با توجه به افزایش جمعیت، تامین غذا یکی از دغدغه های تولیدکنندگان مواد غذایی می باشد که در این راستا تولید و پرورش آبزیان نقش مهمی را ایفا می کند. فناوری های زیادی در صنعت آبزی پروری جهت بالا بردن میزان تولید انجام شده است ولی با این حال شیوع بیماری ها عامل محدود کننده بزرگی در این مسیر محسوب می شوند. از طرفی استفاده بیش از حد از آنتی بیوتیک ها و مواد شیمیایی برای کاهش یا به حداقل رساندن خطر شیوع بیماری ها در پرورش آبزیان محصولات آبزی پروری و محیط زیست را در معرض اثرات سوء مصرف آنتی بیوتیک ها قرار می دهد.
مصرف آنتی بیوتیکها ریسک زیادی دارد از جمله: توسعه باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک، وجود بقایای آنتی بیوتیک در غذاهای دریایی، سرکوب سیستم ایمنی بدن و اثرات زیست محیطی و کاهش کیفیت آب به دلیل تجمع مواد مغذی.
برای حل این مشکل پرورش دهندگان به استفاده از روش های جایگزین روی آوردند. استفاده از پری بیوتیک ها و سین بیوتیک ها به یک رویکرد جدید در صنعت تبدیل شده است که با هدف سودآوری بلندمدت همزمان با حفظ سلامت آبزی و تولید محصول ایمن، دوستدار محیط زیست نیز می باشد.
سیستم های پرورش متراکم برای تامین تقاضای رو به رشد غذاهای دریایی توسعه یافته اند. در این نوع سیستم پرورشی خطر شیوع بیماری افزایش می‌یابد و باعث استرس و سرکوب سیستم ایمنی می گردد.
بنابراین، توسعه تغذیه ماهی با استفاده از مواد جدید و افزودنی ها یک فرصت عالی برای بهبود عملکرد ماهی می باشد.
پری بیوتیک چیست و چه اثری در صنعت آبزی پروری دارد؟
پری بیوتیک، کربوهیدرات پیچیده با زنجیره بلند و غیرقابل هضم می باشد که به طور انتخابی موجب رشد و فعالیت یک یا تعدادی از میکروفلور روده شده و مانع از تکثیر برخی باکتری های پاتوژن می گردد
محصول حاصل از متابولیسم پری بیوتیک، اسیدهای چرب زنجیره کوتاه می باشد که از طریق اپیتلیوم روده جذب شده و به عنوان یک منبع انرژی محسوب می شود. از طرفی با اسیدی کردن محیط روده شرایط برای رشد باکتریهای مفید فراهم شده و رشد سایر باکتریهای پاتوزن را سرکوب می کند.
پری بیوتیک های گالاکتوالیگوساکارید (GOS)، فروکتوالیگوساکارید (FOS) دیواره مخمر یا مانان الیگوساکارید (MOS) و دکستران الیگوساکارید (DOS) از پری بیوتیکهای رایج در صنعت آبزی پروری هستند. که هر کدام از پری بیوتیک ها ماده موثره خاص خود را دارند که با توجه به منبع و روش فراوری با هم فرق دارند.
میکروفلور روده میزبان نسبت به پری بیوتیک انتخابی عمل می کند و با توجه به اینکه تمام پری بیوتیک ها موجب تقویت رشد میکروفلور دستگاه گوارش نمی شوند یا همانند فروکتوالیگوساکاریدها همراه با رشد باکتریهای مفید باعث رشد باکتریهای مضر نیز می کردند بنابراین انتخاب بهینه پری بیوتیک در عملکرد مورد انتظار حائز اهمیت می باشد.
دکستران الیگوساکارید پلی ساکاریدی از گلوکز می باشد که از باکتری بی هوازی لوکونوستوک مزنتروئیدس طی پروسه تخمیر در محیط پایه ساکارز بوجود می آید. وجه تمایز دکستران نسبت به سایر پری بیوتیک ها مقاوم بودن در برابر اسید معده می باشد که باعث میشود دکستران بصورت دست نخورده به روده رسیده و مورد مصرف میکروفلور قرار بگیرد. این پری بیوتیک تحت عنوان محصول میتو در اختیار پرورش دهندگان قرار میگیرد و به صورت محلول در آب و مخلوط در خوراک قابل استفاده در خوراک های اکسترود شده می باشد.
- تامین انرژی و بهبود عملکرد رشد آبزیان
- بهبود پاسخ ایمنی
- مقاومت در برابر بیماری
- مقاومت در برابر عوامل استرس زا
برای اطلاعات بیشتر پری بیوتیک میتو اینجا کلیک کنید.
