پاروویروس سگ ها (Canine Parvovirus)
عفونت ویروس پاروو (CPV) نسبتاً بیماری جدیدی است که برای اولین بار در سال 1978 در سگها مشاهده شد. به دلیل شدت بیماری و گسترش سریع آن درجمعیت سگها، به موضوع قابل توجهی تبدیل شده است. احتمال داده میشود که ویروس سگها از جهش ویروسی از همین خانواده که گربه ها را درگیر میکند (پنلکوپنی) به وجود آمده است که البته این گفته به اثبات نرسیده است.
ویروس پاروو میتواند تمامی سگها را درگیرکند اما بیشتر سگهای واکسینه نشده زیر یک سال در معرض بیماری هستند. توله های زیر 5 ماه معمولا درگیری شدیدتری دارند.
راههای انتقال
مهمترین منبع ویروس، مدفوع سگهای بیمار است. قبل از اینکه علائم بیماری مشاهده شود و همچنین 14 روز بعد از برطرف شدن علائم بیماری ویروس در مدفوع دفع میشود. بعد از اینکه ویروس وارد بدن شد به روده ها منتقل میشود و به دیواره روده حمله کرده و باعث بروز التهاب میشود.
برخلاف ویروسهای دیگر، ویروس پاروو در محیط بسیار پایدار بوده و نسبت به حرارت، مواد شوینده، الکل و انواع ضدعفونی کننده ها مقاوم است. محلول 1:30 وایتکس این ویروس را از بین میبرد. این ویروس حتی بعد از 3 ماه از محیطی با دمای اتاق که سگ آلوده در آن حضور داشته یافت شده است.
به دلیل مقاومت ویروس، به راحتی از طریق مو و پای سگ و همچنین لباس، کفش و سایر وسایلی که از طریق مدفوع آلوده به ویروس شدند انتقال مییابد. سگ هایی که با ویروس مواجه میشوند حدود 3 الی 10 روز بعد درگیر بیماری میشوند.
علائم بالینی
به طور معمول علامت بارز بیماری پاروو اسهال و استفراغ شدید است. اسهال اغلب بوی بسیار شدیدی دارد و ممکن است مقدار زیادی موکوس در آن باشد. اسهال میتواند به شکل اسهال خونی هم مشاهده شود.
علائم دیگر شامل از بین رفتن اشتها، بیحالی و تب می باشد. توجه داشته باشید ممکن است تمامی علائم ظاهر نشوند اما اسهال و استفراغ معمولاً همیشه رخ میدهند.
تشخیص
علائم بالینی بیماری پاروو میتواند با هر بیماری دیگری که باعث اسهال و استفراغ میشود اشتباه گرفته شود. تائید وجود این بیماری با یافتن آنتی ژن ویروس درموفوع و یا آنتی بادی ضد ویروس در سرم خون صورت میگیرد.
معمولاً در تمامی مراکز درمانی دامپزشکی کیت هایی برای تشخیص سریع بیماری (rapid kit) وجود دارد که به راحتی میتوان برای تشخیص پاروویروس از آن استفاده کرد. البته ممکن است در موارد نادری با وجود حضور بیماری با پاسخ منفی در این کیت ها مواجه شویم.
برای تشخیص و مشاهده وضعیت بیماری اغلب نمونه خون گرفته می شود که معمولاً با کاهش گلبول های سفید مواجه میشویم.
پیشگیری
بهترین روش برای پیشگیری، برنامه واکسیناسیون مرتب در 8، 12 و 16 هفتگی سپس یادآور سالانه میباشد. همچنین پیشنهاد میشود قبل از واکسیناسیون کامل حیوان، به هیچ عنوان او را به خیابان، پارک و محیط هایی که سگهای دیگری درآن حضور دارند نبرید.
بهتر است کفشهایتان را دور از دسترس توله ها قرار دهید.
درمان
هیچ درمانی برای از بین بردن ویروس زمانی که حیوان را درگیر میکند وجود ندارد. با این حال ویروس به طور مستقیم باعث مرگ نمیشود، بلکه لایه داخلی روده را از بین برده و باعث تخریب برخی عناصرخونی میشود. آسیب به روده باعث بی آبی شدید بدن (dehydration)، از بین رفتن تعادل الکترولیت ها و ورود عفونت به خون یا سپتیسمی (septicemia) میشود.
اولین اقدام برای درمان تأمین آب و الکترولیت های از دست رفته است که از طریق مایع درمانی وریدی صورت میگیرد. در شرایط وخیم انتقال پلاسما انجام می شود. آنتی بیوتیکها و ضد التهاب ها برای پیشگیری از وقوع سپتیسمی تجویزمیشوند. برای جلوگیری از اسهال و استفراغ هم داروهایی تجویز میشود.
میتوان برای تقویت سیستم ایمنی و افزایش تولید آنتی بادی علیه این ویروس از داروی صد در صد گیاهی ایمونوپروپوفیت با ترکیبات پروپولیس، اکیناسه و شیرین بیان استفاده کرد تا ضعف به وجود آمده به علت این بیماری از بین رود و بهبودی سریعتر حاصل شود.
همچنین برای جلوگیری از اسهال و بهبود عملکرد دستگاه گوارش میتوان از سین بیوتیک MLC، مکمل پروبیوتیک به همراه پری بیوتیک استفاده کرد تا از تاثیرات منفی که ویروس بر دستگاه گوارش می گذارد جلوگیری کرد. همچنین این ترکیب باعث جذب بیشتر عناصر معدنی مانند سدیم و پتاسیم شده بنابراین تعادل الکترولیتها برقرار میشود.