چشم عضوی پیچیده است که از ساختارهای مختلف تشکیل شده که در همکاری با یکدیگر، بینایی را ممکن می‌سازند. یکی از این ساختارها، عدسی است؛ بخشی شفاف و نرم که با شکست نور، مانند یک دستگاه فوکوس‌کننده، تصاویر را بر روی شبکیه در پشت چشم، تشکیل می‌دهد. عدسی از آب و پروتئین ساخته شده است. آب مروارید هنگامی ایجاد می‌شود که پروتئین‌ها در عدسی تجمع یافته و باعث تشکیل ضایعه‌ای سفیدرنگ می‌شوند. عدسی شفاف است و به همین دلیل قادر است نور را از خود عبور دهد. آب مروارید این عملکرد را مختل می‌سازد و مانع از ورود نور به شبکیه می‌شود.
آب مروارید ضایعه‌ای سفید، آبی یا خاکستری‌رنگ در مرکز چشم است که مانع از ورود نور به شبکیه شده و باعث اشکال در بینایی می‌شود. آب مروارید ممکن است در یک یا هردو چشم ایجاد شود و امکان دارد به سرعت یا به شکل تدریجی گسترش یابد. این ضایعه در صورت عدم رسیدگی ممکن است به کوری بینجامد.
شیوع
با اینکه گربه‌ها نیز دچار آب مروارید چشم می‌شوند، سگ‌ها بیشتر از دیگر حیوانات در معرض این اختلال قرار دارند. در بین سگ‌ها، این عارضه بیشتر در نژادهای هاسکی، شپرد استرالیایی، پودل، گلدن رتریور، لابرادور رتریور، تریر، بولداگ، و در گربه‌ها بیشتر در بین نژاد پرشین، هیمالین و بیرمن شایع است.
علل
عوامل مختلفی ممکن است باعث آب مروارید در سگ‌ها و گربه‌ها شوند از جمله:
-
ژنتیک
-
بیماری‌های متابولیک مانند دیابت
سگ‌های مبتلا به دیابت بیشتر مستعد آب مروارید هستند. در این وضعیت، با زیاد شدن قند موجود در خون، قند مایع تغذیه‌کنندۀ عدسی نیز افزایش می‌یابد. قند اضافه توسط عدسی جذب شده و تبدیل به سوربیتول می‌شود. این ماده باعث تجمع آب در عدسی و نهایتا ایجاد آب مروارید می‌شود.
آب مروارید در سگ‌های مبتلا به دیابت تا حد زیادی اجتناب ناپذیر است. مکانیزم سوخت و ساز شکر در بدن گربه‌ها متفاوت است و در نتیجه آنها از طریق دیابت مستعد آب مروارید نمی‌شوند.
-
سن
معمولا در سگ‌ها به دنبال افزایش سن، بافت مردمک به تدریج ضخیم شده و لایه‌ای کدر بر روی چشم‌هایشان تشکیل می‌شود که به آن پیری عدسی چشم یا Nuclear sclerosis گفته می‌شود. این عارضۀ طبیعی بینایی را دچار اشکال نمی‌کند و نباید با آب مروارید اشتباه گرفته شود.
-
آسیب به چشم
این مورد به خصوص درمورد گربه‌ها صادق است. گربه‌ها معمولا تحت تاثیر آسیب به چشم و به دنبال آن عفونت، ممکن است دچار آب مروارید شوند. شایع‌ترین عامل، یوئیت (uveitis) یا بیماری التهاب لایۀ میانی چشم است. آسیب فیزیکی عدسی (برای مثال به خاطر دعوا با گربه‌های دیگر) و یا شوک با الکتریسیته نیز ممکن است باعث بروز آب مروارید شوند.
-
تغذیۀ نامناسب
سو تغذیه در سگ یا گربه‌ها، می‌تواند منجر به آب مروارید شود. با این حال، به دلیل گسترش استفاده از انواع مکمل‌ها و غذاهای متعادل و سرشار از عناصر غذایی برای حیوانات خانگی، این موضوع امروزه بسیار نادر است.
مکمل های سگ و گربه تریوکوت (Triocoat)، تریومکس (Triomax) و تریوفلورکس (Trioflorex) متشکل از پروبیوتیک ها، انواع ویتامین ها، مواد معدنی، فیبر و پروتئین بوده که با اهداف مختلفی مانند تقویت سیستم، تقویت عملکرد گوارشی و بهبود پوست و پوشش حیوان فرموله شده اند. با استفاده از این مکمل ها نیازهای تغذیه ای سگ و گربه شما تامین شده و حفظ سلامت حیوان همراه شما تضمین خواهد شد.
-
بودن در معرض مواد سمی یا اشعه‌های مضر
تشخیص و درمان
آب مروارید یک عارضۀ پیش‌رونده است که در صورت عدم درمان، می‌تواند به نابینایی کامل حیوان بینجامد. همچنین در صورت عدم رسیدگی، آب مروارید ممکن به عارضۀ چشمی دیگری به نام گلوکوم، یا افزایش فشار چشم، بینجامد.
برای تشخیص این بیماری، دامپزشک ابتدا یک معاینۀ کامل انجام داده و شدت عارضه را بررسی می‌کند. در ادامه در صورت لزوم، آب مروارید طی عمل جراحی خارج می‌شود. این جراحی معمولا بسیار موفقیت آمیز است. با این حال، جراحی برای تمام سگ و گربه‌ها توصیه نمی‌شود. آب مروارید مزمن تحت تاثیر دیابت، به جای جراحی به حیوان آموخته می‌شود با کاهش بینایی خود با تکیه بر دیگر حواسش کنار بیاید.
علاوه بر این، هنگامی که آب مروارید تنها در یک چشم و اندازۀ آن کوچک باشد، معمولا به جای جراحی استفاد از قطرۀ چشمی و چکاپ جهت کنترل میزان گسترش و پیشرفت عارضه توصیه می‌گردد.
