درمان کوکسیدیوز; آخرین پیشرفت های علمی و جایگزین‌ها

درمان کوکسیدیوز

کوکسیدیوز یک بیماری روده ای است که با اینکه در خیلی از حیوانات رخ می دهد در طیور به شدت شایع است.  این عفونت انگلی سالانه مبالغ هنگفتی به کشورها ضرر می زند برای مثال یافته ها نشان می دهند زیان اقتصادی ناشی از کوکسیدیوز در جوجه ها در حدود 86.7 میلیون پوند در الجزایر برای سال 2022 می باشد.

این بیماری که توسط چندین گونه از انگل های آیمریا (Eimeria) ایجاد می شود که به سیستم روده دام و طیور آسیب می رساند و در نتیجه جذب ضعیف و ناکافی تغذیه، کاهش رشد مطلوب و اغلب مواقع اگر درمان نشود باعث مرگ می شود.

 شواهد فزاینده از مطالعات اخیر نشان می‌دهد که استراتژی‌های مبتنی برتقویت سیستم ایمنی مانند استفاده از جایگزین های داروهای ضدکوکسیدیوز، واکسن‌های نوترکیب و انواع افزودنی‌های خوراک تقویت کننده ایمنی می‌توانند مقاومت حیوان را در برابر انگلی درون سلولی بهبود بخشند و آسیب روده را کاهش دهند.

بنابراین، درک جامع از فعل و انفعالات پیچیده بین سیستم ایمنی حیوان، میکروبیوتای با فلور مبکروبی روده، سیستم غدد درون ریز و انگل‌هایی که در نتیجه کوکسیدیوز نقش دارند، برای توسعه استراتژی‌های منطقی برای کنترل کوکسیدیوز بدون استفاده بی رویه از آنتی بیوتیک ها، لازم است.

در اینجا استراتژی‌های غیر آنتی‌بیوتیکی مختلفی را که برای کنترل کوکسیدیوز در حال توسعه هستند، مورد بحث قرار می‌دهیم. درک بهتر تعاملات بین میزبان و انگل در کوکسیدیوز، توسعه استراتژی‌های موثر ضد ایمریا را برای کاهش اثرات منفی کوکسیدیوز آسان تر می کند.

کوکسیدیوز یک عفونت روده ای عمده طیور است که تخمین زده می شود بیش از 14.5 میلیارد دلار خسارت سالانه در سطح جهان داشته باشد. اگرچه کنترل کوکسیدیوز با استفاده از مواد شیمیایی ضدکوکسیدیوز مختلف، مانند یونوفورها، کوکسیدیوسیدها، و کوکسیدیواستات‌ها، سالهاست که یک استراتژی اصلی و کاربردی در تولید دام و طیور مدرن بوده است، اما توسعه استراتژی‌ها و روش های درمانی جایگزین برای آنتی‌بیوتیک‌ها به دلیل ممنوعیت های اخیر که برای استفاده از آنتی‌بیوتیک ایجاد شده امری ضروری است.

درمان کوکسیدیوز در گوسفند

گوسفندان به ویژه در سنین پایین (بره‌ها) بیشتر به کوکسیدیوز مبتلا می‌شوند. درمان این بیماری معمولاً شامل استفاده از داروهای ضد کوکسیدیوز نظیر آمپرولیوم(Amprolium) و دکوکینات (Decoquinate) است که برای کنترل عفونت کوکسیدیایی مورد استفاده قرار می گیرند. برای پیشگیری قبل از ابتلا به بیماری، استفاده از داروهای ضدکوکسیدیوز در رژیم غذایی یا آب گوسفند ها می‌تواند مؤثر باشد. در صورت وجود بیماری، باید اطمینان حاصل کنید که گوسفند به خوبی تغذیه و آب‌رسانی می‌شود تا بدنش بتواند با عفونت مقابله کند.

درمان کوکسیدیوز در گوساله

گوساله‌ها نیز ممکن است به کوکسیدیوز مبتلا شوند، به ویژه در مزارع بزرگ که بهداشت رعایت نمی‌شود. استفاده از داروهای درمان کوکسیدیوز نظیر آمپرولیوم (Amprolium) و سولفادی متوکسین (Sulfaquinoxaline) برای گله گوساله بیمار رایج است. در صورتی که عفونت‌های ثانویه همراه با باکتری‌ها نیز وجود داشته باشد، ممکن است از آنتی‌بیوتیک‌های مخصوص برای جلوگیری از عفونت‌های بیشتر استفاده شود. 

