اسهال سالمونلایی گوساله چیست؟
اسهال سالمونلایی گوساله نوعی عفونت دستگاه گوارش است که توسط باکتری سالمونلا انتریکا ایجاد میشود. سالمونلا انتریکا بیش از 2000 سویه مختلف دارد که کمتر از 10 مورد از آن ها از نظر بالینی گوساله را درگیر میکند. اکثر سالمونلاهایی که گاوها را آلوده می کنند گروه B (سالمونلا تایفی موریوم)، گروه C (سامونلا مونتویدو)، گروه D (سالمونلا دابلین) یا گروه E (سالمونلا آناتوم) هستند که در این میان سالمونلا تایفی موریوم از همه شایع تر است.
سالمونلا گسترده است و در تعداد زیادی از گله های گاو شیری دیده شده است. این باکتری در بسیاری از گونه های جانوری از جمله پستانداران، پرندگان، حشرات، خزندگان و انسان یافت میشود. سالمونلا اغلب یک باکتری فرصت طلب است یعنی درمواردی خاص از جمله:
- ضعف سیستم ایمنی
- از بین رفتن یا کاهش جمعیت باکتری های رقیب
- زمانی که حیوان بسیار جوان است
- پس از ابتلا به انواع عفونت ها
و
- قرارگیری در معرض مقادیر زیاد باکتری
حیوان را آلوده می کند.
نحوه انتقال اسهال سالمونلایی گوساله
اسهال سالمونلایی گوساله از طیف وسیعی از گوساله ها _حیوانات ناقلی که ظاهراً سالم هستند تا حیواناتی که علائم حاد اسهال سالمونلایی را نشان می دهند_به گاوهای سالم منتقل میشود. به طور کلی اسهال سالمونلایی گوساله می تواند از طریق تماس مستقیم با مدفوع یا تماس غیرمستقیم با لباس و ابزار آلوده بین گاوها منتقل بشود.
علائم بالینی اسهال سالمونلایی گوساله
رنج گسترده ای از علائم بالینی به دنبال اسهال سالمونلایی گوساله بروز میکند، این وضعیت میتواند از عفونت های بدون علائم یا تحت بالینی تا بیماری آشکار یا بالینی متغیر باشد. در گوساله‌ها، این بیماری معمولاً در آن دسته گوساله‌های بروز میکند که آغوز کافی و با کیفیت نخورده باشند. و اسهال سالمونلایی گوساله باعث تب (107-105 درجه فارنهایت)، اسهال (زرد با یا بدون لکه‌های خون و مخاط)، دهیدراتاسیون و مرگ طی یک تا دو روز بشود. البته میزان مرگ و میر بسته به سروتیپ سالمونلا متفاوت خواهد بود.
تب، بی اشتهایی، دپرشن، اسهال بدبوی زرد و خونی با تکه هایی از روده و مخاط، التهاب مفاصل، ذات‌الریه مزمن، سقط جنین و مرگ ناگهانی ناشی از سپتی سمی از علائم سالمونلا در گاو هاست.
- اولین علامت اسهال سالمونلایی گوساله افزایش دمای بدن 12 تا 24 ساعت قبل از بروز علائم دیگر است که با شروع اسهال فروکش میکند.
طول دوره بیماری اسهال سالمونلایی گوساله
نوع بالینی اسهال سالمونلایی معمولاً 7 تا 10 روز طول می کشد. گاهی پس از دهیدراتاسیون گاو و گوساله تلف میشوند و گاهی طی 2 تا 3 هفته بهبود می یابند. گاو هایی که بهبود میابند هرگز به سطح تولید قبل نمیرسند و به ناقلانی تبدیل میشوند که بسته به سویه سالمونلا، باکتری را در دوره های زمانی مختلف دفع می کنند (به عنوان مثال، سالمونلا تیفی موریوم بین 3 تا 6 ماه بعد از بهبود علائم دفع میشود در حالی که سالمونلا دوبلین تا آخر عمر از طریق مدفوع وارد محیط میشود).
در مواردی که ابتلا به صورت مزمن درآید، کم آبی و کاهش وزن پیشرونده میشود. بهبودی ممکن است آهسته باشد بنابراین پیش بینی میزان مرگ و میر دشوار است، زیرا گاوها اغلب به دلیل آینده نامعلوم، عدم وزنگیری، وضعیت نامناسب و کاهش تولید معدوم می شوند.
پیشگیری از اسهال سالمونلایی گوساله
اگر به عنوان یک دامپزشک از من بپرسید که: “چگونه جان گوساله را از اسهال سالمونلایی نجات دهم؟” به شما میگویم این کار را نکنید! چرا که زنده ماندن گوساله ای که ناقل میشود، به خوبی رشد نمیکند و تولید کافی نیز ندارد جز هزینه اضافه ماحصلی نخواهد داشت. بنابراین بهتر است اقدامات مدیریتی و بهداشتی موثری در راستای پیشگیری از اسهال سالمونلایی گوساله اتخاذ کنید:
- هیچ گوساله ای را بدون گذراندن 4 هفته قرنطینه به گوساله دانی اضافه نکنید
- خرید گوساله را از مراکز معتبر انجام دهید
- بهتر است از تلقیح مصنوعی استفاده کنید اما اگر به شیوه سنتی عمل میکنید، گاوهای نر مشترک استفاده نکنید.
- همواره سطح ایمنی گله را بالا نگه دارید. سالمونلا باکتری فرصت طلب است و حتی در صورت فراهم آمدن شرایط اگر ایمنی گوساله بالا باشد میتواند با آن مبارزه کند. به این منظور میتوانید از داروی ایمونوپروپوفیت استفاده کنید.
- میکروبیوم روده را متعادل نگه دارید. استفاده از پروبیوتیک، پری بیوتیک و سین بیوتیک ها برای این کار مفیدند.
برای اطلاعات بیشتر مکمل سین بیوتیک MLC اینجا کلیک کنید.
برای خرید مکمل سین بیوتیک MLC اینجا کلیک کنید.
- گاوه های آلوده را از گله جدا و ایزوله کنید
- بهداشت بستر را رعایت کنید و مرتب ضدعفونی را انجام دهید
- اطمینان حاصل کنید که شیر گاوهای بیمار (یا گاوهایی که با چنین گاوهایی در تماس بوده اند) به گوساله ها داده نشود
- مراقب باشید که انبار خوراک مورد حمله جانوران موذی قرار نگیرد
- برای ورود و خروج از دامداری همگی باید چکمه های تمیز داشته باشند و قبل از ورود و خروج از محوطه آن ها را ضدعفونی کنند.
- حتما گله خود را واکسینه کنید.
بهتر است برای گوساله هایی که جان سالم به در میبرند از محصول کوکسی فیت ال به منظور بهبود عملکرد روده و قدرت جذب آن استفاده کنید.
پیشگیری از انتقال اسهال سالمونلایی گوساله به انسان
خطر ابتلا به سالمونلوز در افراد را می توان با رعایت بهداشت از جمله:
- شستن کامل دست ها قبل از غذا خوردن
- تمیز کردن و ضدعفونی منظم لباس پس از ارتباط با دام زدن به دام
- پختن کافی غذاهایی مانند مرغ، شیر وپنیر غیرپاستوریزه، تخم مرغ و گوشت گاو
- شستن و ضدعفونی کردن سبزی
کودکان خردسال باید در هنگام دست زدن به حیوانات تحت نظارت دقیق قرار بگیرند.
