رشد مرغ; راه های رشد سریع جوجه مرغ

عوامل موثر در رشد مرغ

برای افزایش رشد مرغ ها جیره ها، تکنیک های مدیریت مرغداری، دارو ها و مکمل های فراوانی توسط تولید کنندگان ارائه گشته است. روش‌های قانونی برای رشد سالم جوجه‌ها و پولت‌ها شامل مجموعه‌ای از اقدامات علمی و استاندارد است که بر سلامت، تغذیه، رشد متعادل و کیفیت تولید تمرکز دارند. باید مطمئن شویم که جیره های غذایی، آب، واکسن ها، دارو ها و مکمل ها به درستی به جوجه مرغ ها داده شود.

رشد مرغ به عوامل زیادی مثل نژاد، تغذیه و سلامت آن ها بستگی دارد. اگر در حال بدست آوردن نحوه ی راه اندازی یک مرغداری کوچک در زمین های روستایی باشید یا در حال بهینه سازی عملکرد فارم تولید طیور گوشتی و تخم گذار هستید به اطلاعات فراوانی در مورد چرخه زندگی مرغ و بهبود رشد او نیاز دارید.

روش های امن بهبود عملکرد رشد طیور

روش‌های غیرقانونی رشد جوجه‌ها و پولت‌ها شامل استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های به صورت غیرمجاز یا بیش ‌از حد به ‌عنوان محرک رشد است. برخی افزودنی‌های غیراستاندارد یا ممنوعه در خوراک طیور نیز برای تسریع رشد و افزایش وزن طیور استفاده می‌شوند

این روش‌ها می‌توانند مقاومت آنتی‌بیوتیکی در طیور ایجاد کنند، که به انتقال باکتری‌های مقاوم به انسان از طریق مصرف گوشت یا تخم‌مرغ منجر می‌شود و درمان بیماری‌های انسانی را بسیار دشوار می‌کند. چنین روش هایی برای طیور باعث کاهش رشد، تضعیف سیستم ایمنی، مشکلات گوارشی و افزایش تلفات می‌شوند و کیفیت گوشت و تخم‌مرغ را کاهش می‌دهند. 

این روش ها شامل

• واکسیناسیون:

یکی از مهم‌ترین روش‌هاست که به ‌منظور پیشگیری از بیماری‌های شایع طیور مانند نیوکاسل، برونشیت عفونی و گامبورو انجام می‌شود.

• پروبیوتیک‌ها: 

 به‌عنوان جایگزینی ایمن برای آنتی‌بیوتیک‌ها در جیره غذایی استفاده می‌شوند تا تعادل میکروبی روده را بهبود بخشند، هضم را تقویت کنند و سیستم ایمنی را ارتقا دهند. این مواد به‌ ویژه در جوجه‌های یک ‌روزه برای کاهش تلفات و افزایش جذب مواد مغذی مؤثرند.

• داروهای گیاهی: 

به دلیل طبیعی بودن، خطر باقی‌مانده‌های شیمیایی را کاهش می‌دهند و می‌توانند جایگزین برخی افزودنی‌های مصنوعی شوند. این روش‌ها باید تحت نظارت دامپزشکان باشد و دارو های تجویز شده باید دارای مجوز دامپزشکی باشند و با داشتن پروانه کسب، تولید و توزیع شوند. علاوه بر این ها استفاده ی درست از ویتامین ها، مواد معدنی و اسید آمینه های ضروری می توانند به بهبود رشد مرغ ها کمک کنند. برای رشد سریع مرغ به شیوه ی سالم باید از بروز بیماری ها جلوگیری کنیم. بیماری هایی نظیر کوکسیدیوز طیور، گامبورو و سالمونلا می توانند باعث کاهش رشد مرغ های گوشتی و تخم گذار شوند.

راه های رشد سریع جوجه مرغ

حال عوامل موثر بر رشد مرغ را بررسی می کنیم. نکته ی مهم رعایت استانداردهای بهداشتی و دامپزشکی است؛ این کار ضمن کاهش باقی‌مانده‌های مضر داروها، از بیماری‌ها جلوگیری کرده و رشد سالم طیور را حمایت می‌کند. جیره و شرایط محیطی باید به گونه ای باشد که ضریب تبدیل خوراک در حد استاندارد باشد. کیفیت پایین خوراک یا مدیریت نامناسب فارم مرغداری منجر به رشد کند تر، افزایش هزینه‌های تولید و کاهش سودآوری می‌شود. دمای نامطلوب محیط زندگی یا استرس های ناشی از گرما، تراکم جمعیت، تهویه نامناسب و حمل و نقل زیاد می توانند به طور مستقیم و غیر مستقیم بر روی میزان رشد جوجه ها، پولت ها و مرغ های بالغ اثر بگذارد.