برای پیشگیری از این بیماری لازم است همانند گوسفند ها با اضافه کردن ضد کوکسیدیوز به آب و غذای گاو، از بروز علائم این بیماری مهلک جلوگیری کنیم.

درمان کوکسیدیوز در جوجه مرغ

جوجه‌ها به ویژه در مزارع صنعتی به دلیل تراکم بالا ممکن است به کوکسیدیوز مبتلا شوند. درمان جوجه‌های مرغ با داروهایی از قبیل تولترازوریل (Toltrazuril) انجام می شود. همچنین دارو های لازالوسید Lasalocid و مادورامایسین Maduramicin را می توان در آب و غذای مرغ های مرغداری برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری خطرناک و کشنده، استفاده کرد. اما تمامی این داروها دارای منع مصرف یا محدودیت مصرف و زمان پرهیز از مصرف قبل از کشتار و در هنگام تولید تخم مرغ هستند. از طرفی ایجاد مقاومت دارویی نسبت به آن ها سبب ناکارآمدی آن ها در درمان کوکسیدیوز می شود.

برای جلوگیری از شیوع بیماری و مریض شدن گله، حفظ شرایط بهداشتی مناسب در سالن‌های پرورش جوجه و جلوگیری از تراکم بیش از حد در کنار استفاده از ضدعفونی‌کننده‌ها بسیار مهم است.

جایگزین کردن ضد کوکسیدیوز های طبیعی و گیاهی به جای آنتی بیوتیک

تلاش زیادی برای توسعه روش های جایگزین، از جمله واکسن‌ها و استراتژی‌های غذایی با استفاده از پروبیوتیک‌ها، پری‌بیوتیک‌ها و گیاهان دارویی از جمله سیر، بلوط و آرتمیزیا آنوا انجام شده است. از دهه 1950 تا کنون کنترل کوکسیدیوز در تولید مرغ گوشتی و تخم گذار با استفاده از واکسن های زنده یا ضعیف شده موفقیت آمیز بوده است.

هفت گونه مختلف Eimeria وجود دارد که دستگاه گوارش را که یک اندام اصلی است و مسئول هضم و جذب مواد مغذی می باشد، آلوده می کنند. بنابراین، کوکسیدیوز به دلیل استفاده ناکارآمد از خوراک، اختلال در نرخ رشد، مرگ و میر بالا و کاهش موقت تولید تخم‌مرغ، پیامدهای اقتصادی جدی را به دنبال دارد.

جایگزین های آنتی بیوتیک ها به طور کلی هر ماده ای تعریف می شود که می تواند به عنوان جایگزینی برای داروهای درمانی عمل کند که به طور فزاینده ای در برابر باکتری ها، ویروس ها یا انگل های بیماری زا بی اثر می شوند. مطالعات فراوانی با افزودنی‌های خوراکی مختلف برای ارزیابی پتانسیل آنها به عنوان استراتژی‌های جایگزین آنتی‌بیوتیک در برابر کوکسیدیوز در طیور و سایر حیوانات از قبیل سگ و گربه انجام شده است.

همانطور که گفته شد این بیماری در دام ها از جمله گاو، گوسفند و بز نیز رخ می دهد. گاوهای بالغ می توانند به عنوان ناقلان غیرفعال انگل عمل کنند و دام جوان را آلوده کنند.

نظافت و بهداشت ناکافی بین گله حیوانات نیز ممکن است منجر به تجمع بیش از حد مواد عفونی شود و باعث ایجاد بیماری در گروه های بعدی شود. اگر گاوها در تمام طول سال چرا شوند، آلودگی منابع آب طبیعی می‌تواند به عنوان کانونی برای عفونت عمل کند.

