مقاومت آنتی بیوتیکی چیست؟
مقاومت ضدمیکروبی (Antimicrobial Resistance) یا به اصطلاح AMR، که از آن با نام های مقاومت آنتی بیوتیکی، مقاومت دارویی یا مقاومت باکتریایی نیز شناخته می شود در اصل به مقاوم شدن میکروب (باکتری، انگل، قارچ و …) نسبت به داروی (آنتی بیوتیک یا سایر ترکیبات ضدمیکروبی) گفته می شود که این پدیده سبب بی اثر شدن دارو در درمان عفونت می شود.
مقاومت آنتی بیوتیکی در حیوانات خانگی
مقاومت آنتی بیوتیکی نه تنها در انسانها بلکه در حیوانات نیز قابل مشاهده است و دامپزشکان نقش حیاتی در مدیریت این چالش به خصوص در حیوانات خانگی ایفا میکنند. مقاومت ضدمیکروبی در حیوانات خانگی نیز باعث سخت شدن پروسه درمانی ها آن ها مخصوصا عفونت های ادراری، گوارشی و عفونت های گوش می گردد.
مقاومت آنتی بیوتیکی چگونه از حیوان به صاحب آن منتقل می شود؟
از آن جایی که برخی باکتری ها مانند ای کلای (E.coli) ، سالمونلا (salmonella) و لپتوسپیرا (Leptospira) هم در سگ و گربه و هم در انسان ایجاد بیماری می کنند پس انتقال باکتری مقاوم شده از حیوان به انسان می تواند خطرناک باشد.
انتقال این باکتری ها مختص به طول فرآیند درمان حیوان نبوده و در هر زمانی از طریق تماس مستقیم با حیوان، نوازش کردن یا دست زدن به حیوان و محیط خانه نیز قابل انتقال است.
نقش دامپزشکان حیوانات خانگی در مقاومت آنتی بیوتیکی چیست؟
در ادامه مطلب به اهمیت نقش دامپزشکان حیوانات خانگی و راههایی که میتوانند از طریق آنها با مقاومت ضد میکروبی مقابله کنند، پرداخته میشود.
تشخیص صحیح بیماری های حیوانات خانگی
یکی از کلیدیترین وظایف دامپزشکان در کاهش مقاومتهای آنتی بیوتیکی، آگاهی و تشخیص صحیح بیماریها است. دامپزشکان باید با دقت بالا، بیماریهای حیوانات را تشخیص داده و تنها در صورت نیاز از آنتی بیوتیکها استفاده کنند.
تجویز نادرست داروها و یا استفاده بیرویه از آنها میتواند مقاومت آنتی بیوتیکی را افزایش دهد. از این رو، تشخیص دقیق و مناسب بودن درمان ضروری است.
تجویز مناسب آنتی بیوتیکها
دامپزشکان باید در تجویز آنتی بیوتیکها بسیار محتاط باشند. استفاده از آنتی بیوتیکها تنها در مواقعی که بیماریهای باکتریایی تشخیص داده شدهاند و پس از آزمایشهای لازم ضروری است. همچنین مدت زمان استفاده از داروها و میزان دوز باید دقیقاً مطابق با دستورالعملهای پزشکی باشد.
در مواردی که امکان دارد، دامپزشکان میتوانند از روشهای جایگزین برای درمان حیوانات استفاده کنند تا نیاز به آنتی بیوتیکها کاهش یابد.
آموزش صاحبان حیوانات خانگی
دامپزشکان نقش مهمی در آموزش صاحبان حیوانات خانگی دارند. آگاهی دادن به صاحبان حیوانات در مورد خطرات ناشی از مصرف بیرویه آنتی بیوتیکها و همچنین رعایت دقیق دستورالعملهای دامپزشک در زمان مصرف داروها از اهمیت بالایی برخوردار است. صاحبان حیوانات باید درک کنند که هر بیماری نیازی به آنتی بیوتیک ندارد و در صورت عدم رعایت دوره درمان، احتمال افزایش مقاومت دارویی بالا میرود.
جلوگیری از انتقال مقاومتهای آنتی بیوتیکی
دامپزشکان میتوانند با کنترل دقیق بهداشت و پیشگیری از انتقال عفونتها، نقش مهمی در کاهش مقاومتهای آنتی بیوتیکی ایفا کنند. ایجاد برنامههای منظم برای واکسیناسیون و رعایت بهداشت در کلینیکها و بیمارستانهای دامپزشکی از جمله اقداماتی است که میتواند خطر عفونتها و نیاز به استفاده از آنتی بیوتیکها را کاهش دهد.
استفاده از جایگزین های آنتی بیوتیک ها
دامپزشکان علاوه بر نقشهای درمانی، میتوانند در حوزه تحقیقات نیز به کاهش مقاومتهای آنتی بیوتیکی کمک کنند. توسعه و تحقیق در مورد روشهای جدید درمانی، بررسی مقاومتهای موجود در حیوانات خانگی و پیدا کردن راههای جایگزین برای مقابله با باکتریهای مقاوم از جمله اقداماتی است که به وسیله دامپزشکان و پژوهشگران میتواند صورت گیرد.