کوکسیدیوز در سگ و گربه ها یک عفونت گوارشی است که توسط انگل تک سلولی کوکسیدیا ایجاد می شود. این انگل میکروسکوپی بخشی از چرخه زندگی خود را در سلول های دیواره روده می گذراند اما ممکن است علی رغم تخریب سلول های روده هیچ علامت بالینی قابل ردیابی و مشخصی ایجاد نکند.
از آنجایی که انگل های کوکسیدیا در لوله گوارش زندگی می کنند و می توانند سبب اسهال شوند، معمولا با کرم های گوارشی اشتباه گرفته می شوند اما این انگل ها کرم نیستند.
کوکسیدیوز در همه سگ و گربه ها می تواند اتفاق بیفتد اما در توله سگ ها، بچه گربه ها و سگ و گربه های ضعیف وضعیت جدی تری ایجاد می کند.
سگ و گربه ها چگونه به کوکسیدیوز مبتلا می شوند؟
سگ و گربه های آلوده، اووسیست های کوکسیدیا (کوکسیدیا های نابالغ) را با مدفوع خود دفع می کنند. اووسیست ها کاملا در محیط مقاوم هستند و در محیط های مناسب از نظر دما و رطوبت، تا 1 سال هم می توانند زنده بمانند. آنها در شرایط محیطی مناسب تا 16 ساعت پس از این که با مدفوع دفع شدند، وارد مرحله عفونی می شوند. سگ وگربه ها معمولا با بلعیدن اووسیست های موجود در مدفوع و خاک آلوده، درگیر عفونت می شوند. هم چنین موش ها می توانند این انگل را در بافت های خود داشته باشند؛ بنابراین سگ و گربه ها با خوردن موش های آلوده به کوکسیدیا نیز می توانند مبتلا به کوکسیدیوز شوند.
انگل های کوکسیدیا گونه های مختلفی دارند و انواع حیوانات را بیمار می کنند اما این انگل ها از نظر میزبان کاملا اختصاصی می باشند. برای مثال گربه های مبتلا به کوکسیدیوز نمی توانند سگ ها یا انسان ها را بیمار کنند و فقط سبب انتقال بیماری به گربه های دیگر می شوند.
علائم بالینی کوکسیدیوز در سگ و گربه ها چیست؟
ممکن است که سگ و گربه های مبتلا به کوکسیدیوز هیچ گونه علائم بالینی از خود بروز ندهند با این حال انگل را همراه با مدفوع خود دفع کرده و می توانند سایر حیوانات را آلوده کنند. معمولا بیماری در بچه گربه ها، توله سگ ها و حیواناتی که سیستم ایمنی ضعیف دارند اتفاق می افتد. از آنجایی که انگل در لوله گوارش سگ و گربه ها زندگی می کند، علائم بالینی کوکسیدیوز نیز گوارشی است؛ مانند:
- اسهال که می تواند آبکی، خونی یا موکوس دار باشد (شایع ترین علامت)
- کاهش وزن
- کم آبی
در موارد شدید بیماری نیز علائم زیر مشاهده می شوند:
- بی حالی
- بی اشتهایی
- استفراغ
- مرگ
کوکسیدیوز معمولا از طریق بررسی میکروسکوپی مدفوع تشخیص داده می شود.
چگونه می توان کوکسیدیوز را در سگ و گربه ها درمان کرد؟
برای درمان کوکسیدیوز در سگ و گربه ها می توان از داروی گیاهی کوکسی فیت ال استفاده نمود. این محصول حاوی عصاره جفت بلوط، سیر و آرتمیزیا آنوا بوده و دارای اثر ضد انگلی قوی می باشد. هم چنین به دلیل داشتن اثر ضد اسهالی و اثر مثبت بر دستگاه گوارش منجر به بهبود هضم و جذب مواد مغذی شده و جلوی کاهش وزن ناشی از انگل را می گیرد.
