خرگوشها مستعد ابتلا به بیماریهای مختلفی نظیر استاز دستگاه گوارش، کوکسیدیوز، مشکلات دندانی، تنفسی و غیره هستند که در صورت عدم درمان میتوانند به سرعت جدی و حتی مرگبار شوند. آشنایی با بیماریهای شایع خرگوش، علائم و روشهای درمان آنها به شما کمک میکند تا بهموقع متوجه مشکل شوید و حیوان خود را نجات دهید. خرگوشها حیواناتی دوستداشتنی هستند که در سالهای اخیر بهعنوان حیوان خانگی محبوبیت زیادی پیدا کردهاند.
از کجا بفهمیم خرگوش مریض است؟
علائم بیماری در خرگوشها همیشه واضح نیست و در بعضی موارد علائم تا مدت ها پس از ابتلا به بیماری خودشان را نشان نمی دهند. برخی از نشانهها هشداردهنده هستند و در صورت بروز آن ها حتما اقدامات لازم برای درمان باید انجام شوند. در صورت مشاهده هر گونه علائم مثل کاهش یا قطع اشتها، تغییر در شکل و دفعات مدفوع، ریزش مو یا زخم پوستی، تغییر در تنفس یا صدادار شدن نفس، کاهش فعالیت و بیحالی و ترشحات چشمی یا بینی هر چه سریع تر علت آن را جستجو کنید.
بیماری های خرگوش خانگی
خرگوشها مستعد ابتلا به بیماریهای مختلفی نظیر استاز دستگاه گوارش، کوکسیدیوز، مشکلات دندانی، تنفسی و … هستند که در صورت عدم درمان میتوانند به سرعت جدی و حتی مرگبار شوند. در اینجا به بررسی برخی از شایع ترین بیماری ها در خرگوش ها، علائم و نحوه ی درمان آن ها می پردازیم.
۱ . مشکلات گوارشی
دستگاه گوارش خرگوش بسیار حساس است و کوچکترین مشکل میتواند باعث بیماریهای جدی شود.
• استاز دستگاه گوارش (Gastrointestinal Stasis)
- علائم : بیاشتهایی، کاهش یا قطع مدفوع، نفخ و بیحالی.
- درمان : استاز دستگاه گوارش (GI stasis) یکی از اورژانسهای شایع و خطرناک در خرگوشهاست که در صورت عدم درمان سریع میتواند منجر به مرگ شود. درمان این بیماری معمولاً شامل تزریق مایعات زیرجلدی یا وریدی برای رفع کمآبی، استفاده از داروهای تحریککننده حرکات روده، داروهای ضد نفخ برای کاهش نفخ و تغذیه حمایتی با سرنگ است. همزمان باید علت زمینهای مانند مشکلات دندانی، عفونت یا استرس شناسایی و درمان شود. درمان زودهنگام و پیگیری مداوم دامپزشکی کلید اصلی نجات خرگوش مبتلا به استاز گوارشی است.
نکته: نقش پروبیوتیکها در پیشگیری از استاز گوارشی خرگوش
پروبیوتیکهایی مثل مکمل MLC با متعادلسازی فلور میکروبی روده و افزایش باکتریهای مفید میتوانند نقش مهمی در سلامت گوارش خرگوش ایفا کنند. مصرف پروبیوتیک به ویژه در دورههای استرس، تغییر رژیم غذایی یا بعد از درمان با آنتیبیوتیکها میتواند از بروز اختلالات گوارشی و استاز دستگاه گوارش پیشگیری کند.
همچنین در درمان استاز گوارشی، پروبیوتیکهایی نظیر مکمل MLC بهعنوان درمان کمکی مورد استفاده قرار میگیرند تا روند بهبود سریعتر شود، نفخ غیرطبیعی کاهش یابد و حرکات روده به حالت طبیعی بازگردد. بنابراین، گرچه پروبیوتیکها بهتنهایی جایگزین درمان اصلی نیستند، اما نقش مهمی در پیشگیری، کاهش عوارض و حمایت از روند درمان ایفا میکنند.
برای اطلاعات بیشتر در مورد مکمل پروبیوتیک خرگوش MLC کلیک کنید
برای خرید مکمل پروبیوتیک MLC خرگوش اینجا را کلیک کنید
- کوکسیدیوز خرگوش
- علائم : اسهال، ضعف، کاهش وزن.
