بیماری تیلریوز که به نام زردی هم شناخته می شود یک بیماری خونی می باشد که عامل آن انگل تک یاخته تیلریا می باشد. این بیماری بیشتر در میان گاو ها شایع است اما در گوسفند و بز ها هم دیده می شود.
انگل تیلریا از طریق کنه ها منتقل می شود، بنابراین در فصول گرم سال که فعالیت کنه ها بیشتر می باشد، شیوع این بیماری هم بیشتر است.
به دلیل تب، پرخونی و زردی لاشه در اثر بیماری تیلریوز، گوشت این دام ها برای مصارف انسانی قابل استفاده نیست و لاشه این دام ها در کشتارگاه ضبط و معدوم گشته و منجر به ضرر اقتصادی برای دامدار می گردد.
علائم بالینی تیلریوز در دام ها چیست؟
- تب
- تورم گره های لنفاوی
- خون ریزی های نقطه ای (پتشی) و لکه ای (اکیموز) بر روی مخاطات چشم و حفره دهانی
- بی اشتهایی و کاهش وزن
- ترشحات چشم و بینی
- کدورت قرنیه
- اسهال خونی
- ادم ریوی و مشکلات تنفسی
- کم خونی و زردی
- کاهش تولید شیر و گوشت
- بی حالی، فلجی و مرگ
ضایعات پس از مرگ ناشی از تیلریوز چه می باشند؟
- خون ریزی های نقطه ای و لکه ای بر سطح سروزی اندام ها
- تجمع مایعات در حفرات بدن
- زردی لاشه
- تورم گره های لنفاوی و طحال
- ادم ریه
- خون ریزی در روده و شیردان
چگونه تیلریوز در دام ها تشخیص داده می شود؟
دامپزشک می تواند با توجه به علائم بالینی به تیلریوز مشکوک شود. اما برای تشخیص قطعی آن تهیه گسترش خونی و رنگ آمیزی گیمسا و مشاهده انگل داخل سلول های خونی ضروری می باشد.
پیشگیری و درمان تیلریوز
برای پیشگیری از بیماری تیلریوز علاوه بر رعایت بهداشت محیط، سمپاشی و مقابله با کنه ها می توان از واکسن استفاده نمود. واکسن تیلریوز معمولا در فصول سرد سال که فعالیت کنه ها کمتر است، انجام می گیرد و تا 1 سال هم ایمنی ایجاد می کند. با توجه به اهمیت بیماری و جلوگیری از خسارت های اقتصادی می توان برای تقویت اثر واکسیناسیون در کنار آن از داروی طبیعی ایمونوپروپوفیت استفاده نمود. این محصول حاوی عصاره اکیناسه، شیرین بیان و پروپولیس بوده و منجر به تقویت ایمنی سلولی و همورال گشته و تولید آنتی بادی در پاسخ به واکسن را هم افزایش داده و منجر به تقویت پاسخ به واکسیناسیون می شود. هم چنین ایمونوپروپوفیت با تقویت ایمنی از انتشار عفونت در گله نیز جلوگیری می کند.
