کوکسیدیوز و ضدکوکسدیوزها
کوکسیدیوز شایع ترین عفونت انگلی دستگاه گوارش طیور است که توسط گونه های مختلف انگل تک یاخته آیمریا (Eimeria Spp.) ایجاد می شود.کوکسیدیوز چه در فرم بالینی و چه در فرم تحت بالینی سبب وارد آمدن خسارات اقتصادی جبران ناپذیری به پرورش دهندگان می شود. متاسفانه بروز بیماری کوکسیدیوز در طیور تخمگذار، برخلاف طیور گوشتی، نادیده گرفته شده است چرا که پیش تر تصور میشد کوکسیدیوز فقط مختص طیور گوشتی بوده که بر روی بستر پرورش می یابند اما همچنان که شاهد هستیم موارد بروز کوکسیدیوز در طیور تخمگذار به شدت رو به افزایش است. کوکسیدیوز در طیور تخمگذار محدود به سن گله نمی باشد اما در سن 3 تا 18 هفتگی که پولت ها بر روی بستر پروش داده می شوند احتمال آلودگی بالاتر است اما طیور در قفس نیز به دلیل بلیعدن اوسسیت ها از لبه های قفس و مسیر کودها به فرم بالینی کوکسیدیوز مبتلا می شوند. بروز کوکسیدیوز در طیور تحمگذار از چندین جهت حائز اهمیت است: 1. مصرف داروهای ضدکوکسیدیوز فقط در پولت ها مجاز بوده و دارای منع مصرف در زمان تولید تخم مرغ هستند. 2. کوکسیدیوز در طیور تخمگذار سبب افت تولید تخم مرغ و افزایش ضریب تبدیل (FCR) شده و حتی پس از درمان نیز به حالت بهینه خود باز نمی گردد. 3. سیستم های پرورش مرغ تخمگذار در اتحادیه اروپا و آمریکا به سمت پرورش بدون قفس (Cage-free) در حال تغییر است به نحوی که تا سال 2023، بیش از 35% مرغ های تخمگذار در ایالات متحده آمریکا در سیستم های بدون قفس پرورش یافته اند.
مکانیسم اثرات کوکسیدیوز در مرغ تخمگذار
بهترین داروی ضد کوکسیدیوز کدامند؟
درمان کوکسیدیوز بطور رایج با استفاده از داروهای ضد کوکسیدیوز سنتتیک و یونوفوره ها (شامل کوکسیدیوسیدها و کوکسیدیواستات ها) انجام می شود. اما ایجاد و گسترش مقاومت های ضدمیکروبی نسبت به این ترکیبات سبب شده سازمان بهداشت جهانی (WHO) استفاده از آنتی بیوتیک ها و ترکیبات ضدمیکروبی را در پرورش حیواناتی که به مصرف انسان می رسند ممنوع و محدود کند. در گذشته برای جلوگیری از ایجاد مقاومت ضدمیکروبی نسبت به داروهای ضدکوکسیدیوز از برنامه های شاتل (Shuttle) (استفاده هم زمان از چندین داروی ضدکوکسیدیوز) یا چرخشی (Rotational) (تغییر داروی ضدکوکسیدیوز پس از یک یا چند دوره پرورش) استفاده میشد اما امروزه سویه های مختلف انگل آیمریا نسبت به بیشتر این داروها مقاومت ایجاد کرده و سبب نا کارآمدی این روش ها شده است. واکسیناسیون ایمنی متقاطع بین گونه های مختلف آیمریا ایجاد نمیکند از این رو روشی پرزحمت و پر هزینه است. همچنین ضعف ایمنی پرنده نیز میتواند کارآیی واکسن ها را بشدت کاهش دهد. به همین دلیل رویکرد جهانی استفاده از داروهای جایگزین همانند، ترکیبات فیتوژنیک، پروبیوتیک ها، پربیوتیک (پری بیوتیک) هاو سین بیوتیک ها، برای پیشگیری و درمان کوکسیدوز در حال افزایش است.
مکانیسم اثرات کلی کوکسی فیت
داروی ضدکوکسیدیوز کوکسی فیت و اثرات آن
کوکسی فیت اولین داروی ضدکوکسیدیوز گیاهی است که بر پایه ترکیبات موثره گیاهان آرتمیزا آنوآ (درمنه خزری)، جفت بلوط و سیر در دو شکل پودر مخلوط در خوراک و محلول خوراکی فرموله شده است و برای پیشگیری و درمان کوکسیدیوز به عنوان جایگزین کامل ضدکوکسیدیوزهای شیمیایی کاربرد دارد (مقالات علمی منتشر شده از محصول کوکسی فیت و کوکسی فیت ال را از اینجا بخوانید). ترکیبات موثره مختلف موجود در ضدکوکسیدیوز کوکسی فیت از طریق چند مکانیسم اثر مختلف بر انگل آیمریا اثر کرده و رشد و تکثیر آن را مهار میکند از این رو ایجاد مقاومت دارویی نسبت به تمامی این ترکیبات عملا غیر ممکن است. گیاهی بودن محصول سبب شده باقیمانده دارویی سمی و خطرناکی در تولیدات پرنده برجای نگذارد به همین دلیل فاقد دوره پرهیز از مصرف بوده یا منع مصرف بوده و در تمامی طول دوره، حتی هنگام تولید تخم مرغ در طیور تخمگذار، و همچنین در طیور مادر قابل استفاده است. یکی از مزایای ترکیبات فیتوژنیک طیف وسیع عملکردی آن هاست که میتواند شامل فعالیت های ضدمیکروبی، ضدالتهابی، آنتی اکسیدانی، تعدیل کنندگی سیستم ایمنی و … می باشند. ترکیبات موثره گیاهی موجود در کوکسی فیت در کنار اثرات ضدکوکسیدیوزی می تواند فواید دیگری از جمله بهبود اسهال، بهبود جذب پروتئین و سایر مواد مغذی و همچنین اثرات ضد باکتریایی به عنوان پیشگیری کننده از بروز آنتریت نکروتیک ناشی از کوکسیدیوز به همراه داشته باشد.
برای اطلاعات بیشتر ضد کوکسیدیوز کوکسی فیت اینجا را کلیک کنید و برای خرید محصول از این قسمت اقدام کنید.