حال در زیر با جزئیات کامل به شما پاسخ می دهیم که برای بهبود عملکرد و رشد سریع جوجه مرغ چه باید کرد:

1. نژاد (Breed)

انتخاب نژادهای مناسب برای رشد سریع و تبدیل خوراک بهتر، بسیار مهم است. بعضی نژادها می‌توانند در 6 تا 8 هفته به وزن 2 تا 2.5 کیلوگرم برسند و در نتیجه هزینه‌های تغذیه و زمان پرورش را کاهش می‌دهد.

2. تغذیه  (Food Intake)

جیره غذایی متعادل با درصد مناسب پروتئین (20-24% در هفته‌های اول)، کربوهیدرات، چربی، ویتامین‌ها و مواد معدنی، پایه ای ترین موضوع در رسیدن به هدف رشد سریع جوجه‌ها است. خوراک‌های استارتر و رشدی با کیفیت بالا، به ‌ویژه در مراحل اولیه، برای تأمین انرژی و مواد مغذی ضروری هستند. جیره‌های نامناسب می‌توانند ضریب تبدیل خوراک را افزایش داده و رشد را کند کنند.

3. مدیریت فارم (Farm managment)

مدیریت صحیح فارم شامل برنامه‌های واکسیناسیون علیه بیماری‌های شایع مانند نیوکاسل، برونشیت عفونی و گامبورو، نظافت منظم سالن‌ها با استفاده از ضدعفونی کننده های مناسب و نظارت دقیق بر سلامت گله است. این اقدامات از شیوع بیماری‌ها جلوگیری کرده و رشد جوجه‌ها را بهبود می‌بخشد. 

4. شرایط محیطی (Environmental Conditions)

دمای 32-35 درجه سانتی‌گراد برای جوجه‌های یک‌روزه و 20-24 درجه برای پولت‌ها، رطوبت (50-70%)، تهویه مناسب و نوردهی برای کاهش استرس و حمایت از رشد سریع ضروری هستند.

ضدعفونی فارم‌های پرورش طیور با استفاده از روش‌های پیشرفته و مواد ایمن‌تر انجام می‌شود تا سلامت گله و کیفیت محصولات تضمین شود. فعالیت‌های اصلی که فارم های مرغداری می توانند انجام دهند شامل شست ‌و شوی کامل سالن‌ها، تجهیزات و بستر با شوینده‌های تخصصی مجاز می باشند.

5. سین بیوتیک ها (SynBiotics)

سین بیوتیک ‌ها با بهبود سلامت روده و تعادل فلور میکروبی، جذب مواد مغذی را افزایش داده و مقاومت در برابر بیماری‌هایی مانند کوکسیدیوز را تقویت می‌کنند. این مواد به‌ویژه در جوجه‌های یک‌روزه برای کاهش تلفات و بهبود رشد مؤثر هستند. می توان از سین بیوتیک هایی نظیر سین بیوفیت پی (SynBio Phyt P) برای افزایش رشد و افزایش میزان وزن پایان دوره طیور استفاده کرد.

این مکمل ها با بهبود رشد جوجه ها و مرغ های بالغ می توانند جایگزین خوبی برای آنتی بیوتیک های محرک رشد باشد که در بسیاری از کشور ها به طور غیرقانونی استفاده می شوند.

برای اطلاعات بیشتر راجع به سین بیوتیک مرغ سین بیوفیت پی کلیک کنید

برای خرید مکمل افزایش وزن مرغ سین بیوفیت پی مرغ کلیک کنید

6. داروهای گیاهی  (Herbal Medicines)

در سال 2025، تحقیقات بسیاری از دامپزشکان، داروسازان و متخصصان تغذیه به این نتیجه رسیده که جایگزین کردن ترکیبات گیاهی و طبیعی مجاز می تواند از بروز عوارض جانبی مانند افزایش ضریب تبدیل خوراک، مقاومت ضد میکروبی به دارو ها و ایجاد باقی مانده دارویی در بدن مرغ ها جلوگیری کند.

امروزه برای درمان بیماری هایی نظیر کوکسیدیوز از دارو هایی مثل ضد کوکسیدیوز گیاهی کوکسی فیت در جیره مرغ ها به عنوان افزودنی خوراک استفاده می شود. این داروی گیاهی برای بهبود عملکرد دستگاه گوارش و افزایش راندمان رشد مرغ ها کاربرد دارد.

7. پروتئین‌ها (Proteins)

پروتئین‌های باکیفیت مانند آن‌هایی که از سویا، ماهی یا گوشت تولید می‌شوند، برای توسعه عضلانی و رشد سریع جوجه‌ها ضروری هستند.

8. ویتامین‌ها (Vitamins)

ویتامین‌ها نقش کلیدی در متابولیسم، سیستم ایمنی و سلامت کلی دارند. به عنوان مثال، ویتامین D برای جذب کلسیم و رشد استخوان‌ها و ویتامین E برای محافظت از سلول‌ها در برابر استرس اکسیداتیو ضروری است. کمبود ویتامین‌ها می‌تواند رشد مرغ ها را مختل کند.

