سرماخوردگی گربه در حقیقت یک عفونت دستگاه تنفس فوقانی است که می تواند ویروسی یا باکتریایی باشد. این بیماری که عموما دستگاه تنفس را درگیر می کند بیشتر به دلیل تماس نزدیک با گربه بیمار یا محیط آلوده ایجاد می‌شود. از رایج‌ترین عوامل ویروسی آن می توان به هرپس ویروس که عامل ایجاد رینوتراکئیت ویروسی گربه (FVR) و کلسی‌ویروس گربه (FCV) اشاره کرد. در موارد باکتریایی، باکتری گرم-منفی بوردتلا برونشی‌سِپتیکا (Bordetella bronchiseptica) و کمپیلوباکتر (Campylobacter) از شایع‌ترین عوامل هستند که می‌توانند دستگاه تنفسی و گاهی دستگاه گوارش را درگیر کنند. این بیماری ها در گربه‌های دارای سیستم ایمنی ضعیف یا در شرایط استرس‌زا شایع‌تر است.
علائم قابل شناسایی شامل عطسه، خس خس سینه، تنگی نفس، ترشح از چشم و بینی، کاهش اشتها، تب، بی‌حالی، زخم‌های دهانی و انسداد تنفسی هستند. این وضعیت در گربه‌های جوان، سالمند، سیستم ایمنی ضعیف یا تحت استرس، شایع‌تر است.
درمان سرماخوردگی گربه یا عفونت دستگاه تنفسی فوقانی(URI) معمولاً شامل مراقبت حمایتی در منزل، افزایش رطوبت هوا، حفظ آرامش و تغذیه مناسب است. در صورت بروز عفونت‌های باکتریایی ثانویه، دامپزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک تجویز کند. در موارد شدید، ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان با درمان‌های پیشرفته‌تر باشد.
آیا سرماخوردگی گربه به انسان منتقل می شود؟
به طور کلی خیر. سرماخوردگی گربه، که بیشتر ناشی از ویروس‌هایی مانند هرپس ویروس گربه و کلسی‌ویروس است، به انسان منتقل نمی‌شود. این ویروس‌ها اختصاصی گربه‌ها هستند و قابلیت آلوده کردن انسان را ندارند. با این حال، برخی از عفونت‌های باکتریایی (مثل کمپیلوباکتر) ممکن است در شرایط خاص و نادر به انسان منتقل شوند، به‌ویژه در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند. رعایت بهداشت، شست‌وشوی دست‌ها بعد از تماس با حیوان بیمار و ضدعفونی وسایل می‌تواند خطر انتقال بیماری‌های مشترک را به حداقل برساند.
آیا سرماخوردگی انسان به گربه منتقل می شود؟
عموماً خیر. ویروس‌های معمول سرماخوردگی در انسان، مانند راینوویروس یا برخی کروناویروس‌ها یا آنفولانزا، عمدتاً بین گربه ها منتقل نمی‌شوند و به انسان ها سرایت می‌کنند.
با این حال، استثناهای مهمی وجود دارند:
- ویروس آنفلوانزا نوع آ (Influenza A) ممکن است از انسان به گربه منتقل شود.
- همچنین، مواردی از انتقال ویروس سندرم حاد تنفسی ۲(SARS-CoV-2) که عامل کووید 19(COVID-19) از انسان به گربه گزارش شده‌اند.
به همین دلیل، توصیه می‌شود در صورت ابتلا به آنفلوآنزا یا کووید 19(COVID-19)، از تماس نزدیک با گربه خودداری کنید و در صورت امکان، فردی سالم مسئول نگهداری از او باشد.
علائم سرماخوردگی گربه
نشانه‌های سرماخوردگی در گربه‌ها اغلب به تدریج ظاهر می‌شوند و می‌توانند خفیف یا شدید باشند. برخی از رایج ترین علائم عبارتند از: عطسه، سرفه، گرفتگی در تنفس یا خس‌خس گربه، تب ملایم، افزایش ترشح بزاق، بی حالی و کاهش فعالیت و قرمزی، التهاب یا ترشح از چشم‌ها که گاهی پلک‌ها را به هم می‌چسباند. در موارد شدید، ممکن است زخم‌های دهانی، تورم غدد لنفاوی یا دشواری در تنفس مشاهده شود. تشخیص دقیق، مخصوصاً زمانی که علائم با مشکلاتی مانند آلرژی اشتباه گرفته شوند، تنها با بررسی دامپزشکی امکان‌پذیر است.
