کوکسیدیوز و میکروبیوم روده طیور

کوکسیدیوز در طیور

کوکسیدیوز (Coccidiosis) شایع ترین عفونت انگلی دستگاه گوارش طیور است که سالانه خسارتی معادل 14 میلیارد دلار به صنعت پرورش طیور در دنیا وارد می کند که این خسارات شامل هزینه های پیشگیری و درمان و هزینه های ناشی از افت تولید و عملکرد طیور در عفونت های تحت بالینی است. این بیماری توسط گونه های مختلف انگل پروتوزوآ جنس آیمریا (Eimeria spp.) ایجاد می شود که سبب آسیب به سلول ها روده ، خونریزی، اسهال و مختل کردن فرآیند هضم و جذب مواد  و در موارد شدیدتر مرگ پرنده می شود.

آسیب های ناشی از تکثیر انگل های آیمریا در روده نه تنها سلول‌های اپیتلیال را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه باعث برهم خوردن تعادل میکروبی روده (دیسبیوزیس) ایجاد اختلال گسترده در جمعیت میکروبی روده  شده و زمینه را برای کلونیزاسیون و تکثیر سایر پاتوژن‌ها مانند کلستریدیوم پرفرنژنس (Clostridium perfringens) فراهم می‌کند. این امر حساسیت جوجه‌های آلوده را به عفونت های ثانویه (آنتریت نکروتیک) افزایش داده و میزان خسارات و تلفات ناشی از بیماری را بالا می برد. متاسفانه مصرف بی رویه داروهای ضدکوکسیدیوز شیمیایی سبب ایجاد مقاومت های ضدمیکروبی در انگل ها و عدم کارآیی این داروها شده به گونه ای که قوانین موجود در دنیا نیز در حال محدود و ممنوع کردن مصرف این ضدمیکروب ها در پرورش حیوانات است.

داروهای ضدکوکسیدیوز رایج مورد استفاده در طیور و سال ایجاد کشف آن ها

کوکسیدیوز و میکروبیوتای روده

گونه های مختلف انگل آیمریا نواحی مختلفی از روده پرنده را درگیر می کنند. به عنوان مثال گونه آیمریا تنلا E.tenella که شابع ترین گونه آیمریا می باشد، به ناحیه سکوم آسیب زده و منجر به خونریزی روده می شود . مطالعات متعدد نشان داده اند میکروبیوتای روده طیور نقش مهمی در مقاوم شدن پرنده نسبت به انگل های آیمریا دارد.

در انسان و حیوانات، میکروفلور روده یک جزء مهم از خط دفاع اولیه است. که نقش مهمی در سلامت ایفا می کنند که طیور نیز از این قاعده مستثنی نیستند. میکروبیوتای روده یک اکوسیستم پیچیده از باکتری ها، آرکی ها، قارچ ها و ویروس هاست که بر عملکردهای فیزیولوژیکی میزبان شامل عملکرد سیستم ایمنی، تغذیه و متابولیسم، و جلوگیری از رشد عوامل بیماری‌زا تاثیر می گذارند. تعداد و تنوع فلورمیکروبی روده در ناحیه سکوم (روده کور) نسبت به سایر نواحی مثل دئودنوم، ززنوم و ایلئوم بیشتر است به همین دلیل نقش بیشتری در تخمیر و جذب مواد مغذی دارد. میکروب های روده می توانند خوراک خورده شده را به مواد مغذی مورد نیاز رشد، تکامل و تولید مثل و … تبدیل کنند. از طرفی این میکروب ها به سلول های اپیتلیال روده متصل شده و علاوه بر اینکه به عنوان سدی در مقابل ورود پاتوژن ها عمل می کنند به بلوغ سیستم ایمنی در لایه مخاطی روده نیز کمک می کنند. میکروب های روده همچنین ا طریق تولید ویتامین‌ها (ویتامین K)، اسیدهای چرب کوتاه زنجیره (مثل اسید استیک)، اسیدهای آلی (اسید لاکتیک) و ترکیبات پیچیده دیگری مواد مغذی و انرژی ضروری برای تغذیه و حفاظت از حیوان را فرآهم می کنند.

یک فلورمیکروبی متعادل و بهینه به افزایش مقاومت پرنده در مقابل بیماری کوکسیدیوز از طریق تنظیم جذب مواد مغذی، جلوگیری از کلونیزاسیون انگل با مهار رقابتی، و تقویت عملکرد سیستم ایمنی کمک می کند.

