پن لوکوپنی در گربه ها چیست؟
پنلوکوپنی گربه ها (Feline Panleukopenia) یک عفونت ویروس است که مسری بوده و باعث عفونت و آسیب شدید در روده‌ها، مغز استخوان و سیستم لنفاوی می شود. پن لوکوپنی گربه باعث کاهش شدید گلبول‌های سفید می شود و سیستم ایمنی گربه را ضعیف کرده و او را مستعد عفونت‌های ثانویه می‌کند. ویروس پنلوکوپنی گربه (FPV) عمدتاً از طریق تماس مستقیم با ترشحات بدن گربه‌های آلوده (مانند بزاق، استفراغ، مدفوع) یا سطح‌های آلوده (ظرف غذا، لباس، محیط) منتقل می‌شود.
در صورت عدم درمان یا واکسیناسیون، این ویروس در بچه گربه ها کشنده است. واکسن سه‌گانه گربه‌ها (FVRCP) باعث محافظت در برابر بیماری پنلوکوپنی گربه می شود و به طور مؤثر از ابتلا به این بیماری جلوگیری می کند. این واکسن سیستم ایمنی را تحریک می‌کند تا آنتی بادی های لازم برای مقابله با ویروس را تولید کند و معمولاً در چند نوبت به بچه گربه ها داده می شود و سپس به صورت سالانه یا هر چند سال یکبار، طبق توصیه دامپزشک تزریق می شود. تقویت سیستم ایمنی گربه با استفاده از روش های طبیعی مثل قطره خوراکی ایمونوپروپوفیت می تواند باعث اثربخشی بهتر واکسن و مقاوم شدن بدن در برابر ابتلا به ویروس شود.
پس از بهبودی، ویروس می‌تواند تا مدتی در محیط زنده بماند و سایر گربه‌ها را آلوده کند. گربه‌های بهبودیافته از پنلوکوپنی ممکن است تا ۶ هفته پس از بهبودی همچنان ویروس را از طریق ادرار و مدفوع دفع کنند و به‌صورت غیرمستقیم ناقل بیماری باشند. این موضوع به این دلیل است که ویروس پنلوکوپنی بسیار مقاوم است و می‌تواند در محیط زنده بماند، حتی اگر گربه دیگر علائم بالینی نداشته باشد. بنابراین، گربه های بهبود یافته باید تا چند هفته از سایر گربه ها (به ویژه واکسینه نشده ها یا بچه گربه ها) جدا نگه داشته شوند تا از انتقال ویروس جلوگیری شود.
پنلوکوپنی در بچه گربه
بچه گربه‌ها به دلیل سیستم ایمنی ضعیف‌تر و رشد ناکامل، بیشتر در معرض خطر ابتلا به پنلوکوپنی هستند. این بیماری می‌تواند به سرعت در بچه گربه‌ها پیشرفت کرده و منجر به مرگ شود. در این گروه سنی، نشانه‌های بیماری شدیدتر و سریع‌تر بروز می‌کنند. سیستم ایمنی بچه گربه‌ها تکمیل نشده و هنوز در حال توسعه است و به همین دلیل در مقابل عفونت‌ها آسیب‌پذیرتر هستند. بیشتر گربه‌های آزاد (خیابانی) در همان سال اول زندگی‌شان با ویروس پنلوکوپنی روبه‌رو می‌شوند. واکسیناسیون و مراقبت از بچه گربه در مقابل ویروس بسیار مهم است زیرا بچه گربه نسب به گربه بالغ آسیب پذیر تر است.
بعضی از بچه گربه ها عفونت خفیف می‌گیرند یا برای مدت کوتاهی بیمار می‌شوند اما بهبود پیدا می‌کنند. این گربه‌ها بعد از بهبودی، سیستم ایمنی قوی در برابر ویروس پیدا می‌کنند و معمولاً تا مدت‌ها (یا حتی برای همیشه) از این بیماری در امان می‌مانند. در واقع بدنشان یاد می‌گیرد چطور با ویروس مقابله کند و اگر دوباره به آن آلوده شوند، بیمار نمی‌شوند یا بیماری خیلی خفیف خواهند داشت.
