد رشد و گوارش داشته باشند و از اختلالات سد اپی تلیوم روده جلوگیری کنند و باعث بهبود پاسخ های ایمنی شوند. بنابراین تجویز پروبیوتیک های اختصاصی می تواند یک رهیافت مفید برای کاهش سمیت مایکوتوکسین ها و بهبود عملکرد تولید حیوانات مزرعه باشد. افزایش دفع مدفوعی مایکوتوکسین، کاهش آسیب کبدی، محافظت در برابر استرس اکسیداتیو، کاهش رخداد تومور و آسیب DNA و بازیابی فاکتور های مختلف مرتبط با سلامت و تولید حیوان مثل وزن بدن، تنها تعدادی از فواید پروبیوتیک ها در بهبود مایکوتوکسیکوز هستند.
- کاهش اثرات منفی استرس گرمایی: استرس گرمایی بر روی رشد، سلامت روده، عملکرد ایمنی و عملکرد تولیدی و تولید مثلی طیور تاثیر منفی بگذارد. از آنجاییکه پروبیوتیک ها قادر به بهبود فیزیولوژی، سلامت روده و سیستم ایمنی پرنده های تحت استرس گرمایی هستند، بنابراین می توان از آنها همراه با مدیریت اصولی برای کاهش اثرات منفی استرس گرمایی استفاده کرد.
- کاهش استرس ناشی از مسافرت، واکسیناسیون، دما و تجویز داروها: مطالعات نشان داده اند که خوراندن پروبیوتیک به پرنده ها اثرات منفی استرسور های مختلف را کاهش می دهد.
- بهبود کیفیت بستر: پروبیوتیک ها می توانند باعث کاهش NH3 بستر، تغییر میکروبیوتای بستر و کاهش تشکیل و تجمع ترکیبات سمی در آن شوند و اثرات منفی ناشی از آمونیاک مثل سوزش تنفسی، تحریک چشم، درماتیت کف پا، کاهش مصرف خوراک و عملکرد ضعیف تولید را برطرف می کنند.
- تولید اسید های چرب کوتاه زنجیر: اسید های چرب کوتاه زنجیر متابولیت هایی هستند که توسط پروبیوتیک ها تولید می شوند و به تنظیم سلامت روده کمک می کنند. آنها به عنوان سوبسترا برای تولید انرژی در انتروسیت ها مصرف می شوند. هم چنین با کاهش PH روده جلوی تهاجم و کلونیزاسیون پاتوژن ها را می گیرند. این اسید های چرب کوتاه زنجیر منجر به تقویت پاسخ های ایمنی از طریق تحریک تولید سایتوکاین ها (مثل IL-2,IL-6,IL-10, TNF-α) و تمایز لنفوسیت T به لنفوسیت T تنظیمی می شوند. هم چنین منجر به ترمیم و حفاظت از مخاط روده و تقویت اتصالات محکم دیواره روده و کاهش التهابات روده ای می شوند.
- پروبیوتیک ها هم چنین قابلیت سنتز ویتامین های B کمپلکس هم دارند.
پروبیوتیک ها برخلاف آنتی بیوتیک ها، هیچ گونه عوارض و باقیمانده بافتی ندارند و منجر به کاهش آلودگی های محیطی می شوند.
فواید پری بیوتیک ها
- تعادل میکروبی روده: پری بیوتیک ها منجر به رشد و تکثیر باکتری های تولید کننده اسید لاکتیک و بیفیدوباکتری ها در روده می شوند و تعادل میکروبی دستگاه گوارش را حفظ می کنند و از این طریق به سلامت میزبان سود می رسانند. سلامت فلور میکروبی روده می تواند به افزایش جذب، متابولیسم پروتئین و انرژی، هضم فیبر و تکامل روده کمک کند.
- تقویت ایمنی و کاهش عفونت ها: پری بیوتیک ها هم چنین می توانند ایمنی و عملکرد دفاعی پرنده را هم تقویت کنند و تلفات ناشی از پاتوژن ها را در آنها کاهش بدهند. آنها با افزایش تعداد باکتری های تولید کننده اسید لاکتیک در روده حذف رقابتی پاتوژن های موجود در دستگاه گوارش را افزایش می دهند و با افزایش اسیدیته روده، عفونت های گوارشی را در طیور کاهش می دهند. هم چنین با تقویت پاسخ های ایمنی به حذف عفونت سرعت می بخشند. برای مثال، پری بیوتیک ها می توانند به طور مستقیم با سلول های ایمنی روده واکنش بدهند و یا به طور غیر مستقیم با کلونیزاسیون باکتری های مفید و متابولیت های آنها با سلول های ایمنی واکنش بدهند. مصرف پری بیوتیک ها می تواند تعداد باکتری های مضر مثل استرپتوکوکوس ها و استافیلوکوکوس ها را کاهش بدهد.
- مورفولوژی روده: آنها می توانند ارتفاع ویلی های روده جوجه های گوشتی را افزایش بدهند.
