تنبلی روده یا GastroIntestinal stasis به کاهش سرعت حرکت و انتقال مواد گوارشی در روده ها اطلاق می شود. این اتفاق به دلیل تغییر در جمعیت باکتری هایی که در حالت عادی در دستگاه گوارش وجود دارند و گوارش غذا را تسهیل می کنند اتفاق می افتد. تنبلی روده معمولا به دلیل انسداد با یک عامل فیزیکی (مانند گوله های مویی و یا خورده شدن چیزهای غیرقابل هضم) اتفاق نمی افتد و عمدتا تغییرات در باکتری های روده در آن دخیل هستند.
علل
خرگوش ها ممکن است به دلایل مختلف دست از غذا خوردن بکشند. درگیری حیوان با بیماری های دیگری چون مشکلات دندان، کلیه، و.. که در خرگوش ها شایع هستند نیز می تواند باعث بی اشتهایی شود. همچنین خرگوش ها ممکن است به دلیل استرس، گرمای بیش از حد، درد حاصل آسیب دیدگی و یا آرتریت، و حتی مشکلات گوارشی دیگر که عفونت های ویروسی یا انگلی عامل آنها هستند، دچار بی اشتهایی و خودداری از غذا خوردن شوند.
گاهی خرگوش ها به دلیل خوردن بیش از حد مواد خوراکی با کربوهیدرات بالا (مانند پلت ها) و فیبر پایین، دچار مشکل گوارشی می شوند. فارغ از اینکه دلیل امتناع از غذا خوردن چیست، ادامه دار شدن بی اشتهایی می تواند باعث تغییراتی در pH دستگاه گوارش شده و به رشد باکتریایی بینجامد که گاز تولید می کنند. این گاز باعث درد شده و باعث می شود که خرگوش حتی کمتر از پیش غذا بخورد. این باکتری ها همچنین سمی تولید می کنند که در صورت عدم رسیدگی، باعث بدتر شدن شرایط حیوان شده و باعث آسیب دیدگی ارگان ها و نهایتا حتی مرگ شود.
تشخیص GI stasis
دامپزشک ابتدا سوالاتی در رابطه با علائم و رفتارهای خرگوش پرسیده و سپس یک معاینۀ فیزیکی کامل انجام خواهد داد. در صورت لزوم آزمایش خون یا تصویربرداری اشعۀ ایکس نیز انجام خواهند گرفت. خرگوش های درگیر تنبلی روده معمولا در قسمت شکمی ورم داشته، دفع کم و ناچیز داشته، و در اشعۀ ایکس روده های متورم و پر از گاز دارند. آزمایش خون معمولا شواهدی از کم آبی و الکترولیت غیرطبیعی نشان می دهد. همچنین ممکن است تغییراتی مرتبط با بیماری های دیگر (مانند مشکلات کبد یا کلیه) نیز دیده شود.
درمان GI stasis
پس از اینکه دامپزشک تنبلی روده را تایید نمود و مشخص شد دلیل دست کشیدن خرگوش از غذا خوردن چیست، بسته به وضعیت حیوان، درمان حمایتی مناسب چه در بیمارستان، کلینیک، و چه خانه، از سر گرفته خواهد شد. این اقدامات درمانی معمولا شامل موارد زیر است:
- آبرسانی به بدن
- فراهم نمودن مواد مغذی (در صورتی که خرگوش از خوردن امتناع می کند، به روش تزریقی)
- استفاده از آنتی بیوتیک (در صورتی که عفونت باکتریایی وجود دارد)
- به کار گیری داروهایی که حرکات روده را بهبود بخشیده و تسهیل می کنند
- تجویز مسکن
- داروهای ضدالتهابی
پیشگیری
بهترین راه پیشگیری از این عارضه، فراهم کردن خوراک بر پایۀ علوفه و سرشار از فیبر، و گنجاندن سبزیجات تازه، مقدار محدودی پلت، و کمی نیز میوه در رژیم غذایی خرگوش است. فیبر بالای موجود در علوفه، حرکات طبیعی روده را تحریک کرده و همچنین به سلامت دندان های آنها که همواره در حال رشد اند نیز کمک می کند و باعث جلوگیری از بروز مشکلات دندان می شود. افزودن پروبیوتیک به غذای خرگوش ها نیز مفید بوده و می تواند از بسیاری از بیماری ها و مشکلات گوارشی جلوگیری کند.
MLC محصول سین بیوتیک منحصر به فرد متشکل از پروبیوتیک لاکتوباسیلوس کازیی به همراه پری بیوتیک دکستران الیگوساکارید می باشد. این محصول قابل استفاده در طیور، دام ،اسب،آبزیان و انواع حیوانات خانگی بوده و دارای قابلیت انحلال در آب آشامیدنی می باشد.لاکتوباسیلوس کازیی پروبیوتیک مقاوم به اسید بوده که از محیط اسیدی دستگاه گوارش عبور کرده و خود را به روده میرساند. به کارگیری این پروبیوتیک در کنار پری بیوتیک در این محصول سبب بهبود تعادل فلور میکروبی دستگاه گوارش و در نتیجه افزایش میزان هضم و جذب مواد غذایی و بدنبال آن بهبود وزن گیری و ضریب تبدیل خوراک میگردد. همچنین این محصول سبب تقویت پاسخ های ایمنی و جلوگیری از بروز بیماریهای عفونی و اسهال میگردد.
همچنین اختصاص دادن زمانی از روز برای فعالیت خرگوش در فضای آزاد (تحت نظارت) نیز به بهبود حرکات روده کمک می کند. هرچند که باید دقت داشت خرگوش سنگ، چوب، پارچه، یا دیگر مواد غیرقابل هضم را نخورد؛ زیرا این اتفاق می تواند باعث انسداد شدید دستگاه گوارش شده و برای حیوان مرگبار باشد.
با مشاهدۀ علائمی چون کاهش اشتها، کاهش دفع، و یا هر رفتار غیرعادی دیگری می تواند نشانۀ بروز بیماری باشد. با مراجعۀ منظم به دامپزشک، می توان هر مشکل زمینه ای که ممکن است به بیماری بینجامد را شناسایی کرده و به موقع از بروز مشکل جلوگیری کرد.
