توکسوپلاسموز سگ
توکسوپلاسموز یک بیماری انگلی است که اغلب با گربه ها همراه است که تنها میزبان شناخته شده انگل هستند. اما سگ ها نیز می توانند به این بیماری مبتلا شوند. سگ های بالغ سالم به طور کلی بدون علامت باقی می مانند، اما توله ها به ویژه در معرض خطر ابتلا به تب، اسهال، دیسترس تنفسی (respiratory distress) و سایر علائم نگران کننده هستند.
توکسوپلاسموز چیست؟
توکسوپلاسموز بیماری است که توسط یک انگل تک سلولی به نام توکسوپلاسما گوندی (Toxoplasma gondii) ایجاد می شود. این انگل می تواند موجودات خون گرمی از جمله سگ، گربه، پرندگان، دام و انسان را آلوده کند.
انگل توکسوپلاسما به شکل های تاکی زوئیت، برادیزوئیت و اووسیست وجود دارد.
- تاکی زوئیت ها (Tachyzoites) به شکلی از انگل گفته می شود که سریع تکثیر شده و می توانند به سلول های بدن حمله کرده و ایجاد عفونت حاد کنند.
- برادی زوئیت ها (Bradyzoites) به شکل نهفته انگل گفته می شود که می توانند در بافت ها، به ویژه در مغز، ماهیچه ها و چشم ها باعث تولید کیست شوند و ایجاد عفونت مزمن کنند.
- اسپوروزوئیت ها در اووسیست (sporozoites) به شکل مقاوم انگل در برابر عوامل محیطی گفته می شود که می توانند ماه ها در خاک یا آب زنده بمانند و میزبان های جدید را آلوده کنند.
چرخه زندگی انگل توکسوپلاسما
تولیدمثل جنسی توکسوپلاسما گوندی در میزبان نهایی آن که شامل اعضایی از جنس Felidae گربه سانان است، رخ می دهد و میلیون ها اووسیست عفونی خوراکی تولید می کند که از نظر محیطی پایدار هستند. هر اووسیست حاوی 8 اسپوروزویت است که در داخل 2 اسپوروسیست وجود دارد که توسط دیواره اووسیست احاطه شده است. هنگامی که اووسیست ها توسط یک میزبان واسط خورده می شوند، اسپوروزوئیت ها در داخل سیستم گوارش میزبان خارج می شوند و به اپیتلیوم روده حمله می کنند. هنگامی که در اپیتلیوم روده قرار می گیرند، اسپوروزویت ها به تاکی زوئیت ها تمایز می یابند که مرحله رشد سریع زندگی مسئول عفونت حاد هستند.
در طول عفونت اولیه یک میزبان واسط ، تاکی زوئیت ها قادر به عبور از جفت هستند که می تواند منجر به انتقال عمودی (مادر به جنین) این انگل شود. در نهایت،تاکی زوئیت ها به برادی زوئیت ها، مرحله رشد آهسته مرتبط با عفونت مزمن، تمایز می یابند. برادیزوئیت ها در داخل کیست های بافتی یافت می شوند که معمولاً در سیستم عصبی مرکزی یا ماهیچه های اسکلتی یا قلبی قرار دارند. کیست های بافت برادی زوئیت به صورت خوراکی برای میزبان قطعی عفونی هستند. زمانی که کیستهای بافتی توسط میزبان قطعی بلعیده میشوند، به مراحل جنسی متمایز میشوند و در نتیجه میلیونها اووسیست تولید میشوند و چرخه زندگی کامل میشود. گربه ها به عنوان میزبان کامل برای توکسوپلاسما گوندی هستند زیرا تکثیر تاکی زوئیت ها و برادی زوئیت ها در بافت های خارج روده ای و مراحل زندگی جنسی و تولید مثل جنسی در بافت های روده در آنها صورت میگیرد.
یکی از حیاتی ترین اجزای چرخه زندگی توکسوپلاسما فعال شدن مجدد است. فعال سازی مجدد زمانی رخ می دهد که 1) یک میزبان آلوده مزمن دچار نقص ایمنی شود که منجر به تکثیر و انتشار سریع تاکی زوئیت ها می شود یا 2) هنگامی که یک میزبان واسط کیست های بافت توکسوپلاسمارا می بلعد، برادیزوئیت های موجود در این کیست ها به تاکی زوئیت ها تبدیل شده، که سپس منتشر می شوند و باعث عفونت حاد می شوند.
