هاری سگ چیست؟
هاری سگ یک بیماری ویروسی است که در صورت عدم تشخیص به موقع، غیرقابل درمان است که به مغز و نخاع حمله می کند. همه پستانداران، از جمله سگ و انسان، می توانند هاری بگیرند. این ویروس هاری در حالتی قابل پیشگیری و حتی قابل درمان است که زود تشخیص داده شود. هنگامی که علائم هاری ظاهر می شود، ویروس کشنده است. واکسینه شدن حیوان خانگی شما در برابر هاری بسیار مهم است.
هاری سگ ها یک ویروس بسیار مسری که با گاز گرفتن حیوان آلوده منتقل می شود و با حرکت در طول سلول های عصبی از محل گزش به نخاع و سپس به مغز می رسد. هنگامی که هاری مغز را مبتلا می کند، حیوان علائمی مانند فلجی و تشتج پیدا می کند و معمولاً در عرض 7 روز می میرد.
چه حیواناتی هاری دارند؟
حیواناتی که ممکن است هاری بگیرند، به طور کلی شامل پستانداران هستند که به ویژه به دلیل تماس با حیوانات آلوده یا گاز گرفتن آنها این بیماری را منتقل میکنند. با این حال این بیماری در بعضی حیوانات از جمله سگ ها، گربه ها، خفاش ها، روباه ها ، گرگ ها و کفتار ها و شغال ها نسبت به بقیه رایج تر است. دیگر حیواناتی که از منابع اصلی عفونت هاری هستند عبارتند از راسوی اهلی، گاو، بز، اسب، خرگوش، سگ آبی، میمون، راکون و راسو.
علل هاری سگ
ویروس هاری معمولا از طریق بزاق حیوانات مبتلا و از طریق گاز گرفتن یا خراش منتقل می شود. در ادامه به 5 دلیل ابتلا سگ ها به هاری اشاره می کنیم:
- تماس با حیوانات وحشی آلوده:
به صاحبان حیوانات خانگی همیشه توصیه می شود که حیوان خود را در معرض ارتباط با حیوانات وحشی قرار ندهند چرا که احتمال ابتلا به بیماری های زیادی از جمله هاری بالا می رود.
- عدم واکسیناسیون:
واکسیناسیون مؤثرترین راه برای پیشگیری از هاری در سگها است. سگ هایی که واکسینه نشده اند دائما در معرض ابتلا به هاری هستند.
- زیاد شدن سگ های بی سرپرست و کنترل نشده:
در مناطقی که جمعیت زیادی از سگهای بیسرپرست یا واکسینهنشده وجود دارد، خطر انتقال هاری بیشتر است. سگهای بیسرپرست بیشتر احتمال دارد که با حیوانات وحشی مبتلا تماس پیدا کنند.
- غفلت یا بیتوجهی انسانها:
انسان هایی که حیوانات خانگی خود را واکسینه نمی کنند و آن ها را در معرض ارتباط با حیوانات وحشی قرار می دهند، ممکن است ناخواسته موجب شیوع این بیماری شوند.
- گزش توسط حیوانات آلوده:
ویروس از طریق زخم ایجاد شده در بدن حیوان، وارد بدن شده و سگ را مبتلا می کند.
چگونه بفهمیم سگ هاری دارد
سگی که دچار بیماری هاری شده از خود رفتار ها و نشانه هایی بروز می دهد از جمله تغییر ناگهانی رفتار، مشکل در بلع و خوردن، افزایش ترشحات بزاقی، فلج، ترس از نور و صدا. علائم اولیه هاری معمولا عبارتند از:
- تغییرات رفتاری: سگ ممکنه مضطرب، ترسو یا بیشازحد دوستانه بشه.
- کاهش اشتها
- تب
- لیس زدن بیش از حد محل گازگرفتگی یا خراش
- مخفی شدن یا بیقراری
این علائم معمولا 2 تا 3 روز طول می کشد. با پیشرفت بیماری، علائم شدیدتر میشوند و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- پرخاشگری شدید
- گاز گرفتن بیدلیل اشیا، حیوانات یا انسانها
- زوزه کشیدن و پارس غیرعادی
- عدم تحمل نور و صدا
- بیخوابی
- سرگردانی و بیقراری
- فلج عضلات فک (دهان باز میمونه و بزاقریزی زیاد)
در نهایت این بیماری می تواند موجب بروز علائم زیر و مرگ حیوان مبتلا شود:
- فلج عضلات صورت، گلو و پاها
- افتادن فک پایین و مشکل در بلع (باعث میشه سگ کف از دهانش بیاد)
- تنفس سخت
- کما و در نهایت مرگ
آیا هاری سگ درمان می شود؟
بله، بیماری هاری (Rabies) در صورتی که درمان نشود، کشنده است، اما اگر شخص به سرعت پس از تماس با سگ مبتلا به هاری یا حیوان مشکوک به هاری درمانهای لازم را دریافت کند، میتوان از بروز این بیماری جلوگیری کرد. درمان اصلی هاری شامل دریافت واکسن و ایمونوگلوبولین ضد هاری است که باید بلافاصله پس از گزش یا تماس با بزاق حیوان مبتلا انجام شود.
