ممکن است کاهش وزن گربه صرفا به خاطر فعالیت زیاد، تغذیه کم و کیفیت نامناسب غذای خشک یا کنسرو باشد؛ اما دقت داشته باشید منشا لاغری بیش از حد گربه ممکن است یک بیماری زمینه ای هشداردهنده، جدی و خطرناک باشد. بیماری های ویروسی، سرطان و تومور های مختلف در دستگاه گوارش و اندام دیگر بدن باعث بی اشتهایی گربه می شوند.
این بیماری ها باعث کاهش دریافت مواد مغذی و اختلال در جذب می شوند و در نتیجه باعث تحلیل رفتن بدن گربه (کاشکسی) می شوند. بیماری هایی مانند سرطان، عفونت های مزمن و نارسایی کلیه می توانند باعث افزایش متابولیسم پایه بدن و تجزیه عضلات می شوند.
در این وبلاگ به بررسی علت های کاهش وزن گربه می پردازیم. توضیح می دهیم در شرایط ناخواسته که تغذیه گربه خانگی را کاهش نداده ایم و هدف ما لاغر کردن گربه نیست؛ چه کار باید بکنیم که از لاغری او جلوگیری کنیم.
چه زمانی باید گربهام را به سرعت به دامپزشک ببرم؟
کاهش وزن در گربهها زمانی اورژانسی میشود که با امتناع کامل از غذا خوردن بیش از ۲۴ ساعت، مشکلات تنفسی، غش یا کمبود شدید انرژی همراه باشد. گربههایی که زردی لثه، چشم یا پوست نشان میدهند، نیاز به رسیدگی فوری دامپزشکی دارند.
کاهش وزن شدید گربه
کاهش وزن ناگهانی یا تدریجی در گربه ها میتواند زنگ خطری جدی برای سلامت آنها باشد. علت کاهش وزن گربه ، گاهی ریشه در مشکلات پنهان و بیماریهای مهم دارد. از شایعترین دلایل میتوان به نارسایی کلیه، انگلهای رودهای، مشکلات گوارشی، دیابت، اختلالات تیروئیدی، سرطان، عفونتهای ویروسی و حتی استرس محیطی اشاره کرد. این شرایط با کاهش اشتها یا اختلال در جذب مواد مغذی، باعث لاغری مفرط و تحلیل رفتن عضلات میشوند.
در صورتی که گربه شما با وجود تغذیه مناسب و بدون تغییر در رژیم غذایی دچار کاهش وزن شده است، باید سریعاً به دامپزشک مراجعه کنید. تشخیص به موقع و انجام آزمایشهای لازم مانند آزمایش خون، ادرار، مدفوع یا تصویربرداری، بهترین راه برای کشف دلیل اصلی لاغری گربه است. توجه داشته باشید که درمان علت زمینهای (مثلاً درمان بیماریهای گوارشی یا کنترل دیابت) تنها راه جلوگیری از ادامه کاهش وزن گربه و بازگرداندن او به وضعیت بدنی سالم خواهد بود.
علت های کاهش وزن در گربه
نارسایی کلیوی (معرفی داروی بیماری کلیوی لاوارن تولید شرکت ماکیان دام پارس)
نارسایی کلیوی یکی از علل شایع کاهش وزن گربه است؛ وقتی کلیهها نتوانند سموم و محصولات متابولیک را بهخوبی دفع کنند، اشتها کم شده، حالت ضعف و تحلیل عضلانی رخ میدهد. در کنار تشخیص و درمانهای دامپزشکی استاندارد، برخی مکملها و فرآوردههای حمایتی گیاهی برای کاهش بار کلیوی و بهبود عملکرد ادراری بهعنوان درمان تکمیلی بهکار میروند. لاوارن (Lavar Ren) که توسط شرکت ماکیان دام پارس تولید میشود، یک محلول خوراکی صددرصد گیاهی است که حاوی عصاره گیاهان دارویی بوده و هدف آن «بهبود عملکرد کلیه، افزایش جریان ادرار و کاهش التهابات دستگاه ادراری» می باشد.
اطلاعات بیشتر راجع به داروی تقویت کلیه لاوارن اینجا را کلیک کنید.