درمان سرماخوردگی گربه در خانه
بیشتر گربه‌ها با مراقبت‌های حمایتی و محیطی مناسب طی یک تا دو هفته بهبود پیدا می‌کنند. اقداماتی که می‌توانید در خانه انجام دهید شامل موارد زیر است:
-
- ایجاد محیط گرم و آرام – از تغییرات ناگهانی دما و جریان هوای سرد دوری کنید.
- کاهش استرس – سعی کنید کاری کنید که برای تامین نیاز های اولیه مانند خوراک و دستشویی گربه و محل خواب کوچکترین استرسی نداشته باشد.
- تمیز کردن ترشحات بینی و چشم – با یک پنبه یا پارچه نرم مرطوب از آب ولرم استفاده کنید تا تنفس و بینایی راحت‌تر شود.
- افزایش رطوبت محیط – دستگاه بخور یا بخار ملایم حمام می‌تواند گرفتگی بینی را کاهش دهد.
- تحریک اشتها – غذای گربه را کمی گرم کنید یا از غذاهای مرطوب، نرم و خوش‌بو مثل مرغ پخته بدون ادویه استفاده نمایید.
- آب تازه در دسترس – کم‌آبی می‌تواند روند بهبود را کند کند.
- داروهای گیاهی _ امروزه پس از دهه ها تحقیقات مشخص شده که، محلول های خوراکی مثل داروی گیاهی ایمونواکینامول (Immuno Echinamol) که به تقویت دستگاه تنفسی و ایمنی گربه می پردازند در این مواقع کاربرد فراوانی دارند و به کاهش التهابات و ترشحات ناشی از سرماخوردگی در گربه کمک می کنند. این ترکیب طبیعی شناخته باعث تحریک فعالیت سلول‌های ایمنی از جمله ماکروفاژها و لنفوسیت‌ها می‌شود. این تحریک منجر به افزایش تولید سیتوکین‌ها و آنتی‌بادی‌ها شده و پاسخ ایمنی بدن را تقویت می‌کند. همچنین، گیاهان دارویی استفاده شده در این دارو می‌توانند روند ترمیم بافت‌های آسیب دیده در دستگاه تنفسی را تسریع کند و از گسترش عفونت آن جلوگیری نماید.
اگر چند گربه در خانه دارید، حیوان بیمار را موقتاً جدا کنید تا از انتقال بیماری جلوگیری شود. با این حال، اگر پس از چند روز مراقبت‌های خانگی، گربه شما بهبودی نشان نداد یا علائمی مانند تب بالا، ترشحات چرکی، بی‌حالی شدید یا کاهش اشتها بیش از ۲۴ ساعت ادامه یافت، لازم است فوراً به دامپزشک مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام و درمان صحیح توسط متخصص، می‌تواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کرده و سلامت گربه‌تان را تضمین کند.
داروی سرماخوردگی گربه
درمان دارویی باید حتماً تحت نظر دامپزشک انجام شود. چون بیشتر موارد سرماخوردگی گربه منشأ ویروسی و باکتریایی دارند، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های انسانی یا خودسرانه نه‌تنها بی‌اثر است بلکه ممکن است خطرناک باشد.
سیستم ایمنی نقش بسیار مهمی در پیشگیری و مقابله با سرماخوردگی و عفونت‌های تنفسی در گربه‌ها دارد. یک سیستم ایمنی قوی می‌تواند ویروس‌ها و باکتری‌های مهاجم را به سرعت شناسایی و نابود کند، از گسترش بیماری جلوگیری کند و روند بهبودی را تسریع نماید. برعکس، ضعف در سیستم ایمنی باعث می‌شود گربه‌ها بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری‌ها قرار بگیرند و علائم شدیدتری را تجربه کنند.
