کوکسیدیوز طیور
کوکسیدیوز یک بیماری رایج در مرغ‌های خانگی است که توسط انگل تک سلولی آیمریا (Eimeria) ایجاد می‌شود. این انگل از طریق بلعیدن وارد روده پرنده شده و در آنجا به سلول های روده حمله کرده و آن ها را از بین میبرد. در نتیجه جذب آب و مواد مغذی مختل شده و روده خونریزی می کند، که این موارد به نوبه خود باعث ضعیف شدن سیستم ایمنی و افزایش حساسیت به سایر بیماری‌ها (مثل آنتریت نکروتیک) می‌شود. پرندگانی که از عفونت‌های شدید جان سالم به در می‌برند، معمولاً در عرض 10 تا 14 روز بهبود می‌یابند، اما ممکن است هرگز رشد و تولید کامل را بهبود ندهند. ضایعات تقریباً به طور کامل در دستگاه روده هستند و اغلب دارای مکان و ظاهر مشخصی هستند که در تشخیص مفید است. این بیماری میتواند باعث کاهش رشد، کاهش تولید تخم‌مرغ و حتی تلفات شدید در گله‌های مرغ شود. به همین دلیل تشخیص به‌موقع و درمان سریع برای کنترل این بیماری ضروری است.
علائم کوکسیدیوز در مرغ
شایع ترین علامت کوکسیدیوز خون یا مخاط در مدفوع مرغ است. با این حال، مدفوع مرغ قرمز همیشه نشان دهنده کوکسیدیوز نیست. مدفوع مرغ همچنین ممکن است به دلیل ریزش طبیعی سلول های روده به رنگ قرمز مایل به قهوه ای ظاهر شود. تنها راه برای تشخیص اینکه آیا مدفوع نشان دهنده یک پرنده آلوده است یا خیر، آزمایش مدفوع توسط دامپزشک است. تشخیص این بیماری معمولاً از طریق بررسی علائم بالینی، کالبدگشایی و آزمایش مدفوع برای شناسایی اووسیست‌های انگل انجام می‌شود.
- اسهال خونی
- بی‌حالی
- کاهش اشتها
- پرهای ژولیده
- کاهش وزن
- رنگ پریدگی تاج
- در موارد شدید، ممکن است مرگ و میر ناگهانی رخ دهد.
اووسیت‌های کوکسیدیا ساختار های تخم‌مرغ مانندی هستند که توسط انگل‌های کوکسیدیا تولید میشوند. این انگل‌ها در سیستم گوارشی حیوانات از جمله طیور، دام‌ها و حتی برخی حیوانات خانگی زندگی می‌کنند. اووسیت‌ها مرحله‌ای از چرخه زندگی کوکسیدیا هستند که به عنوان منبع عفونت در محیط عمل می‌کنند. هنگامی که حیوانی اووسیت‌ها را از طریق غذا یا آب آلوده مصرف می‌کند، این تخم ها در دستگاه گوارش باز شده و به انگل‌های بالغ تبدیل میشوند که باعث آسیب به بافت‌های روده و ایجاد بیماری‌هایی مانند کوکسیدیوز میشوند. رطوبت و آلودگی بستر شرایط را برای شیوع بیماری مساعد می‌کند.
داروی ضدکوکسیدیوز
داروهای ضدکوکسیدیوز براساس ساختارشان به چند دسته تقسیم میشوند:
- ضدکوکسیدیوزهای یونوفوره: این داروهای شیمیایی با اختلال در تعادل یونی درون سلول‌های انگل، باعث مرگ آن‌ها میشوند. مثل: موننسین (Monensin)، سالینومایسین (Salinomycin)، لازالوسید (Lasalocid) و ناراسین (Narasin)
- ضدکوکسیدیوزهای سنتتیک: داروهای شیمیایی هستند که به طور مصنوعی ساخته میشوند و با مهار متابولیسم انگل باعث مهار رشد یا از بین بردن آن می شوند. مثل سولفونامیدها (Sulfonamides)، آمپرولیوم (Amprolium)، دیکلازوریل (Diclazuril)، تولترازوریل (Toltrazuril)، نیتروفوران‌ها (Nitrofurans).
- ضدکوکسیدیوزهای گیاهی: ترکیبات طبیعی و گیاهی هستند که با مکانیسم اثرات مختلفی نسبت به دو دسته قبلی با مهار رشد یا مرگ انگل می شوند. مثل کوکسی فیت و کوکسی فیت ال
برای اطلاعات بیشتر راجع به کوکسی فیت و کوکسی فیت ال کلیک کنید.
برای خرید داروهای ضد کوکسیدیوز کوکسی فیت و کوکسی فیت ال کلیک کنید.
