لپتوسپیروز چیست؟
لپتوسپیروز (Leptospirosis) یک عفونت باکتریایی است که باعث بیماری بسیار جدی در سگ‌ها می‌شود و در موارد شدید میتواند کشنده باشد. باکتری لپتوسپیرا (Leptospira) به اندام‌های حیاتی مانند کبد و کلیه‌ها آسیب می‌رساند. این بیماری مشترک بین انسان و حیوان است از این نظر اهمیت زیادی دارد. سگ‌ها می‌توانند این عفونت را از حیوانات دیگر، از جمله موش‌ها، گرگ‌ها و سایر سگ‌ها دریافت کنند.
عامل بیماری لپتوسپیرا
لپتوسپیروز در سگ‌ها یک بیماری عفونی است که توسط سویه های مختلفی از باکتری‌های جنس لپتوسپیرا با شکل مارپیچی ایجاد می‌شود. این باکتری‌ها را می‌توان در سراسر جهان در خاک و آب پیدا کرد و بسیاری از پستانداران از جمله سگ‌ها، انسان‌ها، دام‌ها و برخی از حیوانات وحشی مستعد ابتلا به آن هستند. اگرچه این بیماری در گربه ها به ندرت رخ می دهد. شیوع این بیماری در مناطق مختلف با توجه به شرایط جغرافیایی و حضور میزبان های واسط متفاوت است. لپتوسپیروز در آب و هوای گرم با بارندگی سالانه زیاد شایع‌تر است، اما میتواند در هر مکانی، به ویژه پس از بارندگی شدید و سیل، رخ دهد و همه سگ‌ها صرف نظر از سن، نژاد و سایر عوامل در معرض خطر ابتلا به لپتوسپیروز هستند اما اگر سگ شما در مزرعه زندگی می‌کند و مرتباً با جوندگان در تماس است، در معرض خطر بیشتری قرار دارد.
سگ‌ها معمولاً از طریق تماس با ادرار آلوده به لپتوسپیروز مبتلا می‌شوند، به عنوان مثال از طریق:
- آب یا خاکی که با ادرار آلوده حیوان دیگری (عمدتاً موش) آلوده شده است. به ویژه آب‌های راکد یا با جریان آهسته مانند رودخانه‌ها ودریاچه‌ها
- ادرار آلوده سگ دیگر، از جمله بو کشیدن و لیسیدن زمینی که سگ آلوده در آن ادرار کرده است.
پیشگیری از لپتوسپیروز
پیشگیری از لپتوسپیروز شامل واکسیناسیون است که در برابر چهار سویه رایج محافظت ایجاد می‌کند.
واکسن های چند گانه سگ در دو صورت 1. DHPPi و 2. LDHPPi عرضه میگردد. این نام ها در واقع حرف اول بیماری هایی است که بر علیه آن ها توسط واکسن ایمنی ایجاد می شوند.
- L: Leptospira ( لپتوسپیرا)
- D: Distemper virus (دیستمپر)
- H: Hepatitis (هپاتیت)
- P: Parvo virus ( پاروو)
- Pi: Parainfluenza (پاراآنفولانزا)
حتی سگ‌هایی که لپتوسپیروز آن ها درمان شده نیز باید واکسینه شوند، زیرا مشخص نیست که محافظت در برابر عفونت طبیعی (ایمنی اکتسابی) چه مدت طول می‌کشد. همچنین می‌توانید با جلوگیری از دسترسی به مناطقی که احتمال بروز عفونت بیشتر است و جلوگیری از دسترسی به حیات وحش، به ویژه جوندگان، خطر عفونت را کاهش دهید.
لپتوسپیروز میتواند به انسان‌ها منتقل شود و شایع‌ترین عفونت مشترک بین انسان و حیوان در جهان محسوب می‌شود.
آیا انسان‌ها می‌توانند به لپتوسپیروز مبتلا شوند؟
لپتوسپیروز میتواند به انسان‌ها منتقل شود و شایع‌ترین عفونت مشترک بین انسان و حیوان در جهان محسوب می‌شود.