برای حمایت از سیستم ایمنی، برخی دامپزشکان استفاده از داروهای طبیعی را پیشنهاد می‌کنند. یکی از این محصولات، داروی تقویت گربه ی ایمونوپروپوفیت است که توان دفاعی بدن را بالا می برد. قبل از مصرف این نوع دارو ها باید با دکتر دامپزشک مشورت شود و تجویز و نظارت متخصص برای تعیین دوز مناسب دارو لازم است.
برای اطلاعات بیشتر راجع به داروی تقویتی ایمونوپروپوفیت کلیک کنید
برای خرید داروی تقویت سیستم ایمنی گربه ایمونوپروپوفیت کلیک کنید
تغذیه مناسب در دوره بیماری
تغذیه باکیفیت برای گربه بیمار حیاتی است. غذا باید مقوی، خوش‌طعم و به‌راحتی قابل هضم باشد. برای گربه‌های بالغ، گوشت مرغ یا ماهی بخارپز بدون ادویه مناسب است. در مورد بچه‌گربه‌ها، سوپ رقیق با عصاره مرغ می‌تواند هم انرژی لازم را تأمین کند و هم هضم آسان‌تری داشته باشد.
اگر گربه بیش از ۲۴ ساعت غذا نخورد یا نشانه‌های ضعف شدید داشت، باید فوراً به دامپزشک مراجعه کنید.
چه زمانی به دامپزشک مراجعه کنیم؟
هرچند بسیاری از موارد سرماخوردگی در خانه کنترل می‌شوند، اما در شرایط تنگی نفس گربه یا نفس‌نفس زدن، تب بالا یا بی‌اشتهایی طولانی، ترشحات چرکی و غلیظ از بینی یا چشم، بی‌حالی شدید یا بی‌حرکتی طولانی، زخم‌های دهانی یا تغییر رنگ زبان مراجعه به دامپزشک ضروری است.
مخصوصاً گربه‌های سالمند، نژادهای حساس و حیوانات دارای بیماری‌های زمینه‌ای به مراقبت فوری نیاز دارند.
پیشگیری از سرماخوردگی گربه
برای اطمینان از حفظ سلامت دوست کوچک، حساس و دوست داشتنی خود اقدامات لازم برای تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از ابتلای او به بیماری های مختلف مثل واکسیناسیون گربه، کاهش استرس و تغذیه مناسب را انجام دهید.
واکسیناسیون منظم گربه
طبق برنامه پیشنهادی دامپزشک، گربه خود را به موقع واکسینه کنید. واکسن‌ها سیستم ایمنی گربه را در برابر ویروس‌ها و باکتری‌های عامل سرماخوردگی تقویت می‌کنند.
کاهش استرس گربه و ایجاد محیط آرام
محیطی امن و آرام برای گربه فراهم کنید. استرس می‌تواند سیستم ایمنی را تضعیف کند، بنابراین از تغییرات ناگهانی یا سر و صدای زیاد اجتناب کنید و زمانی را به بازی و تعامل با گربه اختصاص دهید.
تغذیه گربه متعادل و باکیفیت باشد
غذای سالم و مغذی به تقویت سیستم ایمنی گربه کمک می‌کند. از غذاهای باکیفیت استفاده کنید و با دامپزشک برای انتخاب رژیم غذایی مناسب مشورت کنید.
پیشگیری با رعایت بهداشت محیط زندگی
ظرف‌های غذا و آب گربه را به‌طور منظم تمیز کنید. نظافت بستر و محیط زندگی گربه از تجمع میکروب‌ها و عوامل بیماری‌زا جلوگیری می‌کند.
جمع‌بندی
سرماخوردگی گربه، اگرچه شایع است، معمولاً با مراقبت مناسب و تقویت سیستم ایمنی بهبود پیدا می‌کند. شناخت علائم، جلوگیری از خوددرمانی، استفاده از مکمل‌های ایمن مانند ایمونوپروپوفیت و مراجعه به دامپزشک در موارد جدی، بهترین راه برای حفظ سلامت حیوان است. با پیشگیری و مراقبت اصولی، گربه شما می‌تواند به‌سرعت دوباره شاداب و پرانرژی شود.
