اسیدی فایر ویناسید و کاربردهای آن

اسیدی فایر

استفاده از افزودنی ها در دامپروری مدرن برای دستیابی به عملکرد و تولید بهینه گله و سود بیشتر رایج است. در گذشته این هدف با استفاده از آنتی بیوتیک های محرک رشد (AGP) محقق می شد اما با گسترش مقاومت های آنتی بیوتیکی که باعث ناکارآمدی این ترکیبات در مصارف درمانی آن ها می شود، مصرف آنتی بیوتیک ها به عنوان محرک رشد در پرورش حیوانات ممنوع شد (اتحادیه اروپا سال 2006). اسیدی فایر ها یا اسیدهای آلی یکی از جایگزین ایمن و تایید شده توسط اتحادیه اروپا برای آنتی بیوتیک ها هستند که علمکردی مشابه آن ها دارند. اسیدهای آلی (organic acid) با کاهش pH از رشد پاتوژن ها در آب آشامیدنی، خوراک و دستگاه گوارش حیوان جلوگیری و رشد میکروب های مفید روده را تحریک می کنند. اسیدهای ارگانیک همچنین سبب بهبود هضم و جذب مواد غذایی در روده می شوند.

در کنار این مزایا، استفاده از اسیدهای آلی همواره با مشکلاتی همراه است که سبب محدودیت مصرف این ترکیبات شده است. اسیدهای آلی خورندگی و فراریت بالایی دارند. این امر باعث آسیب به تجهیزات، افزایش هزینه های نگهداری آنها و به خطر افتادن ایمنی کارکنان فارم می شود. از طرفی بوی تند و زننده این اسیدها سبب کاهش مصرف خوراک توسط حیوان می شود. استفاده از اسیدهای آلی پوشش دار یا نمک ها برای حل این مشکلات نیز ممکن است کارساز نباشد چرا که میکروانکپسوله کردن یا تبدیل به نمک ممکن است بخشی از قدرت اسیدی آن‌ها را کاهش دهد و در نتیجه فعالیت ضدمیکروبی آن‌ها را کاهش دهد. از طرفی اگرچه میکروانکپسوله کردن می‌تواند آزادسازی تدریجی مواد را فراهم کند، ممکن است آزادسازی به درستی کنترل نشود و اثرگذاری اسید در مکان و زمان مورد نیاز کاهش یابد.

از طرفی میکروانکپسوله کردن معمولاً فرآیند هزینه‌بری است و گاها برای دستیابی به همان اثربخشی اسیدهای خالص، نیاز به مصرف دوزهای بالاتری از فرم‌ میکروانکپسوله یا نمک ها می باشد، که تمامی این موارد می تواند هزینه های تولید را افزایش دهد.

اسیدی فایر گیاهی ویناسید

اسیدی فایر ویناسید بر پایه فرآورده گیاهی فرموله شده تا معایب و مشکلات استفاده از اسیدهای آلی خالص یا اشکال مختلف آن ها را رفع کند. اسیدی فایر ویناسید شامل اسیدهای اسیدفرمیک، اسید استیک و اسید سیتریک در یک پایه گیاهی مغذی می باشد. اسیدهای آلی گروهی از ترکیبات طبیعی یا سنتزی هستند که یک یا چند گروه کربوکسیل (COOH) دارند که به آن ها قابلیت کاهش pH و خاصیت ضدمیکروبی می دهد. هر اسید آلی دارای طیف ضدمیکروبی مشخصی بسته به نوع ساختار مولکولی خود می باشد، از این رو ترکیب مناسب نوع و مقدار اسیدهای آلی در اسیدی فایر ویناسید به گونه ای انتخاب شده که حداکثر اثربخشی را داشته باشد.

استفاده از پایه گیاهی در محصول ویناسید سبب کاهش pH پایدارتر با خورندگی و فراریت بسیار کمتر خواهد شد. این موضوع حمل و جابجایی محصول را ایمن و آسان می سازد. همچنین پایدار بودن اسیدیته ویناسید و عدم فراریت آن اثربخشی محصول را تضمین می کند. در کنار این مزایا، پایه گیاهی بکار رفته در ویناسید حاوی ترکیبات و عناصر مغذی و انرژی بوده که به بهبود رشد و تولید کمک می کند. از این رو اسیدی فایر ویناسید بطور مستقیم و غیر مستقیم سبب کاهش هزینه های تولید خواهد شد.

مکانیسم اثرات اسیدی فایر ویناسید

اسیدهای آلی گروهی از ترکیبات طبیعی یا سنتزی هستند که یک یا چند گروه کربوکسیل (COOH) دارند و دارای خواص اسیدی و ضدمیکروبی هستند.

اثرات ضدمیکروبی

اسیدهای آلی با کاهش pH در محیط خارجی و درون سلولی، شرایط نامساعدی برای رشد و تکثیر باکتری‌ها ایجاد می‌کنند. برخی از باکتری‌های بیماری‌زا مانند سالمونلا و کمپیلوباکتر در محیط‌های اسیدی رشد خوبی ندارند و وجود اسیدهای آلی می‌تواند تکثیر آن‌ها را مهار کند. باکتری‌های بیماری‌زای مهم دستگاه گوارش شامل اشریشیا کلی (E. coli) ، سالمونلا (Salmonella)، کلستریدیوم پرفرنژنس (Clostridium perfringens) و کمپیلوباکتر ژژونی (Campylobacter jejuni) هستند. اسیدهای آلی با اثرات ضدمیکروبی خود در کاهش این باکتری‌های بیماری‌زا در آب آشامیدنی و بخش‌های مختلف دستگاه گوارش موثر هستند.