9. مواد معدنی (Minerals)

مواد معدنی مانند کلسیم، فسفر، منیزیم و آهن برای رشد استخوان‌ها، تولید خون و فعالیت آنزیم‌ها حیاتی هستند. کمبود این مواد می‌تواند باعث ضعف اسکلتی و کاهش رشد طیور شود. جیره‌های غذایی باید به ‌طور دقیق برای تأمین این مواد تنظیم شوند.

10. اسیدهای آمینه ضروری (Essential Amino Acids)

اسیدهای آمینه‌ای مانند لیزین، متیونین و ترپتوفان که جوجه‌ها نمی‌توانند آن‌ها را تولید کنند، باید از طریق جیره غذایی تأمین شوند. این مواد برای ساخت پروتئین‌های بدنی و رشد سریع ضروری هستند و کمبود آن‌ها می‌تواند رشد را محدود کند. 

بهترین غذا برای رشد سریع جوجه مرغ

برای تأمین پروتئین مورد نیاز جوجه‌ها، می‌توان از انواع منابع متنوع گیاهی و طبیعی بهره برد. منابع گیاهی کلیدی شامل کنجاله سویا، ذرت، کنجاله بادام‌زمینی، دانه کنجد، تخمه آفتابگردان و سایر محصولات مشابه هستند که به دلیل دسترسی آسان، هزینه مناسب و ارزش غذایی بالا به طور گسترده در تغذیه طیور استفاده می‌شوند. این منابع نه تنها پروتئین مورد نیاز را تأمین می‌کنند، بلکه حاوی اسیدهای آمینه ضروری، ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند که به رشد سالم جوجه‌ها کمک می‌کنند.

جیره مناسب جوجه مرغ ها 

جیره مناسب برای جوجه مرغ‌ها شامل سه مرحله اصلی است: استارتر(Starter)، رشد دهنده(Grower) و فینیشر(Finisher).

در هفته‌های اول (تا 21 روز)، جوجه‌ها باید خوراک استارتر با پروتئین بالا (20-22%) دریافت کنند تا رشد سریع و توسعه عضلانی حمایت شود. از هفته چهارم تا ششم (21-35 روزگی)، خوراک رشد دهنده با پروتئین کمی کمتر (18-20%) به کار می‌رود تا رشد ادامه یابد و چربی زایی کاهش یابد. در نهایت، از هفته ششم تا زمان کشتار (35-42 روزگی)، خوراک فینیشر با پروتئین  (16 تا 18 درصد) استفاده می‌شود تا وزن مناسب برای بازار به دست آید. این جیره باید شامل تعادل مناسبی از انرژی، پروتئین، ویتامین‌ها و مواد معدنی باشد تا از سلامت و عملکرد مناسب جوجه‌ها حمایت کند.

جیره مناسب پولت های تخم گذار

جیره مناسب برای پولت‌های تخم‌گذار نقش مهمی در رشد صحیح، بلوغ جنسی به‌ موقع و عملکرد مطلوب تخم‌ گذاری آن‌ها در آینده دارد. در دوره آغازین (0 تا 6 هفتگی)، جوجه‌ها باید از خوراک استارتر تخم‌گذار با پروتئین بالا (حدود 18-20%)، انرژی مناسب، و مکمل‌های ویتامینی و معدنی به‌ویژه کلسیم و فسفر بهره‌مند شوند تا رشد اسکلتی و اندام‌های داخلی به‌ خوبی صورت گیرد. در دوره رشد (6 تا 18 هفتگی)، خوراک پولت با پروتئین متوسط (15-17%) و سطح کنترل‌شده‌ای از انرژی مصرف می‌شود تا از چاقی زودهنگام و اختلال در تخم‌گذاری پیشگیری شود. همچنین نسبت کلسیم به فسفر در این مرحله اهمیت بالایی دارد، زیرا آماده‌سازی سیستم اسکلتی برای ذخیره‌سازی کلسیم در آینده ضروری است.

سین بیوتیک برای رشد سریع جوجه مرغ

سین بیوتیک ها معمولا در بهبود عملکرد دستگاه گوارش و تقویت سیستم ایمنی مرغ ها دارند. این مکمل ها که ترکیبی از پروبیوتیک ها و پری بیوتیک ها هستند موجب تقویت فلور میکروبی در روده جوجه ها و مرغ ها می شود. مکمل هایی نظیر سین بیوتیک MLC با کاهش استرس ناشی از گرما، حمل و نقل و رطوبت به بهبود سلامت و افزایش رشد مرغ کمک می کنند.

برای اطلاعات بیشتر راجع به سین بیوتیک مرغ  MLCکلیک کنید

برای خرید سین بیوتیک طیور MLC اینجا را کلیک کنید