داروهای دو دسته اول (داروهای شیمیایی) بدلیل ساده بودن ترکیبات موثره شان و تک مکانیسم اثر بودن معمولا باعث ایجاد مقاومت دارویی در انگل ها می شوند که سبب بی اثر شدن این داروها در درمان کوکسیدیوز می شود. اما در داروهای گیاهی به دلیل تنوع ترکیبات فعال و پیچیدگی مولکول های آن ها، احتمال بروز مقاومت دارویی نزدیک به صفر است. از طرفی داروهای شیمیایی دارای دوره پرهیز از مصرف قبل از تولید تخم مرغ یا قبل از کشتار هستند. چرا که این باقیمانده این داروها و وارد گوشت و تخم مرغ شده و برای انسان سمی هستند. اما داروهای گیاهی دوره پرهیز از مصرف ندارند.
استفاده از افزودنی‌های خوراکی مانند پروبیوتیک‌ها، پری‌بیوتیک‌ها، سین بیوتیک ها و اسیدهای آلی میتواند به بهبود سلامت روده و تقویت سیستم ایمنی مرغ‌ها کمک کند. این مواد می‌توانند در کنار داروهای ضدکوکسیدیوز یا پس از آن ها استفاده شوند تا به بازیابی شرایط نرمال پرنده کمک کنند.
برای اطلاعات بیشترسین بیوتیک MLC اینجا کلیک کنید.
برای خرید محصول سین بیوتیک MLC اینجا کلیک کنید.
درمان کوکسیدیوز در مرغ تخم گذار
قبلا تصور میشد بیماری کوکسیدیوز فقط مربوط به مرغ گوشتی که بر روی بستر پرورش داده می شود است چرا که راه انتقال کوکسیدیوز از طزیق بلعیدن اووسیت های انگل دفع شده در مدفوع پرنده آلوده است (راه مدفوعی _دهانی) اما اخیرا مشخص شده است که کوکسیدیوز در مرغ های تخم گذار نیز بشدت شیوع پیدا کرده است که اغلب نیز ممکن است آن را با عفونت باکتریایی روده (آنتریت نکروتیک) اشتباه گرفته و برای درمان از آنتی بیوتیک استفاده کنند که عملا بی اثر خواهد بود. اووسیت های انگل می توانند در دوره پواتی به پرنده و سپس قفس ها منتقل شده و تکثیر شوند. با توجه به محدودیت مصرف ضدکوکسیدیوزهای شیمیایی در مرغ هایی که تخم مرغ آن ها به مصرف انسان می رسد. بهترین گزینه برای درمان کوکسیدیوز در طیور تخمگذار ضدکوکسیدیوزهای گیاهی هستند.
درمان قطعی کوکسیدیوز مرغ
درمان کوکسیدیوز در طیور نیازمند رویکردی دقیق و مدیریت شده است، زیرا این بیماری میتواند تأثیر قابل توجهی بر تولید تخم مرغ، سلامت گله و اقتصاد مرغداری داشته باشد. اگر تشخیص به موقع انجام نشود یا داروی اشتباهی برای درمان تجویز شود خسارت های جبران ناپذیری به گله وارد خواهد شد. پروسه درمان نیازمند ترکیبی از داروهای مناسب، مدیریت بهداشتی و بهبود شرایط محیطی است. با تشخیص به موقع، استفاده صحیح از داروها و رعایت اصول پیشگیری، می‌توان تأثیرات منفی این بیماری را به حداقل رساند و سلامت و تولید گله را حفظ کرد. با توجه به گسترش سریع مقاومت های ضدمیکروبی در انگل های مسبب کوکسیدیوز در فارم ها استفاده از داروهای شیمیایی فارغ از عوارض منفی و محدودیت های آن ها، میتواند ریسک ناموفق بودن درمان را افزایش دهد. از این رو استفاده از داروهای گیاهی مطمئن تر هستند. البته باید توجه داشت که داروی گیاهی انتخاب شده نیز باید از کیفیت و استانداردهای لازم برخوردار باشد. تا بتواند اثربخشی لازم را در درمان داشته و در عین حال بی خطر باشد. ضدکوکسیدوزهای گیاهی کوکسی فیت (پودر مخلوط در خوراک) و کوکسی فیت ال (ضدکوکسیدیوز محلول در آب) از جمله داروهای هستند که کارآیی و ایمنی آن ها در فارم های مختلف تحقیقاتی و صنعتی بررسی و اثبات شده است و می توانند بطور کامل جایگزین ضدکوکسیدیوزهای شیمیایی شده و برای درمان و پیشگیری از کوکسیدیوز مورد استفاده قرار گیرند.
میتوانید برای اطلاعات بیشتر به مقالات علمی ضد کوکسیدیوز گیاهی کوکسی فیت و ضد کوکسیدیوز گیاهی کوکسی فیت ال مراجعه کنید.