اسیدهای آلی توانایی کاهش pH محیط و داخل سلول‌های باکتریایی را دارند. در محیط با pH پایین، اسیدهای آلی به شکل غیرتفکیک‌شده (لیپوفیلیک) درمی‌آیند و به راحتی از غشای سلول باکتری عبور می‌کنند. پس از ورود به سلول، به دلیل pH بالاتر داخل سلول، اسیدها تفکیک می‌شوند و یون‌های هیدروژن (پروتون) آزاد می‌کنند. این امر باعث کاهش pH درون سلول شده که محیطی نامناسب برای عملکرد آنزیم‌های باکتریایی بوده و منجر به توقف رشد و حتی مرگ باکتری می شود. از طرفی کاهش pH داخل باکتری، فرآیندهایی مثل فسفریلاسیون اکسیداتیو که برای تولید ATP (انرژی) در باکتری‌ها ضروری هستند، را مختل کرده و این امر منجر به خستگی متابولیکی و در نتیجه توقف رشد باکتری می‌شود.

از طرفی اسیدهای آلی غیرتفکیک‌شده به دلیل خاصیت لیپوفیلیکی (چربی دوست) در غشای سلولی باکتری‌ها نفوذ کرده و ساختار آن را مختل می کنند. این اختلال منجر به نشت مواد و و مولکول‌های حیاتی مانند اسیدهای آمینه و فسفات به خارج سلول شده که در نهایت به مرگ باکتری می‌انجامد.

بهبود هضم و جذب با استفاده از ویناسید

استفاده از اسیدی فایر ویناسید سبب بهبود وزن گیری و کاهش ضریب تبدیل خوراک (FCR) می شود که بدلیل اثرات این محصول بر افزایش هضم و جذب مواد مغذی خوراک است. این اثرات تحت چند مکانیسم اثر کلی انجام می شوند:

• کاهش pH و فعال شدن آنزیم های گوارشی: اسیدی فایر ویناسید با کاهش pH دستگاه گوارش سبب افزایش ترشح و فعالیت آنزیم های تجزیه کننده پروتئین (پپسین، تریپسینوژن، کیموتریپسینوژن A، کیموتریپسینوژن B، پروکربوکسی پپتیداز A و پروکربوکسی پپتیداز B) و در نتیجه افزایش هضم پروتئین ها و اسیدآمینه های خوراک می شود.
• کاهش pH و حل شدن بیشتر ترکیبات معدنی: تغییر اسیدیته ناشی از مصرف ویناسید در دستگاه گوارش حیوان باعث افزایش حلالیت مواد معدنی مانند کلسیم، فسفر، منیزیم و روی می‌شود. اسیدهای آلی به مواد معدنی متصل شده (شلاته) و سبب افزایش جذب آن ها در روده می شوند. اسیدهای آلی همچنین با افزایش فعالیت فیتاز میکروبی در روده به شکستن فسفر فیتات و تبدیل آن به فرم قابل جذب کمک می‌کنند.
• بهبود مورفولوژی روده: اسیدهای آلی موجود در ویناسید با افزایش ارتفاع ویلی‌ها، کاهش عمق کریپت‌ها و افزایش نسبت ویلی به کریپت در بخش‌های مختلف روده کوچک، به سلامت روده و جذب بهتر مواد مغذی کمک می‌کند
• فعالیت ضد میکروبی: مهار رشد پاتوژن توسط ویناسید در روده از مصرف مواد مغذی توسط آن ها جلوگیری کرده و درنتیجه بطور غیر مستقیم باعث افزایش جذب آن ها توسط بدن می شود.

اثر ویناسید بر ایمنی و سلامت

اسیدی فایر ویناسید با تقویت عملکرد سیستم ایمنی اختصاصی و غیر اختصاصی سبب افزایش ایمنی بدن حیوان در مقابل عوامل بیماری زا میشود. ویناسید از طریق تحریک ماکروفاژها، افزایش تولید سایتوکین‌ها و افزایش غلظت ایمنوگلوبین‌های IgA، IgG و IgM سبب تقویت پاسخ های ایمنی می شود. اسیدهای آلی بکار رفته در ویناسید همچنین باعث افزایش تیتر آنتی بادی ها در مقابل ویروس هایی همانند نیوکاسل، برونشیت عفونی و … می شود. از طرفی ویناسید با حفظ سلامت و یکپارچگی روده به ایمن شدن در برابر پاتوژن ها نیز کمک می کند. اسیدهای آلی با تحریک تکثیر سلول‌های دستگاه گوارش از طریق افزایش بیان mRNA پروگلوکاگون ایلئوم و پروتئین GLP-2 منجر به به تکثیر سلول های اپیتلیال روده می شوند. ویناسید با بهبود جمعیت میکروبی روده و کمک به رشد باکتری های مفید به تقویت ایمنی ناشی از فعالیت آن ها منجر می شود.