کبد اندامی در بدن است که وظایف مهم و حیاتی زیادی، از جمله متابولیسم و تولید بسیاری از ترکیبات ضروری را انجام می دهد. از آنجاییکه بعد از لوله گوارش، کبد اولین اندامی است که با مواد خورده شده در تماس است و به دلیل نقش آن در متابولیسم، به شدت در معرض آسیب ناشی از سموم می باشد.
مصرف دارو های مختلف در سگ و گربه چگونه باعث آسیب به کبد آنها می شود؟
معمولا برای درمان بیماری ها و مشکلات سلامتی سگ و گربه ها از دارو های مختلف شیمیایی استفاده می شود اما گاهی این دارو ها خود عوارض و مسمومیت هایی به همراه دارند.
عوارض جانبی این دارو های شیمیایی می توانند بیماری ها و مشکلات کبدی ملایم تا کشنده ایجاد کنند. این مشکلات می توانند در اثر هر دارویی اتفاق بیفتند، با این حال برخی از دارو ها بیشتر از بقیه قادر به آسیب کبدی می باشند مثل استامینوفن، ایتراکونازول، کتوکونازول، کارپروفن، آنتی بیوتیک هایی مثل سولفانامید ها و تتراسایکلین ها، دارو های ضد تشنج مثل فنوباربابیتال و پریمیدون و … .
بسیاری از دارو ها باعث اختلال در عملکرد کبد می شوند و مشکلاتی از قبیل نارسایی کبدی، اختلالات مجاری صفراوی، افزایش میزان آنزیم های کبدی، اختلالات و مشکلاتی در بافت کبد، کبد چرب، زردی (یرقان)، آسیب های اکسیداتیو و در نهایت فیبروز و سیروز کبدی شوند.
به عنوان مثال، داکسی سایکلین می تواند باعث افزایش میزان آنزیم های کبدی (ALT) و حتی زردی شود.
آنتی بیوتیک های سولفانامیدی مثل تری متوپریم، سولفادیازین و … نیز به ایجاد آسیب کبدی معروف هستند و به خصوص سگ های نژاد دوبرمن پینچر و روتوایلر به این آنتی بیوتیک ها حساس می باشند. علائم آسیب کبدی ناشی از مصرف سولفانامید ها ممکن است بعد از 1 تا 2 هفته بروز پیدا کند.
کارپروفن هم در سگ و گربه ها و به خصوص سگ های نژاد لابرادور رتریور آسیب کبدی مثل هپاتیت مزمن ایجاد می کند.
دارو های ضد تشنج مثل فنوباربیتال، پریمیدون و فنی توئین هم می توانند باعث ضایعات بافت کبد، نارسایی کبد، اختلالات مجاری صفراوی و در نهایت سیروز کبدی شوند.
استامینوفن هم می تواند در سگ ها با دوز های بالای 200 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن و در گربه ها با دوز خیلی پایین تر باعث مرگ سلول های کبدی شود.
آسیب کبدی در اثر مصرف دارو ها در سگ و گربه چگونه برطرف می شوند؟
برای برطرف نمودن اختلالات کبدی ناشی از مصرف دارو ها در سگ و گربه باید ابتدا مصرف دارویی که باعث این مشکل شده است را قطع نمود. سپس برای تقویت کبد و کمک به بهبود سریع تر آن می توان از داروی کاملا گیاهی هپامارین استفاده نمود. این محصول حاوی عصاره گیاه خار مریم (سیلیمارین) می باشد. سیلیمارین دارای اثرات ضد التهابی و آنتی اکسیدانی است و به ترمیم و بازسازی بافت کبد کمک می کند و از فیبروز و سیروز کبدی هم جلوگیری می کند. به علاوه از ورود سموم به داخل سلول های کبدی هم جلوگیری می کند. بنابراین می توان برای رفع مشکلات کبدی ناشی از مصرف دارو ها و حتی پس از مصرف آنتی بیوتیک ها برای کاهش بار کبدی در سگ و گربه ها می توان از هپامارین استفاده نمود.