برای خرید محصول اینجا کلیک کنید.
اثرات میتو بر عملکرد رشد آبزیان
پری بیوتیک میتو یک افزودنی کاملا طبیعی بر پایه دکستران الیگوساکارید می باشد و به دلیل دارا بودن گرانول های گلوکز شیرین است و طعم مطبوعی دارد. دکستران یک ماده مقاوم به اسید معده است که با تامین انرژی برای میکروارگانیسمهای مفید روده مانند لاکتوباسیلوس ها باعث بهبود رشد میکروفلور دستگاه گوارش و بهبود سلامت میزبان می شود.
محصول میتو با مکانیسمهای زیر موجب بهبود عملکرد رشد می گردد:
- باکتریهای مفید دستگاه گوارش پس از تغذیه با میتو تولید اسیدهای چرب کوتاه زنجیر کرده و متعاقب آن محیط دستگاه گوارش اسیدی می گردد و اثرات بازدارنده بر رشد باکتریهای بیماریزا دارد.
- از آنجاییکه این محصول غذای باکتریهای مفید دستگاه گوارش می باشد موجب رشد و افزایش جمعیت آنها شده و با روش حذف رقابتی موجب حذف باکتریهای پاتوژن خواهد شد.
- افزایش ارتفاع پرزهای روده و افزایش جذب مواد مغذی و سرعت رشد
- افزایش بازدهی خوراک و کاهش ضریب تبدیل غذا
اثرات پری بیوتیک میتو بر پاسخ ایمنی آبزیان و مقاومت در برابر عوامل بیماریزا
هر پری بیوتیکی که بتواند پاسخ ایمنی میزبان را تحریک کند به نام ایمونوساکارید شناخته می شود و می توانند بعنوان جایگزین آنتی بیوتیک ها و سایر محرکهای رشد در آبزی پروری بکار روند. پری بیوتیک میتو از دو مسیر زیر موجب تقویت پاسخ ایمنی آبزیان شده و در افزایش میزان بقا پس از عفونت نیز موثر می باشد.
- محرک رشد و تکثیر باکتریهای مفید روده
- فعال کردن سیستم ایمنی ذاتی آبزیان
میتو یک کربوهیدرات پیچیده است که می تواند منبع انرژی میکروفلور روده باشد بنابراین می تواند سیستم ایمنی آبزیان را تقویت کند. دکستران الیگوساکارید موجود در میتو و اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه تولید شده توسط باکتریهای مفید، تحریک کننده سیستم کمپلمان هستند و دستگاه گوارش به عنوان ارگانی که بیشترین تعداد سلولهای ایمنی را دارد حائز اهمیت می باشد.
افزایش تدریجی دما، به دلیل اثرات گرمایش جهانی، باعث رشد سریع باکتری های بیماری زا می شود. یکی از شایع ترین پاتوژن های عفونی در آب دریا ویبریوپاراهمولیتیکوس است و باعث بیماری نکروز حاد کبدی پانکراس (AHPND) در میگو می گردد که با تاثیر بر عملکرد رشد میگو یک تهدید بزرگ برای صنعت آبزی پروری به حساب می آید. از طرفی میتو با افزایش میزان هموسیت ها (سلولهای دفاعی میگو) مقاومت میگو را در برابر عوامل بیماریزا افزایش می دهد.
لازم به ذکر است که میزان مطلوب و اثربخش پری بیوتیک فاکتور مهمی می باشد چرا که در صورت مصرف بیش از حد منجر به سرکوب سیستم ایمنی می گردد.
اثرات پری بیوتیک میتو بر عوامل استرس زای محیطی
کیفیت فیزیکوشیمیایی آب یکی از عوامل موثر و حیاتی در آبزی پروری می باشند. فاکتورهای غیر زیستی مانند دما، نور، کدورت آب، شوری، اکسیژن محلول در آب و دی اکسید کربن ، pH و سختی آب تاثیر زیادی بر تولید آبزی پروری دارند. ایجاد نوسانات در محدوده مطلوب این فاکتورها ممکن است منجر به تغییر در فعالیت فیزیولوژیک آبزیان و حساسیت بیشتر به انواع بیماریها و مرگ های ناگهانی گردد.
استفاده از پری بیوتیک میتو باعث بیشترین مقاومت و بازماندگی در مقابل استرس های محیطی می گردد و این اثر ناشی از تقویت سیستم ایمنی و بهبود مورفولوژی روده و عملکرد دستگاه گوارش می باشد چرا که با ممانعت از رشد باکتری های مضر باعث افزایش قابلیت هضم مواد غذایی و تامین انرژی مورد نیاز می گردد.
