مقاومت ضد میکروبی (AMR) یک چالش جهانی است که سلامت عمومی را در همه جای دنیا تهدید می کند. در همه کشورها، با هر مقدار درآمدی، میزان پیدایش و گسترش مقاومت آنتی بیوتیکی در حال افزایش است و منجر به ایجاد بیماری هایی می شود که به راحتی درمان نمی شوند و یا انجام عمل های جراحی مهم را دشوار می کند.
بنابراین باید با مقاومت آنتی بیوتیکی مقابله شود. یکی از راه های موثر در کاهش مقاومت آنتی بیوتیکی، پیشگیری از بیماری های عفونی و کنترل انتشار باکتری های مقاوم می باشد.
چگونه پیشگیری و کنترل عفونت ها سبب کاهش مقاومت آنتی بیوتیکی می شود؟
استفاده نامناسب (استفاده بیش از حد، مقادیر کمتر از دوز کشنده یا استفاده نادرست) از داروهای ضدمیکروبی از جمله آنتی بیوتیک ها سبب ایجاد مقاومت نسبت به آنها می شود. به همین دلیل هم یکی از برنامه های مهم مقابله با مقاومت ضد میکروبی کاهش تجویز نامناسب این داروها می باشد. با این حال یک قدم عقب تر، یعنی کاهش نیاز به آنتی بیوتیک ها، از طریق کاهش رخداد بیماری های عفونی نیز نقشی بسیار مهم در مقابله با مقاومت آنتی بیوتیکی ایفا می کند. پس اقداماتی که در جهت پیشگیری و کنترل بیماری های عفونی در انسان ها و حیوانات انجام می شوند، می توانند ریسک مقاومت آنتی بیوتیکی را هم کاهش دهند. زیرا هرچه انسان ها یا حیوانات کمتری درگیر عفونت شوند، آنتی بیوتیک کمتری هم مصرف شده و در نتیجه مقاومت آنتی بیوتیکی کمتر رخ می دهد.
افرادی که ناقل میکروارگانیسم های مقاوم هستند می توانند به عنوان مخزن عفونت برای سایرین عمل کنند. بنابراین اقدامات ناموثر در جهت پیشگیری و کنترل عفونت ها می تواند سبب تسریع انتشار میکروارگانیسم های مقاوم شود. از طرفی بهداشت ضعیف نیز منجر به افزایش انتشار عفونت های مقاوم به درمان می شود. در نتیجه دوره بیماری و بستری شدن و هزینه های درمان به شدت افزایش می یابد. در زمینه پرورش حیوانات هم علاوه بر این موارد، عملکرد تولیدی گله به شدت کاهش پیدا کرده و باعث ضررهای اقتصادی زیادی می شود.
به کار بردن روش های موثر پیشگیری و کنترل عفونت ها سبب کاهش نیاز به آنتی بیوتیک ها و مصرف آنها و جلوگیری از انتشار عفونت های ناشی از باکتری های مقاوم به چند دارو می شود و در نهایت مقاومت آنتی بیوتیکی را کاهش می دهد.
برخی اقدامات پیشگیری و کنترل بیماری های عفونی عبارتند از:
- رعایت بهداشت، شست و شوی دست ها و نظافت محیط
- جداسازی و قرنطینه افراد و حیوان هایی که درگیر عفونت های مقاوم به درمان هستند
- اقدامات بیوسکیوریتی (امنیت زیستی)
- واکسیناسیون
- نظارت و پایش
- و ….