اگر سگ شما به این بیماری مبتلاست، از تماس پوست خود با ادرار سگ خودداری کنید و هنگام تمیز کردن هر قسمتی که سگ کثیف کرده است، از دستکش لاستیکی استفاده کنید. هر قسمتی را که سگ در آن ادرار کرده است، ضدعفونی کنید. این ارگانیسم به راحتی توسط مواد ضدعفونی‌کننده خانگی یا محلول رقیق سفیدکننده (وایتکس) از بین می‌رود.
علائم لپتوسپیروز در سگ‌ها
این باکتری در سراسر بدن پخش می‌شود و بر اندام‌های مختلف، به‌ویژه کبد و کلیه‌ها، تأثیر می‌گذارد. علائم می‌توانند از خفیف تا شدید متغیر باشند.
این علائم رایج ممکن است با شدت‌های مختلفی مشاهده شوند:
- تب
- کاهش اشتها
- استفراغ
- اسهال
- افزایش تشنگی و ادرار
- بی‌حالی یا ضعف
- سفتی و درد
سایر علائم ممکن است شامل کم‌آبی بدن، زرد شدن چشم‌ها یا لثه‌ها (یرقان)، خونریزی‌های کوچک زیر پوست (پتشی)، قرمزی چشم‌ها (یوئیت) و موارد دیگر باشد. در موارد شدید، ممکن است تنفس سریع یا دشوار ناشی از خونریزی به ریه (خونریزی ریوی) مشاهده شود.
آسیب حاد کلیه شایع‌ترین تظاهر لپتوسپیروز سگ می باشد. سگ‌های مبتلا به لپتوسپیروز ممکن است علائم بالینی شامل بی‌حالی، بی‌اشتهایی، استفراغ، درد شکم و پرادراری (پلی اوری)، کم ادراری (الیگوری) یا عدم ادرار (آنوری) را نشان دهند.
آزمایش بیوشیمیایی سرم خون ممکن است ناهنجاری‌هایی مانند آزوتمی (افزایش اوره یا کراتینین)، هیپرفسفاتمی (افزایش فسفات خون)، اسیدوز متابولیک، هیپوناترمی (کاهش سدیم خون) و هیپو یا هیپرکالمی (کاهش یا افزایش پتاسیم خون) را نشان دهد.
آزمایش ادرار ممکن است ناهنجاری‌هایی مانند پروتئینوری (وجود پروتئین در ادرار)؛ گلوکوزوری (وجود گلوکز در ادرار)؛ سیلندروری (وجود سیلندرها یا رسوبات در ادرار)؛ هماچوری (وجود خون در ادرار)؛ یا پیوری (وجود چرک یا گلبول‌های سفید در ادرار) را نشان دهد.
بیماری حاد کبدی میتواند همراه با آسیب حاد کلیه در سگ‌های مبتلا به لپتوسپیروز باشد، یا میتواند به تنهایی رخ دهد. علائم بالینی آسیب کبدی ممکن است شامل زردی، استفراغ، بی‌اشتهایی و بی‌حالی باشد.
تشخیص لپتوسپیروز
تشخیص لپتوسپیروز میتواند دشوار باشد زیرا علائم بالینی ممکن است شبیه بسیاری از بیماری‌های دیگر باشد، یا سابقه واکسیناسیون ممکن است نامشخص باشد. آزمایش خون و ادرار راه های تشخیص معمول هستند.
“علائم بالینی به راحتی با سایر بیماری‌ها اشتباه گرفته می‌شوند، بنابراین تشخیص قطعی میتواند دشوار باشد.”
- آسیب کلیوی در لپتوسپیروز
لپتوسپیروز می تواند کلیه ی سگ را به شکل های مختلف درگیر کند. این باکتری بعد از ورود به بدن وارد جریان خون شده و به اندام های مختلف می رود. یکی از اهداف اصلی این باکتری کلیه ها می باشد.
بعد از ورود به کلیه، در توبول های کلیه تکثیر می شود و سبب التهاب و آسیب به سلول های توبولی می گردد. علاوه بر آن پاسخ ایمنی بدن به حضور باکتری باعث التهاب در بافت بینابینی کلیه می گردد که به آن نفریت بینابینی (interstitial nephritis) می گویند. این التهاب و آسیب به ساختارهای کلیوی، توانایی این اندام را در تصفیه خون و بازجذب مواد مختل می کند. در نتیجه این آسیب مواد ازته مانند اوره و کراتینین در خون افزایش می یابد و همچنین پروتئین در ادرار مشاهده می شود. علاوه بر آن به دلیل عدم توانایی کلیه در تلغیظ یا رقیق سازی مناسب ادرار، ایزوستنوری (ادرار با وزن مخصوص نزدیک پلاسما) رخ می دهد.