5 روش جایگزین آنتی بیوتیک برای درمان کوکسیدیوز

کوکسیدیوز، که توسط انگل هایی با نام ایمریا ایجاد می شود، یک نگرانی وسیع در دام و طیور است که به طور سنتی با داروهای ضد کوکسیدیوز و آنتی بیوتیک های قوی کنترل می شود. با توجه به گسترش سریع مقاومت های دارویی و افزایش تقاضای مصرف کنندگان برای طیور بدون آنتی بیوتیک، استراتژی های جایگزین اهمیت پیدا می کنند. در اینجا شش جایگزین موثر از جمله داروهای گیاهی وجود دارد:

1. واکسیناسیون

واکسن‌های زنده یا ضعیف شده ایمریا به پرندگان کمک می‌کنند تا بدون ایجاد بیماری شدید ایمنی پیدا کنند. واکسن های تجاری پرندگان را در معرض عفونت های کنترل شده قرار می دهند که منجر به محافظت طولانی مدت می شود. با این حال، واکسن ها نیاز به تجویز مناسب دارند و نسبتاً گران هستند.

2. گیاهان دارویی

امروزه ثابت شده است که بعضی گیاهان مختلف خاصیت ضد کوکسیدیایی از خود نشان داده اند. تانن ها (Tannin)، سیر (Allium sativum) و درمنه (Artemisia annua) حاوی ترکیبات فعال زیستی مانند و آلکالوئیدها هستند که چرخه زندگی Eimeria را دچار اختلال می کنند، آسیب های احتمالی به روده را کاهش می دهند و سیستم ایمنی بدن حیوان را تقویت می کنند. 

3. پروبیوتیک ها و پری بیوتیک ها

باکتری های مفید (لاکتوباسیلوس، بیفیدوباکتریوم) تعادل میکروبیوتای روده را بهبود می بخشند و کلونیزاسیون ایمریا را کاهش می دهند. پری بیوتیک هایی مانند دکستران الیگوساکاریدها از رشد پروبیوتیک حمایت می کنند و عملکرد ایمنی را تقویت می کنند و به پرندگان کمک می کنند تا به طور طبیعی در برابر عفونت مقاومت کنند.

4. انتخاب ژنتیکی میزبان

انتخاب لاین های طیور با مقاومت طبیعی به ایمریا از طریق نشانگرهای ژنتیکی می تواند مقاومت به بیماری را افزایش دهد. برنامه های اصلاحی بر بهبود یکپارچگی روده و پاسخ های ایمنی تمرکز می کنند و نیاز به آنتی بیوتیک ها را کاهش می دهند.

5. تعدیل کننده های ایمنی

ترکیبات گیاهی و سیتوکین ها پاسخ سیستم ایمنی را تقویت می کنند و پرندگان را در برابر کوکسیدیوز انعطاف پذیرتر می کنند. این ترکیبات ایمنی روده را تحریک کرده و تکثیر انگل و شدت آن را کاهش می دهد. استفاده از ترکیبی از این استراتژی ها یک رویکرد پایدار و موثر برای کنترل کوکسیدیوز بدون آنتی بیوتیک ارائه می دهد.

بهترین داروی ضدکوکسیدیوز گیاهی

شرکت دانش بنیان ماکیان دام پارس با استفاده از فرمولاسیون خاص خود داروی گیاهی کوکسی فیت را به دو صورت پودر که با خوراک مخلوط می شود و به صورت محلول خوراکی (کوکسی فیت ال) که می تواند در آب حل شود، تولید کرده است.این داروی دام و طیور از عصاره گیاهان سیر، بلوط و درمنه تولید شده که خواص ضد انگل و ضد اسهال دارند. همچنین برای تقویت دستگاه گوارش مفید هستند.

ضد کوکسیدیوز های شیمیایی به دلیل ایجاد اثرات باقیمانده در تولیدات حیوان، دارای دوره پرهیز از مصرف هستند و قابل استفاده در دوره تولید حیوان نیستند اما دارو های گیاهی به دلیل ایمن بودن ترکیباتشان دوره پرهیز از مصرف ندارند و هیچگونه تداخلی نیز با دارو های دیگر ایجاد نمی کنند. از طرفی داروهای گیاهی ز چندین ترکیب مختلف و پیچیده گیاهان تشکیل شده اند و به همین دلیل مقاومت دارویی علیه آن ها ایجاد نمی شود.

برای اطلاعات بیشتر راجع به کوکسی فیت و کوکسی فیت ال کلیک کنید.

برای خرید کوکسی فیت و کوکسی فیت ال کلیک کنید.