مقاومت ضدمیکروبی (AMR) در حال حاضر مشکلی اساسی در سراسر دنیا محسوب می شود. در سال های اخیر انتشار باکتری ها و سایر میکروارگانیسم های مقاوم به دارو منجر به کاهش اثرگذاری دارو ها و افزایش شدت و دوره بیماری های عفونی و هزینه های درمان گشته است.
مقاومت ضد میکروبی خطری است که انسان ها، حیوانات و محیط زیست را تهدید می کند. حیوانات خانگی مثل سگ و گربه ها هم به دلیل جمعیت روزافزون خود و تماس نزدیک با انسان ها، سایر حیوانات و محیط زیست از این مشکل در امان نیستند.
نقش سگ و گربه ها در مشکل مقاومت ضد میکروبی چیست؟
در ابتدا تصور می شد تنها حیوانات تولید کننده غذا مانند دام، طیور و آبزیان در انتقال مقاومت ضد میکروبی به انسان ها نقش دارند اما تحقیقات بعدی نشان دادند که سگ و گربه ها هم در پیدایش و گسترش مقاومت آنتی بیوتیکی به اندازه دام، طیور و آبزیان اهمیت دارند. این حیوانات، به خصوص در شرایطی که عفونت های باکتریایی در آنها به طور کامل و موثری درمان نشده باشد، می توانند به عنوان مخزن باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک عمل کنند. به دلیل ارتباط و تماس زیاد سگ و گربه ها با صاحبانشان، احتمال انتقال مقاومت ضد میکروبی بین آنها افزایش می یابد. به خصوص باکتری های مقاومی که روی پوست یا در بزاق سگ و گربه ها وجود دارند به راحتی هنگام نوازش کردن این حیوانات یا لیسیدن صاحبانشان منتقل می گردند.
از طرفی در سال های اخیر تعداد حیوانات خانگی از جمله سگ و گربه افزایش چشمگیری یافته است؛ برای مثال جمعیت سگ و گربه های اتحادیه اروپا بیش از 60 میلیون تخمین زده شده است. هم چنین توجه به سلامت و رفاه این حیوانات هم نسبت به گذشته بیشتر شده است یعنی سطح اقدامات درمانی که برای این حیوانات به کار می رود، بالا رفته است. به علاوه استفاده از آنتی بیوتیک های پزشکی در حیوانات خانگی امری رایج است. حتی از آنتی بیوتیک های مهم پزشکی که تنها راه حل برای درمان عفونت های کشنده در انسان هستند، به راحتی در کلینیک ها و بیمارستان های حیوانات خانگی استفاده می شود. استفاده بیش از حد و نادرست از این آنتی بیوتیک های مهم در دامپزشکی برای درمان عفونت های حیوانات خانگی، سبب ایجاد مقاومت به این آنتی بیوتیک ها شده و این مقاومت می تواند به راحتی از حیوانات خانگی به انسان ها منتقل گشته و سبب افزایش مرگ و میر ناشی از بیماری های عفونی گردد.
در صورت ابتلای سگ یا گربه به عفونت، به خصوص عفونت های مقاوم به درمان باید به چه نکاتی توجه کنیم؟
- دامپزشک ممکن است یکسری آزمایش های اضافی برای اطمینان از مناسب بودن آنتی بیوتیک تجویزی انجام دهد.
- درمان عفونت با باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک نسبت به عفونت های دیگر طولانی تر است و هزینه های درمان هم بیشتر خواهد بود.
- در مورد روش های پیشگیری از انتشار باکتری های مقاوم به سایر حیوانات یا افراد داخل خانه از دامپزشک مشورت بگیرید.
- شستن مداوم دست ها بعد از هرگونه تماس با حیوانات خانگی یا وسایل آنها نیز از انتشار باکتری های مقاوم جلوگیری می کند.