مکانیسم اثر انگل آیمریا بر میکروبیوتای روده طیور

اما چگونه میتوان فلور میکروبی روده پرنده را متعادل و تقویت کرد؟

ترکیبات مختلفی وجود دارند که میتوانند به بهبود جمعیت فلور میکروبی دستگاه گوارش طیور کمک کنند که از جمله شناخته شده ترین آن ها پروبیوتیک ها، پربیوتیک ها، سین بیوتیک ها و فیتوکمیکال ها (ترکیبات موثره گیاهی) هستند.

کوکسیدیوز و سین بیوتیک

پروبیوتیک ها (Probiotic) میکروب های مفیدی هستند که با بهبود تعادل فلورمیکروبی روده سبب اثرات مفیدی بر سلامت و علمرد حیوان می شوند. این باکتری‌ها و مخمرها که معمولاً از شیر تخمیر شده استخراج می‌شوند، با تولید مواد ضد میکروبی و اسیدهای آلی، به حفظ هموستازی روده کمک می‌کنند و از تکثیر باکتری‌های بیماری‌زا و کوکسیدیوز جلوگیری می‌کنند. پروبیوتیک‌ها (مانند لاکتوباسیلوس ها) می‌توانند با تولید سایتوکاین‌ها و تقویت ایمنی مخاطی از عفونت‌های انگل آیمریا جلوگیری کنند. در طول عفونت کوکسیدیوز، پارازیت‌ها به طور فعال در حال تکثیر و چسبیدن به گیرنده‌های موجود در سطح اپیتلیوم روده‌ای هستند. باکتری‌های پروبیوتیکی سازگار با روده، با چالش کشیدن انگل های آیمریا برای چسبیدن به مخاط روده و جذب گیرنده‌ها در سلول‌های اپیتلیال، از تهاجم جلوگیری می‌کنند. این چسبندگی مانع از نفوذ و ترشح اسپوروزوئیت‌ها به مخاط روده می‌شود و منجر به کاهش تکثیر و دفع اوسیست ها می‌گردد.

از طرفی پربیوتیک ها (پری بیوتیک ها) (Prebiotic) ترکیبات غیرقابل هضمی هستند که بطور انتخابی توسط پروبیوتیک ها مصرف شده و به رشد و تکثیر آن ها کمک می کنند. ترکیب پروبیوتیک و پربیوتیک که به عنوان سین بیوتیک (Synbiotic) شناخته میشود با خاصیت هم افزایی (سینرژیستی) سبب افزایش اثربخشی این دو جز می شود. از این رو سین بیوتیک ها نه تنها از طریق رقابت برای محل اتصال و تولید ترکیبات ضد میکروبی از رشد پاتوژن‌ها جلوگیری می‌کنند، بلکه با تحریک پاسخ‌های ایمنی بدن، محیط روده را بهبود می‌بخشند.

برای اطلاعات بیشترسین بیوتیک MLC اینجا کلیک کنید.

برای خرید محصول سین بیوتیک MLC اینجا کلیک کنید.

کوکسیدیوز و ترکیبات گیاهی

فیتوکمیکال ها یا فیتوبیوتیک ها همان ترکیبات گیاهی هستند که میتوانند اثرات مختلف ضدباکتریایی و ضدانگلی داشته باشند. ترکیبات گیاهی علاوه بر اثرات مستقیم بر مهار انگل های آیمریا از طریق تداخل با چرخه زندگی انگل، ممانعت از اسپورولاسیون اوسیست‌ها، نفوذ اسپوروئیت‌ها و بلوغ شیزونت‌ها، تخریب دیواره سلولی انگل و القای استرس اکسیداتیو در آن ها، می توانند سبب بهود فلور میکروبی و مورفولوژی روده شوند. عصاره های گیاهی حاوی ترکیبات مغذی بوده که می توانند به رشد جمعیت باکتری های مفید روده کمک کرده و از طرفی با افزایش طول و قطر پرزهای روده به افزایش جذب مواد مغذی نیز کمک کنند. از این رو ترکیبات گیاهی به عنوان عامل دوگانه عمل کرده و هم دارای اثرات ضدکوکسیدیوزی بوده و هم سبب بهبود فلورمیکروبی و محیط روده می گردد.

برای اطلاعات بیشتر ضد کوکسیدیوز کوکسی فیت اینجا را کلیک کنید و برای خرید ضدکوکسیدیوز گیاهی کوکسی فیت از این قسمت اقدام کنید.