پنلوکوپنی در گربه های بالغ
این بیماری در گربه‌ها ممکن است در هر سنی رخ دهد، اما در بچه گربه‌ها و گربه‌های بالغ تفاوت‌هایی در نحوه بروز و شدت بیماری وجود دارد. گربه‌های بالغ معمولاً مقاومت بیشتری نسبت به این ویروس دارند، به ویژه اگر قبلاً واکسن زده باشند. در گربه‌های بالغ ممکن است نشانه‌ها شامل تب، بی‌حالی، استفراغ و اسهال باشد، ولی شدت این علائم معمولاً کمتر از بچه گربه‌ها است و در صورت درمان مناسب، احتمال بهبود بیشتر است. در گربه‌های بالغ، درمان شامل تامین مایعات، درمان های حمایتی، داروهای ضد ویروسی، آنتی‌بیوتیک‌ها برای جلوگیری از عفونت‌های ثانویه و مراقبت‌های حمایتی می‌شود. این گربه‌ها معمولاً شانس بهبودی بیشتری دارند، به خصوص اگر درمان به موقع آغاز شود.
علائم پنلوکوپنی گربه
بیماری پنلوکوپنی گربه (FPV)، یک بیماری ویروسی شدید و کشنده است که به سرعت می‌تواند گربه‌ها را مبتلا کند. علائم این بیماری ممکن است از گربه‌ای به گربه دیگر متفاوت باشد، اما معمولاً شامل موارد زیر است:
- تب: یکی از اولین علائم بیماری تب بالا است.
- بی‌اشتهایی: گربه‌ها معمولاً تمایلی به خوردن یا نوشیدن ندارند.
- استفراغ: گربه‌ها ممکن است مکرراً استفراغ کنند.
- اسهال: معمولاً اسهال شدید و گاهی خونی مشاهده می‌شود.
- کاهش انرژی و افسردگی: گربه‌ها معمولاً بی‌حال و افسرده به نظر می‌رسند و ممکن است از فعالیت‌های روزانه خود اجتناب کنند.
- درد شکمی: ممکن است گربه‌ها شکم حساس یا دردناک داشته باشند.
- کم‌خونی: از آنجا که این ویروس سلول‌های خون را تحت تأثیر قرار می‌دهد، گربه‌ها ممکن است دچار کم‌خونی شوند.
- کاهش تعداد گلبول‌های سفید خون: این وضعیت به شدت سیستم ایمنی گربه را ضعیف می‌کند و ممکن است آن را مستعد عفونت‌های دیگر کند.
- علائم عصبی (در برخی موارد) :در برخی گربه‌ها، ممکن است علائم عصبی مانند لرزش یا حرکت غیرعادی بدن مشاهده شود.
احتمال شیوع این بیماری به عوامل مختلفی مانند وضعیت بهداشت عمومی، واکسیناسیون گربه‌ها، و تماس گربه‌ها با گربه‌های آلوده بستگی دارد. اگرچه این بیماری در همه فصول ممکن است رخ دهد، اما در برخی مناطق ممکن است در فصول خاصی، از جمله بهار، به دلیل تغییرات دما و رطوبت بیشتر شیوع یابد. در بهار، زمانی که بسیاری از گربه‌ها به دلیل فصل جفت‌گیری بیشتر با یکدیگر در تماس هستند، ممکن است انتقال ویروس بیشتر شود.
تشخیص پن لوکوپنی در گربه
آزمایش خون برای بررسی تعداد گلبول‌های سفید و دیگر شاخص‌های مربوط به سیستم ایمنی، یکی از روش‌های رایج تشخیص است. تشخیص این بیماری کار دشواری است چرا که علائم بیماری مشابه علائم بیماری های دیگری مثل ویروس نقص ایمنی گربه‌سانان (FIV) و ویروس لوسمی گربه‌سانان (FeLV) است.
تشخیص بیماری پنلوکوپنی گربه معمولاً از طریق ترکیبی از تاریخچه بالینی، علائم ظاهری و آزمایشات تشخیصی انجام می‌شود. دامپزشک با بررسی علائم بالینی مانند تب، استفراغ، اسهال و کاهش تعداد گلبول‌های سفید خون، احتمال ابتلا به این بیماری را مطرح می‌کند. همچنین آزمایش مدفوع برای ویروس پنلوکوپنی گربه معمولاً با استفاده از تست‌هایی انجام می‌شود که وجود آنتی‌ژن ویروس در مدفوع را شناسایی می‌کنند.
اگر گربه ۵ تا ۱۲ روز قبل از آزمایش واکسن پنلوکوپنی دریافت کرده باشد، ممکن است نتیجه آزمایش به طور کاذب مثبت باشد. این به دلیل تولید آنتی‌ژن‌هایی است که مشابه با ویروس واقعی هستند و ممکن است موجب اشتباه در تشخیص شوند. تشخیص سریع و دقیق این بیماری برای درمان به موقع و جلوگیری از بروز عوارض جدی بسیار حیاتی است.
واکسن پنلوکوپنی گربه
خوشبختانه واکسن برای این بیماری وجود دارد و همین موضوع پیشگیری از بیماری را بسیار ساده ساخته است. واکسن پنلوکوپنی گربه در فواصل زمانی خاص و در سنین مختلف به گربه‌ها تزریق می‌شود. این واکسن به‌طور معمول بخشی از واکسن‌های ۳گانه یا ۴گانه گربه‌ها است.