خرید داروی تقویت کلیه گربه لاوارن اینجا را کلیک کنید.
یک بیماری دیگر که باعث لاغری بیش از حد گربه می شود، نارسایی کلیوی مزمن (CKD) در گربهها یک عارضه پیشرونده و غیرقابل برگشت است که به تدریج منجر به اختلال عملکرد کلیهها میشود. این آسیب عوارض گستردهای در بدن ایجاد میکند که از مهمترین آنها میتوان به تجمع سموم و مواد زائد (مانند اوره و کراتینین) در خون، کمآبی بدن، عدم تعادل الکترولیتها (به ویژه افزایش فسفر)، کمخونی ناشی از کاهش تولید اریتروپویتین، و فشار خون بالا اشاره کرد. نارسایی کلیه گربه اغلب باعث بروز علائمی مانند بیحالی، کاهش وزن، بیاشتهایی، استفراغ و افزایش تشنگی و ادرار میشود.
پیر شدن گربه
با بالا رفتن سن، تغییرات طبیعی در بدن گربهها بهوجود میآید که میتواند منجر به کاهش وزن و تغییر در وضعیت بدنی شود. پیر شدن اغلب با کاهش توده عضلانی، افت فعالیت، کند شدن متابولیسم و تغییر در حس بویایی یا چشایی همراه است؛ همه اینها میتوانند اشتها را کم کنند و باعث شوند غذای کمتری مصرف شود. علاوه بر این، بیماریهای شایع سالمندی مثل نارسایی کلیه، بیماریهای دهان و دندان، مشکلات مفصلی و اختلالات هورمونی هم اغلب در این دوره ظاهر شده و بهعنوان علت کاهش وزن گربه عمل میکنند.
برای محافظت از گربه سالمند لازم است معاینات منظم دامپزشکی (حداقل هر 6–12 ماه)، آزمایش خون و ادرار جهت بررسی عملکرد کلیه و تیروئید و ارزیابی وضعیت دندانها انجام شود.
بیماریهای گوارشی و کاهش جذب مواد مغذی
بیماریهای دستگاه گوارش، مانند التهاب روده (IBD) یا پانکراتیت (Pancreatitis)، میتوانند با کاهش وزن حتی در غیاب علائم واضح گوارشی مانند استفراغ یا اسهال همراه باشند.
تشخیص: انجام آزمایشهای خون، آنالیز ادرار، تصویربرداری (رادیوگرافی یا سونوگرافی) و آزمایش مدفوع، بسته به مورد.
درمان: رژیم غذایی مناسب، داروهای ضد التهاب یا ضد درد، و در موارد خاص درمان پانکراتیت.
مشکلات دندان و دهان
درد در ناحیه دهان بهعلت مشکلاتی مانند التهاب لثه، پوسیدگی یا لوزههای دهانی میتواند باعث کاهش اشتها و در نتیجه کاهش وزن شود.
تشخیص: معاینه دهانی تحت بیهوشی توسط دامپزشک.
درمان: پاکسازی حرفهای، کشیدن دندان آسیبدیده و مدیریت درد.
استرس و مشکلات رفتاری
استرس محیطی از قبیل جابجایی، حضور حیوان جدید یا تغییر در محیط زندگی میتواند منجر به کاهش اشتها و وزن شود.
تشخیص: مشاهده رفتار گربه، مشورت با دامپزشک رفتاری یا رفتاردرمانی گربه.
درمان: کاهش منابع استرس (مثلاً فضاهای مخفی، پخش آنزیم آرامبخش), استفاده از ظرف غذا یا اسباببازیهای آرامبخش. استفاده از داروی های استرس گربه مثل نوروکالم (Neuro Calm) در صورت نیاز.
کبد چرب (Fatty Liver Disease)
اگر حیوانات خانگی برای مدت طولانی غذا نخورند، ممکن است دچار بیماری کبد چرب گربه (Hepatic Lipidosis) شوند. این اختلال میتواند باعث کاهش وزن شدید، بیاشتهایی، یرقان و ضعف شود.
تشخیص: معاینه فیزیکی، آزمایش خون، سونوگرافی و در بعضی موارد بیوپسی کبد.