- دتوکسیفیکیشن: پری بیوتیک ها با حفظ تعادل و سلامت جمعیت باکتری های مفید روده، دتوکسیفیکیشن و حذف مواد سمی را تقویت می کنند.
- بهبود عملکرد طیور تخم گذار: پری بیوتیک ها می توانند کیفیت پوسته تخم مرغ، کیفیت استخوان، استفاده از مواد معدنی و به طور کلی عملکرد تولید را در طیور تخم گذار بهبود بخشند.
- سلامت عمومی پرنده: پری بیوتیک ها می توانند منجر به بهبود رشد و وزن گیری،بهبود ضریب تبدیل غذایی و عملکرد فلور میکروبی، کمک به جذب مواد مغذی، تنظیم متابولیسم و ایمنی شوند که منجر به سلامت عمومی پرنده می شود.
- کاهش هزینه های تولید: به طور کلی می توان گفت که وظایف پری بیوتیک ها تغییر میکروفلور دستگاه گوارش، تحریک سیستم ایمنی، پیشگیری از سرطان روده و کاهش تهاجم پاتوژن ها، کاهش کلسترول و ترکیبات بودار، بهبود سلامت روده از طریق تقویت واکنش های آنزیمی، کاهش آمونیاک و ترکیبات فنولی است که در نهایت منجر به کاهش هزینه های تولید می شود.
فواید سین بیوتیک ها
از آنجاییکه سین بیوتیک ها ترکیبی از پروبیوتیک ها و پری بیوتیک ها هستند، که اثر یکدیگر را هم تقویت می کنند، بنابراین تمام ویژگی های گفته شده را دارند و می توانند عملکرد طیور را از طریق افزایش زنده ماندن و فعالیت باکتری های مفید دستگاه گوارش آنها، بهبود ببخشند.
در اینجا به تعدادی از عملکرد های مثبت سین بیوتیک ها به طور خلاصه اشاره می شود:
- حذف رقابتی پاتوژن ها
- فعالیت ضد میکروبی
- تنظیم ایمنی
- تولید آنزیم
- افزایش تنوع و حفظ تعادل میکروبیوتا
- حفظ یکنواختی سد اپیتلیومی روده
- تواید ویتامین ها و حفظ pH روده ای
- کاهش آمونیاک
در شرایط استرس گرمایی هم استفاده از سین بیوتیک ها در خوراک جوجه هاعلاوه بر اینکه تغییرات رفتاری ناشی از استرس گرمایی از جمله له له زدن و نوشیدن آب را کاهش می دهد، منجر به افزایش عملکرد تولید و به خصوص افزایش وزن در جوجه های گوشتی هم می شود. هم چنین ارتفاع ویلی های ژئوژنوم را افزایش می دهد و تعداد ای کلای سکومی را هم کاهش می دهد. به علاوه باعث تقویت ایمنی آنها هم می شود.
سین بیوتیک ها، جایگزینی مناسب برای آنتی بیوتیک های محرک رشد
اخیرا با توجه به افزایش مقاومت های آنتی بیوتیکی، استفاده از پروبیوتیک ها، پری بیوتیک ها و سین بیوتیک ها به عنوان جایگزین آنتی بیوتیک های محرک رشد در صنعت طیور مورد توجه قرار گرفته است.
پروبیوتیک ها از طریق رقابت برای گیرنده های روده، تشکیل متابولیت های خاص (اسید های چرب ارگانیک کوتاه زنجیر، هیدروژن پراکسید و سایر متابولیت ها با فعالیت ضد میکروبی) و تحریک سیستم ایمنی، با عوامل بیماری زا مقابله می کنند و منجر به بهبود محیط و جمعیت میکروبی روده می شوند. گونه های لاکتوباسیلوس، استرپتوکوکوس، انتروکوکوس، باسیلوس، کلستریدیوم، بیفیدوباکتریوم و ای کلای میکروارگانیسم هایی هستند که به عنوان پروبیوتیک به کار می روند که از میان آنها گونه های لاکتوباسیلوس و انتروکوکوس در دستگاه گوارش کلونیزه می شوند. پروبیوتیک ها به طور گسترده برای تشکیل فلور روده سالم با هدف جلوگیری یا کاهش آسیب های ناشی از پاتوژن های روده ای مصرف می شوند. در پرنده ها با بیماری های شدید، پروبیوتیک ها در تشکیل دوباره جمعیت باکتریایی طبیعی پس از درمان کمک زیادی می کنند و اثر قابل توجهی بر درمان بسیاری از بیماری ها و عفونت های طیور دارند.
پری بیوتیک ها هم با بهبود سلامت کلی پرنده، بهبود ضریب تبدیل خوراک و تنظیم ایمنی می توانند جایگزینی مناسب برای آنتی بیوتیک ها باشند.