اگر درمان به موقع صورت بگیرد، احتمال ابتلا به هاری کاهش مییابد و فرد میتواند از بروز علائم خطرناک بیماری جلوگیری کند. مهم است که در صورت تماس با حیوان مشکوک به هاری، سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
به طور کلی، واکسیناسیون موثرترین و مطمئنترین روش برای پیشگیری از ابتلا به هاری است. از آنجایی که هاری بیماریای کشنده است و بدون واکسن غیرقابل درمان است، واکسیناسیون به عنوان یکی از اقدامات ضروری برای تضمین سلامت سگها در برابر این بیماری تلقی میشود.
پیشگیری از هاری
برای اطمینان از پیشگیری و جلوگیری از هاری، توصیه می شود که واکسیناسیون پیشگیرانه و واکسیناسیون حیوانات خانگی انجام شود.
اگر فردی توسط حیوانی مشکوک به هاری گاز گرفته شود، باید فوراً به پزشک مراجعه کند تا واکسن و ایمونوگلوبولین ضدهاری (HRIG) دریافت کند. این درمان معمولاً در 24 تا 48 ساعت بعد از گاز گرفتگی یا خراشیدگی شروع میشود تا از بروز بیماری جلوگیری کند. همچنین واکسیناسیون حیوانات خانگی (به ویژه سگها و گربهها) یکی از راههای اصلی پیشگیری از هاری در انسان است.
متاسفانه سیستم ایمنی ضعیف می تواند ریسک ابتلا به بیماری هاری را افزایش دهد. در بعضی موارد با وجود اینکه سگ واکسینه شده است، ممکن است به خاطر ضعیف بودن سیستم ایمنی مبتلا شود. ضعف سیستم ایمنی باعث می شود سگ در خطر ابتلا به هاری باشد. تقویت سیستم ایمنی حیوان منجر به افزایش اثربخشی واکسیناسیون در برابر هاری نیز میشود. برای این مورد می توان از داروهای تقویت کننده سیستم ایمنی طبیعی مثل ایمونوپروپوفیت استفاده کرد. البته لازم به ذکر است که اگر سگ به ویروس هاری آلوده شده باشد دیگر قوی بودن سیستم ایمنی نمی تواند جلوی پیشرفت بیماری را بگیرد.
برای اطلاعات بیشتر داروی تقویت سیستم ایمنی ایمونوپروپوفیت کلیک کنید.
برای خرید داروی تقویتی سیستم ایمنی ایمونوپروپوفیت کلیک کنید.
انتقال هاری به انسان
هاری از طریق بزاق پستانداران آلوده منتقل می شود و بیشتر از طریق گاز گرفتن حیوان آلوده مثل سگ هار منتقل می شود. هنگامی که بزاق حیوان آلوده با زخم باز یا غشاهای مخاطی مانند لثه تماس پیدا کند، هاری می تواند منتقل شود. هرچه تماس سگ شما با حیوانات وحشی بیشتر باشد، خطر ابتلا به عفونت بیشتر می شود.
ویروس هاری از طریق آسیبهای فیزیکی مانند گاز گرفتن یا خراشیدن توسط حیوان آلوده به انسان منتقل میشود. ویروس هاری به طور عمده در بزاق و سلولهای عصبی حیوان مبتلا یافت میشود، بنابراین زمانی که یک حیوان آلوده به انسان آسیب بزند، ویروس وارد بدن انسان میشود و به سیستم عصبی مرکزی حمله میکند.
گاز گرفتن معمولترین راه انتقال ویروس هاری به انسان است. اگر حیوانی که به هاری مبتلا است، فردی را گاز بگیرد، ویروس وارد بدن انسان میشود و از طریق خون به سیستم عصبی منتقل میگردد. زمانی که ویروس به بدن انسان وارد میشود، علائم معمولاً در مدت زمان 1 تا 3 ماه پس از تماس با حیوان آلوده بروز میکند، اگرچه در برخی موارد ممکن است این مدت طولانیتر شود. در نهایت، هاری به مرگ منتهی میشود، مگر اینکه فرد فوراً پس از گاز گرفتگی یا خراش توسط حیوان آلوده، واکسن ضد هاری دریافت کند.