تعریف سلامت واحد (One Health) برای اولین بار در سال 2021، توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO)، سازمان بهداشت جهانی حیوانات (WOAH=OIE)، سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (FAO) و برنامه محیط زیستی سازمان ملل (UNEP) بیان شد. سلامت واحد یک رویکرد یکپارچه و متحد برای تعادل و بهینه سازی سلامت مردم، حیوانات و محیط زیست است. این موضوع به خصوص در پیشگیری، پیشبینی، شناسایی و پاسخ به تهدیدات جهانی بهداشت اهمیت زیادی دارد.
این تعریف بیان می کند که سلامت انسان ها، حیوانات و گیاهان از یکدیگر جدایی ناپذیر و کاملا وابسته و مرتبط با سلامت اکوسیستمی می باشد که در آن زندگی می کنند.
در حقیقت سلامت واحد سلامت عمومی، دامپزشکی و بخش های مرتبط با محیط زیست را در بر می گیرد و به خصوص مرتبط با سلامت و امنیت آب و غذا، تغذیه، کنترل بیماری های زئونوز (بیماری های مشترک بین انسان و حیوان)، مدیریت آلودگی ها و مقابله با مقاومت ضد میکروبی می باشد.
مبحث سلامت واحد، موضوعی جدید نیست اما در سال های اخیر اهمیت بیشتری پیدا کرده است زیرا عوامل مختلفی واکنش ها و تعاملات بین انسان ها، حیوانات، گیاهان و محیط زیست را تغییر داده اند. برای مثال افزایش جمعیت انسان ها منجر به ارتباط بیشتر آنها با حیوانات اهلی و وحشی اعم از حیوانات پرورشی و خانگی شده است. تماس و ارتباط بیشتر با حیوانات سبب افزایش احتمال انتقال بیماری های مشترک بین انسان و حیوانات می شود. هم چنین تغییرات آب و هوایی، جنگل زدایی های گسترده و افزایش کشاورزی سبب ایجاد تغییراتی در شرایط محیط زیست و زندگی ساکنان آن شده که خود احتمال انتقال بیماری به حیوانات را افزایش می دهد. از طرفی جا به جایی انسان ها، حیوانات و محصولات حیوانی در طی مسافرت های بین المللی و تجارت سبب گسترش سریع بیماری در نقاط مختلف جهان می گردد. این تغییرات سبب گسترش بیماری های بومی که از قبل وجود داشته اند یا پیدایش بیماری های زئونوز نوظهور می شود.
هر ساله میلیون ها نفر در اثر بیماری های زئونوز مانند هاری، سالمونلوز، تب مالت، شاربن و …. جان خود را از دست می دهند.
برای اطلاعات بیشتر در مورد بیماری های زئونوز اینجا کلیک کنید.
مسائلی که سلامت واحد به آنها می پردازد چیست؟
- میکروب های مقاوم به داروهای ضدمیکروبی و مقاومت ضدمیکروبی
- بیماری های زئونوز نوظهور، بومی یا ظهور مجدد بیماری ها
- بیماری هایی که از طریق بندپایان منتقل می شوند (vector borne disease)
- بیماری های مربوط به حیوانات پرورشی و تولید کننده خوراک
- آلودگی های محیطی به خصوص آلودگی آب
- پیوند و ارتباط بین انسان ها و حیوانات
- سلامت و امنیت غذا
- تغییرات آب و هوا