مکمل های سین بیوتیک باکتری های مفید پروبیوتیک و غذای آنها (پری بیوتیک) را با هم ارائه می کند و بنابراین شانس زنده ماندن آنها در دستگاه گوارش پرنده بیشتر می شود. سین بیوتیک ها می توانند از پروبیوتیک ها و پری بیوتیک ها هم موثر تر باشند چون ترکیبی از هر دوی آنها هستند که اثر یکدیگر را تقویت می کنند.
بنابراین مصرف سین بیوتیک ها می تواند باعث بهبود هضم وجذب مواد مغذی، تغییر متابولیسم پرنده، تنظیم سیستم ایمنی و بهبود عملکرد و سلامت روده از طریق حذف و یا مهار پاتوژن ها در لوله گوارش شود و محصولات طیور برای مصارف انسانی را امن کند و تمام وظایف آنتی بیوتیک ها را انجام می دهد و در نتیجه می تواند جایگزینی مناسب برای آنتی بیوتیک های محرک رشد باشد.
مکمل سین بیوفیت پی، حاوی پروبیوتیک و پری بیوتیک و عصاره گیاه شیرین بیان به منظور بهبود عملکرد سیستم گوارش طیور به صورت پودر مخلوط در خوراک عرضه شده است. پروبیوتیک های به کار رفته در این محصول شامل: لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس (Lactobacillus acidophilus)، لاکتوباسیلوس کازئی (Lactobacillus casei)، بیفیدوباکتریوم بیفیدوم (Bifidobacterium bifidum) و انتروکوکوس فاسیوم (Enterococous faecium) می باشند که مجموع آنها حداقل 1011×1 در هر کیلوگرم می باشد. این پروبیوتیک ها حاوی آنزیم دکستراناز بوده و می توانند از پری بیوتیک دکستران الیگوساکارید موجود در این محصول برای تحریک رشد و فعالیت خود استفاده کنند. ویژگی این محصول کانت بالا و تنوع پروبیوتیک های آن است به علاوه عصاره گیاه شیرین بیان موجود در این محصول به دلیل مواد موثره خود از جمله تری ترپنوئیدها و سایر ترکیبات از جمله فلاونوئیدها دارای خاصیت آنتی اکسیدانی بوده و سبب کاهش استرس های اکسیداتیو حاصل از عوامل فیزیکی و شیمیایی شده و در نتیجه باعث بهبود شاخص های بیوشیمیایی خون و عملکرد ارگان ها می شود. شیرین بیان همچنین از طریق افزایش ترشح موکوس و فعالیت ضد پپسین خود سبب پیشگیری و بهبود زخم های گوارشی می گردد. و به منظور پیشگیری از اسهال و عفونت ها و مشکلات گوارشی، بهبود هضم و جذب مواد مغذی و بهبود عملکرد گوارشی و تقویت فلور میکروبی، بهبود ضریب تبدیل خوراک و افزایش وزن پایان دوره و افزایش تولید تخم مرغ، تقویت سیستم ایمنی و بهبود پاسخ به واکسیناسیون و کاهش تلفات، بهبود التهاب و زخم های گوارشی می توان از آن استفاده کرد.
جهت مصرف این محصول در جوجه گوشتی تا 21 روزگی: 200 گرم در هر تن خوراک و از 21 روزگی تا پایان دوره پرورش: 100 گرم در هر تن خوراک، در پولت تخم گذار و مادر تا 21 روزگی: 300 گرم در هر تن خوراک و از 21 روزگی تا پایان دوره پرورش: 200 گرم در هر تن خوراک، در مرغ تخم گذار و مادر در دوره تولید 100 گرم در هر تن خوراک، در بوقلمون، بلدرچین و شترمرغ تا 21 روزگی: 200 گرم در هر تن خوراک و از 21 روزگی تا پایان دوره پرورش: 100 گرم در هر تن خوراک، در مرغ اجداد: 200 گرم در تن خوراک توصیه می شود.
برای اطلاعات بیشتر اینجا کلیک کنید.
برای خرید محصول اینجا کلیک کنید.
مکمل سین بیوتیک MLC هم به صورت پودر محلول در آب عرضه شده است و حاوی پروبیوتیک لاکتوباسیلوس کازئی (Lactobacillus casei) حداقل به میزان 109×1/25 در هر گرم و پری بیوتیک دکستران الیگوساکارید می باشد که پروبیوتیک لاکتوباسیلوس کازئی بدون آسیب از دستگاه گوارش عبور کرده و در کانت بسیار بالا در روده جایگزین می شود. برای بهبود عملکرد دستگاه گوارش و تقویت فلور میکروبی روده و پیشگیری از عفونت ها و بیماری های گوارشی، تقویت سیستم ایمنی و کاهش اثرات منفی ناشی از استرس وبهبود وزن گیری و عملکرد تولید می توان از این محصول استفاده کرد.
مقدار و نحوه مصرف این محصول 200 گرم به ازای هر 10000 پرنده در آب آشامیدنی می باشد.