واکسن پنلوکوپنی گربه معمولاً در سن ۶ تا ۸ هفته شروع می‌شود و دوزهای تقویتی آن در ۱۰ تا ۱۲ هفتگی و ۱۴ تا ۱۶ هفتگی ادامه می‌یابد.
پس از دریافت دوزهای اولیه، یک واکسن تقویتی معمولاً یک سال بعد از آخرین دوز اولیه تزریق می‌شود. بعد از سال اول، بسته به شرایط، واکسن‌های تقویتی ممکن است هر ۳ سال یکبار انجام شود، اما این بستگی به توصیه دامپزشک و سیاست‌های واکسیناسیون در منطقه شما دارد.
واکسن‌های ۳ گانه برای مبارزه با بیماری پنلوکوپنی گربه به‌طور معمول استفاده می‌شوند. این واکسن برای پیشگیری سه بیماری پنلوکوپنی، رینوتراکئیت و کلسی ویروس گربه استفاده می شود.
درمان پنلوکوپنی در گربه ها
رعایت بهداشت محیط، جلوگیری از تماس با گربه‌های بیمار و ضدعفونی مرتب وسایل گربه نیز بسیار موثر است.در واقع هیچ درمان خاصی برای این بیماری وجود ندارد و هیچ داروی ضدویروس اختصاصی برای این بیماری وجود ندارد. درمان پنلوکوپنی عمدتا شامل مراقبت های حمایتی می شود. هدف اصلی درمان حمایتی، تقویت سیستم ایمنی گربه و مقابله با علائم تا زمانی است که بدن حیوان بتواند بر ویروس غلبه کند. با درمان سریع و حمایتی مناسب، شانس بهبودی بچه گربه‌ها حدود ۵۰٪ و در گربه‌های بالغ تا ۸۰٪ می‌رسد. میزان مرگ و میر در گربه‌های درمان‌نشده بسیار بالا است و بیش از ۹۰٪ است.
تقویت سیستم ایمنی گربه خانگیتان از اهمیت بالایی برخوردار است. سیستم ایمنی قوی می‌تواند شدت بیماری پنلوکوپنی را کاهش دهد. می توان برای تقویت گربه ها و جلوگیری از ابتلای سایر گربه ها از قطره خوراکی طبیعی ایمونوپروپوفیت استفاده کرد. این دارو از دفع و انتشار ویروس ها جلوگیری می کند و طول دوره بیماری را کوتاه تر می کند.
برای اطلاعات بیشتر راجع به ایمونوپروپوفیت کلیک کنید
برای خرید محلول خوراکی ایمونوپروپوفیت کلیک کنید
اگر گربه شما علائمی مانند بی‌حالی، اسهال خونی، استفراغ و امتناع از غذا خوردن دارد، فوراً به دامپزشک مراجعه کنید، زیرا این بیماری می‌تواند در عرض ۲۴ تا ۴۸ ساعت کشنده باشد.
مراحل و روش های درمانی حمایتی عبارتند از:
- بستری و جداسازی گربه بیمار
- شروع درمان های حمایتی مثل ایمونوپروپوفیت
- مایع درمانی و تزریق سرم در صورت کم آبی شدید
- کنترل استفراغ و اسهال
- آنتی بیوتیک برای پیشگیری از عفونت های ثانویه در صورت تجویز دامپزشک
طول درمان پنلوکوپنی گربه
گربه‌های مبتلا معمولاً در ۳ تا ۵ روز اول بدترین حالت را دارند و علائمی چون استفراغ شدید، اسهال، بی‌حالی و کم‌آبی را از خود نشان می دهند. اگر گربه تا روز ۵ ام زنده بماند و درمان حمایتی دریافت کند، شانس بهبودی به طور چشمگیری افزایش می‌یابد. بعد از بهبود علائم حاد دوره ی نقاهت 1 تا 2 هفته ای وجود دارد. بعد از کنترل استفراغ و اسهال، گربه به تدریج اشتهایش بازمی‌گردد، اما ممکن است تا چند روز ضعیف باشد. سیستم ایمنی تا چند هفته ضعیف می‌ماند، بنابراین باید در این مدت از مواجهه با عفونت‌های دیگر جلوگیری شود. حدود 2 تا 4 هفته بعد از آن گربه‌های بهبودیافته فعالیت طبیعی خود را از سر می‌گیرند. البته برخی گربه‌ها (به‌ویژه بچه‌گربه‌ها) ممکن است تا یک ماه ضعف داشته باشند.