- درمان: داروهای ضدکوکسیدیوز معمولا در دوز مناسب تجویز می شوند البته رعایت بهداشت محیط نیز اثر بالایی در پیشگیری دارد. کوکسی فیت ال یک داروی کاملاً گیاهی و ایمن است که با ترکیبی از عصارههای مؤثر با اثرات همافزا، چرخه تکثیر انگلهای کوکسیدیا را مهار کرده و موجب کاهش شدید تعداد اووسیستها در دستگاه گوارش خرگوش میشوند. از سوی دیگر، این دارو با تقویت سیستم ایمنی، کاهش التهاب روده و بهبود تعادل فلور میکروبی باعث بهبود اشتها، کاهش علائم اسهال و پیشگیری از بروز استاز دستگاه گوارش میشود. به همین دلیل، کوکسی فیت ال هم در پیشگیری و هم در درمان کوکسیدیوز نقش مؤثری ایفا میکند. این داروی گیاهی طوری فرموله شده است که از بروز علائمی نظیر اسهال و مشکلات گوارشی دیگر که توسط کوکسیدیوز خرگوش به وجود می آیند، جلوگیری می کند.
برای اطلاعات بیشتر راجع به ضدکوکسیدیوز خرگوش کوکسی فیت ال کلیک کنید
برای خرید داروی ضد اسهال خرگوش کوکسی فیت ال کلیک کنید
• پاستورلوزیس در خرگوش ها
- علائم : ترشحات بینی و چشم، عطسه، تنگی نفس.
- درمان: آنتیبیوتیک طبق نظر دامپزشک.
• آنتریت کلستریدیایی (ناشی از باکتری کلستریدیوم)
- علائم : اسهال شدید، کمآبی بدن، مرگ ناگهانی.
- درمان : درمان حمایتی و آنتیبیوتیک مناسب؛ پیشگیری با رژیم غذایی پر فیبر.
۲. مشکلات دندانی خرگوش
دندانهای خرگوش رشد مداوم دارند و مشکلات زیادی ایجاد میکنند که در ذیل به برخی از آن ها اشاره می کنیم.
• رشد بیش از حد دندانها (Overgrown teeth)
- علائم: ناتوانی در جویدن، کاهش وزن.
- درمان: کوتاه کردن دندانها توسط دامپزشک.
• ایجاد لبههای تیز روی دندانها
- علائم : زخم زبان، گونه و لثه، بیاشتهایی.
- درمان : سوهان زدن دندانها زیر بیهوشی.
• ناهماهنگی دندانها (مالاکلوژن)
- علائم : رشد زاویهدار یا کج دندانها، مشکلات جویدن.
- درمان : درمان تخصصی و در موارد شدید کشیدن دندان.
۳. مشکلات پوستی خرگوش
• جرب خرگوش (Scabies)
- علائم : خارش شدید، پوسته ریزی، زخم پوستی.
- درمان : داروهای ضد انگل تزریقی یا موضعی.
• عفونتهای قارچی (Ringworm)
- علائم: لکههای بدون مو، پوستهپوسته شدن پوست.
- درمان: داروهای ضد قارچ و رعایت بهداشت محیط.
• سوختگی ادراری (Urine scald)
- علائم : التهاب و ریزش مو در اطراف اندام تناسلی.
- درمان : تمیز کردن ناحیه، اصلاح رژیم غذایی و درمان علت اصلی.
• آبسه های پوستی (Skin abscesses)
- علائم : تودههای پر از چرک در زیر پوست.
- درمان : تخلیه توده های چرکی و درمان آنتیبیوتیکی توسط دامپزشک.
۴ . بیماری های تنفسی خرگوش
• عفونتهای تنفسی مثل پنومونی
- علائم: عطسه، ترشحات بینی، بیحالی.
- درمان: آنتیبیوتیک، مراقبت حمایتی، جداسازی از خرگوشهای دیگر. از دارو های گیاهی نظیر ایمونواکینامول برای بهبود بیماری های مزمن تنفسی مثل پنومونی استفاده می شود. این دارو ها با باز کردن مجاری تنفسی و کاهش ترشحات چرکی به پیشگیری و درمان بیماری های تنفسی و عوارض مخربی مثل سرفه و عفونت های ثانویه ریه، کمک می کند.
• تنگی نفس:
- علائم : تنفس سخت، حرکت غیرطبیعی قفسه سینه.
- درمان : مراجعه فوری به دامپزشک؛ درمان علت زمینهای.
۵ . سرطان دستگاه تولید مثل
- علائم: کاهش اشتها، استاز دستگاه گوارش، وجود خون در ادرار، کاهش وزن، شکم متورم.
- درمان : در مراحل اولیه با عقیمسازی درمانپذیر است. اگر سرطان متاستاز داده باشد معمولاً کشنده است.
- پیشگیری: عقیمسازی خرگوش ماده در ۵–۶ ماهگی.
سخن پایانی
خرگوشها حیواناتی ظریف هستند و بیماری در آنها میتواند به سرعت خطرناک شود. شناخت علائم بیماریهای شایع خرگوش و اقدام سریع برای درمان، بهترین راه نجات جان حیوان است. با رعایت بهداشت، تغذیه مناسب و معاینات دورهای دامپزشکی، میتوانید خرگوشی سالم و شاداب داشته باشید.