درمان: حمایت تغذیهای (مثلاً از طریق لوله تغذیه), مایعات داخل وریدی، درمان مشکلات زمینهای.
بیماری التهابی روده (IBD) و سوء جذب
بیماری مزمن التهاب روده (IBD) و اختلالات سوء جذب مشابه آن ممکن است بدون علائم واضح گوارشی، موجب کاهش شدید وزن شوند.
تشخیص: آزمایش مدفوع، آزمایش خون، سونوگرافی یا اندوسکوپی
درمان: رژیم غذایی خاص، داروهای ضد التهاب، درمانهای پروبیوتیک یا سرکوبگرهای سیستم ایمنی.
جدول جامع علل کاهش وزن در گربهها
شماره | علت احتمالی | نکات تشخیصی | رویکردهای درمانی |
۱ | کمبود کالری / دسترسی دشوار به غذا | بررسی محیط و رژیم غذایی | تغییر محل غذا، ظروف قابل دسترس |
۲ | پارازیتهای رودهای | آزمایش مدفوع | داروهای ضد پارازیت |
۳ | دیابت شیرین | آزمایش خون و ادرار برای گلوکز | رژیم غذایی کم کربوهیدرات، انسولین |
۴ | هیپرتیروئیدیسم | اندازهگیری T4 | دارو، رژیم کم ید، درمان ید رادیواکتیو |
۵ | بیماریهای ویروسی (FIV, FeLV, FIP) | تستهای سرولوژیک یا PCR | درمان حمایتی، بسته به ویروس |
۶ | نارسایی مزمن کلیوی | آزمایش خون و ادرار | رژیم کلیوی، هیدراتاسیون، درمان حمایتی |
۷ | نئوپلازی (سرطان) | تصویربرداری، بیوپسی | جراحی، شیمیدرمانی، مراقبت تسکینی |
۸ | بیماریهای گوارشی (IBD, پانکراتیت) | آزمایشها و تصویربرداری گوارشی | رژیم، دارو، مدیریت التهاب |
۹ | مشکلات دندانی | معاینه دهان تحت بیهوشی | درمان دندان، مدیریت درد |
۱۰ | استرس و مشکلات رفتاری | مشاهده رفتار، مشاوره رفتاری | محیط آرام، اسباببازی، رفع استرس |
۱۱ | هپاتیت لیپیدوز | آزمایش خون، سونوگرافی | تغذیه حمایتی، مایعات، درمان زمینهای |
۱۲ | سوء جذب / IBD | آزمایش گوارشی + تصویربرداری | رژیم درمانی، دارو، پروبیوتیک |
< کلام آخر >
تشخیص و درمان به موقع در هنگام کاهش وزن شدید گربه
تحلیل رفتن بدن گربه با کاهش وزن ساده به دلیل گرسنگی تفاوت بنیادین دارد. اگر گربه به طور ناخواسته دچار کاهش وزن شدید شود؛ این یک عارضه ثانویه و بسیار خطرناک از یک بیماری زمینهای هشداردهنده مثل پن لوکپنی (Panniculitis) و هرپس ویروس گربه (Herpes virus) یا حتی تومور های سرطانی در دستگاه گوارش است که مدیریت آن بسیار دشوار بوده و نیازمند درمان خود بیماری اصلی است. بنابراین، اگر گربهای دچار کاهش وزن شدید و پیشرونده شده، باید به وجود یک بیماری زمینهای منجر به لاغری گربه مشکوک شد و برای تشخیص و درمان فوری اقدام کرد.
سوالات متداول
- چطور بفهمم گربهام خیلی لاغر است؟
وزن ایدهآل برای یک گربه سالم به طور متوسط ۸ تا ۱۲ پوند است؛ با این حال، گربهها در اندازههای مختلفی وجود دارند و وزن به تنهایی ممکن است برای تشخیص اینکه آیا آنها خیلی لاغر هستند یا خیر، کافی نباشد. دامپزشک شما میتواند به تعیین نمره وضعیت بدنی آنها کمک کند، که عوامل بیشتری مانند اسکلت بدن، توده عضلانی و اندازه کلی را در نظر میگیرد.