به صورت طبیعی در بدن همه موجودات زنده چند دسته مختلف باکتری زندگی میکنند. این باکتری ها ممکن است باکتری های مفیدی باشند که حضورشان در روده مانع از رشد باکتری های بیماری زا میشوند. البته در روده ما و سایر جانوران یک سری باکتری های فرصت طلب هم وجود دارند که اگر باکتری های مفید کم شوند یا آسیب ببینند؛ بیشتر از قبل تکثیر می شوند، جای باکتری های مفید را اشغال میکنند و موجب بیماری میشوند. دسته سوم، باکتری های مقاوم هستند که به خاطر استفاده بی رویه و نادرست از آنتی بیوتیک ها، به وجود آمدند. در صورت آلودگی با باکتری های مقاوم بیماری های پایداری ایجاد میشوند که درمانشان سخت و گاهی غیر ممکن است.
امروزه کنترل مقاومت آنتی بیوتیکی و مبارزه با باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک به یکی از خطرات تهدید کننده جان انسان ها تبدیل شده که بخش بزرگی از بار آن را تولید کنندگان دام و طیور به دوش میکشند.
چرا آلودگی دام و طیور به باکتری مقاوم، خطرناکه؟
یکی از مهم ترین راه های انتقال و گسترش مقاومت آنتی بیوتیکی؛ خوردن گوشت یا محصولات دامی آلوده به باکتری مقاوم است. اگر در ابتدای چرخه، یعنی به هنگام پرورش دام و طیور یا در صنعت کشاورزی، جلوی بروز مقاومت آنتی بیوتیکی را بگیریم؛ قدم بزرگی در راه کنترل مقاومت آنتی بیوتیکی برداشته ایم. برای همین هم تولیدکنندگان دام و طیور در کمک به کاهش توسعه و گسترش مقاومت ضد میکروبی نقش کلیدی دارند.
آلودگی گوشت گوساله و مرغ به باکتری مقاوم استافیلوکوکوس اورئوس
مطالعات نشون میده که حدود یک چهارم یا ۲۵ درصد از نمونه‌های گوشت گوساله و مرغ آلوده به باکتری استافیلوکوکوس اورئوس هستند. استافیلوکوکوس اورئوس سومین عامل بروز بیماری‌های غذایی است. این باکتری می‌تواند در شرایط محیطی مختلف تطابق پیدا کند و به سرعت به بسیاری از آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم می‌شود. به دلیل شیوع بالا و احتمال زیاد مقاوم شدن باکتری استافیلوکوکوس اورئوس (Staphylococcus aureus)، نگرانی اصلی ما در مورد محصولات دامی؛ آلودگی به باکتری مقاوم استافیلوکوکوس اورئوس است.
نقش تولیدکنندگان دام و طیور در کنترل مقاومت آنتی بیوتیکی
اگر از تولیدکنندگان و دامپروران هستید، لطفا تمامی موارد زیر را به منظور کنترل مقاومت آنتی بیوتیکی؛ به خاطر بسپارید.
- مرتب با دامپزشکان در ارتباط باشید و توصیه یا تجویزهای دارویی آنها را مو به مو رعایت کنید. به خصوص در مورد آنتی بیوتیک ها، ضد انگل و ضد قارچ ها. سر از خود کاری نکنید و دستورالعمل های دامپزشک را در مورد دوز (مقدار دارو)، مدت (دوره مصرف) و شیوه مصرف به صورت دقیق انجام دهید.
- محیط نگهداری دام ها را تمیز نگه دارید. برای جلوگیری از ورود و گسترش بیماری‌ها؛ مرتباً محل نگهداری، خوراک، بستر، انبار، مزرعه، ماشین حمل و نقل و تاسیسات تولید و فرآوری را ضدعفونی و تمیز کنید.
- استانداردهای رفاهی حیوانات از جمله تامین آب آشامیدنی سالم، تغذیه خوب، جریان هوای تمیز و جلوگیری از ازدحام بیش از حد را رعایت کنید.
- برای جلوگیری از بیماری ها، از واکسن های توصیه شده استفاده کنید.
- تا حد ممکن از جایگزین های آنتی بیوتیکی مانند آنتی بیوتیک گیاهی آریوبیوتیک استفاده کنید.
- حیوان بیمار را فوراً جدا کنید تا از گسترش بیماری های واگیردار جلوگیری کنید.
- بدون قرنطینه کافی حیوان جدیدی را به گله اضافه نکنید.
- آنتی بیوتیک های استفاده نشده یا تاریخ مصرف گذشته را با خیال راحت دور بریزید. از باقیمانده آنتی بیوتیک ها برای حیوانات دیگر استفاده نکنید مگر اینکه توسط دامپزشک تایید شود.
- اطمینان حاصل کنید که مزارع به ازای هر 20 کارگر، در فاصله 5 دقیقه پیاده روی از محل کارشان، یک توالت و ایستگاه شستشو وجود داشته باشد.
- در صورت نیاز، تجهیزات حفاظتی مانند دستکش، چکمه و ماسک صورت بپوشید.