در موارد شدید بیماری، لپتوسپیروز می تواند باعث نارسایی حاد کلیه شود که می تواند منجر به کاهش شدید دفع ادرار (الیگوری یا آنوری) و تجمع سموم در خون گردد.
- آسیب کبدی در لپتوسپیروز
باکتری لپتوسپیرا بعد از ورود به بدن وارد جریان خون می شود و به اندام های مختلف از جمله کبد مهاجرت می کند. جایگزینی باکتری در بافت کبد سبب پاسخ ایمنی و التهاب می گردد. به این حالت هپاتیت بینابینی (interstitial hepatitis) می گویند.
همچنین این باکتری به غشای سلول های کبدی می چسبد و می تواند سبب نکروز و مرگ سلول های کبدی گردد.
- اختلال در عملکرد کبد: در نتیجه این اختلالات، توانایی کبد در دفع سموم و بیوسنتز پروتئین هایی مانند آلبومین و فاکتور های انعقادی کاهش می یابد که می تواند مشکلات متعددی را ایجاد کند.
- ایجاد زردی (یرقان): از آنجایی که کبد وظیفه دفع بیلی روبین را بر عهده دارد، آسیب به سلول های کبدی، در این عمل اختلال ایجاد می کند، در نتیجه بیلی روبین در خون تجمع می یابد و به صورت زرد شدن لثه، چشم و پوست نمایان می گردد.
از این رو، در نتایج آزمایشگاهی سگ مبتلا به لپتوسپیروز، افزایش آنزیم های کبدی مانند ALP, AST, ALT ، همچنین افزایش بیلی روبین و کاهی کاهش آلبومین مشاهده می شود.
درمان لپتوسپیروز
مراقبت‌های حمایتی، همراه با درمان ضدمیکروبی با آنتی‌بیوتیک‌ها در مراحل حاد لپتوسپیروز نسبتاً مؤثر هستند. این آنتی‌بیوتیک‌ها مراحل اولیه عفونت را درمان می‌کنند و باعث می‌شوند سگ احساس بهتری داشته باشد، اگرچه بیشتر سگ‌های مبتلا نیاز به مراقبت‌های ویژه برای کنترل بیماری دارند.
براساس علائم بالینی و شدت درگیری سگ های مبتلا ممکن است به درمان های حمایتی نیاز داشته باشند.
اقدامات حمایتی مانند مایع درمانی، داروهای ضد تهوع و همچنین داروهایی جهت کنترل آسیب های کبد و کلیه در این بیماری حیاتی می باشد.
داروهای گیاهی زیر جهت بهبود علائم کبدی و کلیوی توصیه می گردد:
داروی گیاهی کلیه سگ
لاوارن (Lavar Ren) بر پایه ترکیبات موثره عصاره گزنه فرموله شده است. مهمترین مواد موثره در این دارو شامل ترکیبات فنولی، کوئرستین، کافئوئیل مالیک اسید و کلروژنیک اسید می باشد. مواد موثره موجود در لاوارن با افزایش حجم و جریان ادرار، از احتباس ادرار در مجاری ادراری جلوگیری کرده و منجر به دفع رسوبات از کلیه و جلوگیری از تشکیل سنگ های کلیه و مثانه می گردند. این دارو با مکانیسم های زیر میتواند به پیشگیری از پیشرفت آسیب های کلیوی و بهبود کمک کند.
- اثر ادرارآور
ترکیبات فنولی لاوارن، سبب افزایش فیلتراسیون گلومرولی و جریان ادرار می گردد. این امر موجب کاهش احتباس مایعات در کلیه، دفع بهتر رسوبات و پیشگیری از تشکیل سنگ در کلیه و مثانه می گردد که این امر می تواند در جلوگیری از بروز عفونت های ادراری ثانویه در اثر احتباس ادرار جلوگیری کند.