علائم توکسوپلاسموز در سگ
همان طور که گفته شدگربه ها بیشتر از سگ ها با علائم بالینی دیده می شوند. با این حال، سگها میتوانند با این انگل بیمار شوند و سگهای جوان با سیستم ایمنی در حال رشد و سگهایی که ایمنی بدنشان ضعیف است، در معرض خطر بیشتری هستند. علائم شامل:
- تب
- اسهال
- تنگی نفس
- کاهش وزن
- کاهش اشتها
- استفراغ
- تشنج
- لرزش
- افسردگی
- بی حالی
- راه رفتن ناهماهنگ
- ضعف عضلانی
- فلج جزئی یا کامل
- مشکلات تنفسی مانند تنگی نفس
- علائم عصبی
- درد شکم
- زردی
- التهاب لوزه ها (تونزیلیت)
- التهاب شبکیه چشم (رتینیت)
- التهاب قسمت میانی چشم از جمله عنبیه
- التهاب قرنیه (کراتیت)
سگ ها از طریق تماس با انگل توکسوپلاسما گوندی که ممکن است ناشی از خاک آلوده، بلع مدفوع آلوده گربه، لاشه حیوان آلوده و گوشت خام و نیم پزآلوده می شوند.
پیشگیری از توکسوپلاسموز سگ
بهترین راه برای پیشگیری از توکسوپلاسموز در سگ، به حداقل رساندن تماس آنها با انگل است.
- تغذیه فقط با غذای باکیفیت
- پخت کامل غذای خانگی برای حیوانات خانگی
- شستن مکرر رختخواب، جعبه و سایر وسایل سگ، به ویژه در خانواده های دارای چند حیوان خانگی
- جدا نگه داشتن گربه های آلوده از سایر حیوانات خانگی
- جلوگیری از تماس سگ ها با مدفوع گربه (مانند جعبه های شن، جعبه های زباله و باغ ها)
- بستن قلاده سگ هنگام راه رفتن در مناطق روستایی ناشناخته
تشیخص توکسوپلاسموز
تشخیص توکسوپلاسموز می تواند چالش برانگیز باشد، زیرا علائم غیر اختصاصی و مشترک با تعدادی از بیماری های دیگر دارد. تشخیص سگ هایی که علائم توکسوپلاسموز را نشان می دهند معمولاً شامل:
- معاینه فیزیکی
- تست خون
به عنوان مثال، سگهای مبتلا به توکسوپلاسموز ممکن است تعداد غیرطبیعی گلبولهای سفید خون (لکوپنی)، نوتروفیلهای کم (نوتروپنی) و لنفوسیتهای پایین (لنفوپنی) را در شمارش کامل خون نشان دهند.
- تست سرولوژی
آزمایشات سرولوژیکی به تعیین سطح آنتی بادی های IgM و IgG کمک می کنند. تعیین سطح آنتی ژن و آنتی بادی به دامپزشک کمک می کند تا تشخیص تاییدی را انجام دهد.
- آزمایش واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR)
آزمایش واکنش زنجیره ای پلیمراز یک آزمایش قابل اعتماد برای تأیید وجود توکسوپلاسما گوندی در نمونه ها است.
- تجزیه و تحلیل مدفوع
- تصویربرداری تشخیصی
درمان توکسوپلاسموز
در صورت بیماری شدید، ممکن است سگ شما برای درمان اورژانسی نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشد. این مورد به ندرت در مورد سگ ها اتفاق می افتد و فقط در مورد سگ هایی که سیستم ایمنی ضعیف دارند بیشتر است. از این رو تقویت سیستم ایمنی سگ شما می تواند به پیشگیری از ابتلا به انگل کمک کند. استفاده از داروی ایمونوپروپوفیت برای تقویت ایمنی سگ بسیار مفید است. درمان عفونت توکسوپلاسما شامل:
برای اطلاعات بیشتر محصول ایمونوپروپوفیت اینجا کلیک کنید.
برای خرید محصول ایمونوپروپوفیت اینجا کلیک کنید.
- تزریق داخل وریدی مایعات
- داروهای ضد انگلی
داروی گیاهی کوکسی فیت ال برپایه ترکیبات موثره گیاهان جفت بلوط، سیر و آرتمیزیا بوده که در پیشگیری و کمک به درمان عفونت های انگلی از قبیل کوکسیدیوز و توکسوپلاسموز موثر است.
برای اطلاعات بیشتر کوکسی فیت ال اینجا کلیک کنید.
برای خرید محصول کوکسی فیت ال اینجا کلیک کنید.
- داروی ضد تشنج