- اثر ضد التهابی
در پاسخ به آسیب های سلولی و یا عفون، آراشیدونیک اسید از غشای سلول آزاد می شود و این پروستاگلاندین ها باعث التهاب بیشتر در بافت کلیه می گردد. این دارو با مهار آنزیم های سیکلواکسیژناز و لیپواکسیژناز موجب کاهش تولید پروستاگلاندین ها و لکوترین ها می گردد. از طرفی با مهار NF-kB سبب کاهش بیان ژن های التهابی می گردد. در نتیجه این اثرات، التهاب سلول های اپیتلیال لوله های کلیوی ناشی از لپتوسپیروز کاهش می یابد. همچنین ترکیبات گزنه موجود در این دارو با مهار NF-kB سبب کاهش بیان ژن های التهابی مانند TNF-α می گردد و از این طریق از نکروز سلول های اپیتلیال کلیه جلوگیری می کند.
- اثر آنتی‌اکسیدانی
ترکیبات فنولی گیاه گزنه موجود در لاوارن باعث افزایش سطح گلوتاتیون و آنزیم های آنتی اکسیدانی مانند CAT و SOD می گردد. همچنین در بیماری لپتوسپیروز مالون دی آلدئید (MDA) که یک شاخص آسیب اکسیداتیو به غشای سلول است افزایش می یابد، لاوارن با کاهش آن سبب حفاظت از توبول ها و گلومرول ها در برابر آسیب های اکسیداتیو و رادیکال های آزاد می گردد.
- اثر ضد میکروبی
عامل خود بیماری لپتوسپیروز باکتریایی می باشد. از طرف دیگر بروز عفونت های ثانویه در مجاری ادراری ( مثلا گونه های ایکلای و استافیلوکوکوس) در این بیماری شایع است و می تواند علائم کلیوی را بدتر کند. بنابراین استفاده از داروی حمایتی با اثر ضد میکروبی می تواند بسیار موثر واقع شود. داروی لاوارن با مهار سنتز دیواره سلولی و اختلال در عملکرد غشای باکتری، اثر ضد میکروبی خود را علیه باکتری های گرم مثبت و گرم منفی اعمال می کند که این امر موجب کاهش بار عفونی مجاری ادراری و کنترل عفونت های ثانویه ناشی از لپتوسپیروز می گردد.
اطلاعات بیشتر راجع به داروی تقویت کلیه لاوارن اینجا را کلیک کنید.
خرید داروی تقویت کلیه لاوارن اینجا را کلیک کنید.
داروی گیاهی کبد سگ
هپامارین (Hepamarin) بر پایه ترکیبات موثره گیاه خارمریم فرموله شده است. سیلیمارین مهمترین ماده موثره موجود در گیاه خار مریم است. هپامارین از طریق خاصیت ضد توکسینی، ضد التهابی و آنتی اکسیدانی موجود در سیلیمارین، کبد را از آسیب ناشی از سموم، توکسین ها، ترکیبات شیمیایی و رادیکال های آزاد محافظت می کند و در کنترل و درمان انواع بیماری های کبدی، سندرم کبد چرب و بیماری های التهابی کبدی مزمن و حاد موثر است و از پیشرفت به سمت نارسایی کبدی جلوگیری می‌کند. این دارو با مکانیسم های زیر میتواند به پیشگیری از پیشرفت آسیب های کلیوی و بهبود کمک کند:
- اثر آنتی اکسیدانی
این دارو با افزایش آنزیم های آنتی اکسیدانی SOD و CAT و گلوتاتیون سبب خنثی سازی رادیکال های آزاد می شود. ترکیبات آنتی اکسیدانی موجود در آن، پراکسیداسیون لیپیدها و پروتئین را کاهش داده، از تخریب غشای سلولی جلوگیری می کند و نشت آنزیم های کبدی مانند ALT و AST را کاهش می دهد. در نتیجه عملکرد کبد بهبود می یابد و از بروز آسیب های بیشتر جلوگیری می شود.
برای اطلاعات بیشتر داروی گیاهی کبد هپامارین برای سگ اینجا راکلیک کنید.
برای خرید داروی گیاهی کبد هپامارین اینجا را کلیک کنید.
