تریکومونیازیس ; خوره کبوتر ها

تریکومونیازیس در پرندگان

بیماری تریکومونیازیس یا تریکوموناس (Trichomoniasis) بواسطه انگل تک یاخته تاژک دار تریکوموناس گالینه (Trichomonas gallinae) اغلب در کبوترها و پرندگان وحشی ایجاد می­شود که باعث ایجاد ضایعات نکروز کازئوز (پنیری) در حفره دهان، کبد و مغز می شود. این بیماری در کبوترها به خوره کبوترها (canker) و در پرندگان وحشی به frounce شناخته می شود.

اتیولوژی و سبب شناسی

تریکوموناس گالینه ارگانیسم پاتوژن در این بیماری بوده و در سینوس ها، دهان، گلو، مری و کبد زندگی می کند. تریکوموناس بیشتر در کبوتران و پرندگان وحشی شایع بوده اما چند مورد شیوع شدید در ماکیان و بوقلمون ها گزارش شده است. تریکوموناس در کبوتران به واسطه تماس مستقیم از طریق دهان پرنده بیمار به پرندگان دیگر، از مادر به جوجه پس از خروج از تخم و همچنین از راه آب مصرفی قابل انتقال است. برخی سویه های تریکوموناس باعث مرگ و میر شدید در کبوترها می شودند. این بیماری حدود 80% کبوترها را درگیر می کند و بیشتر در هوای گرم اتفاق می افتد.

همچنین پرندگان وحشی با خوردن پرنده بیمار می توانند درگیر تریکوموناس شوند و اغلب ضایعات در کبد بروز می کنند و ممکن است در حفره دهانی ضایعات مشاهده نشود.

علائم بالینی

روند بیماری تریکوموناس بسیار سریع اتفاق می افتد. ابتدا ضایعات کوچک زرد رنگ در حفره دهانی ظاهر شده، رشد کرده و یکی می شوند و تبدیل به یک توده شده و راه مری و دهان را می بندد. ضایعات به صورت کانون های نکروز کازئوز یا جراحات پنیری در دهان،گلو و مری بروز کرده و ممکن است به مغز و بافت های اطراف گردن برسد.

ممکن است ترشحات آبکی در چشم ها مشاهده شود که در موارد شدید باعث کوری شود. وزن پرندگان به سرعت کاهش می یابد و ضعیف می شوند و ممکن است بین 8 الی 10 روز تلف شوند.

علائم دیگر شامل بی اشتهایی، ظاهر آشفته، بوی بد دهان، اسهال سبز رنگ، سختی در تنفس و بلع و کاهش توانایی در ایستادن می باشد.

 

تشخیص

با مراجعه به دامپزشک و شرح علائم بالینی بیماری پس از گرفتن نمونه می توان به تشخیص رسید.

در کالبدگشایی ضایعات درشت می توانند نشانه تریکوموناس باشند اما عفونت با مشاهده حرکت مواج تریکوموناس از نمونه کسب شده از لاشه روی لام تائید می شود.

ضایعات تریکومونیازیس شاخص بوده اما پاتوگونومیک نیستند و می توان آن ها را با ضایعات سایر بیماری ها مانند آبله، قارچ ها، سالمونلا اشتباه گرفت.

سایر تست های تشخیصی مانند هیستوپاتولوژی و PCR برای تشخیص استفاده می شوند.

کنترل و درمان

کنترل تریکوموناس از طریق رعایت بهداشت و مسائل امنیت زیستی ایجاد می شود. آب خوری و دان خوری منبع آلودگی برای کبوترها می باشد بنابراین نظافت مکرر آن ها برای جلوگیری از انتقال بیماری ضروری است. اگر شیوع تریکوموناس مشکوک و یا گزارش شود، آبخوری و دان خوری ها باید با محلول 10% وایتکس ضدعفونی شوند. همچنین پرنده های آلوده باید از پرنده های سالم جدا شوند.

بنظر می رسد بهبود عفونت خفیف در کبوتران می تواند نسبت به سویه های شدیدتر ایمنی ایجاد کند.

در صورت نیاز آنتی بیوتیک هایی مانند مترونیدازول و کارنیدازول برای کنترل عفونت تجویز می شود.

برای کاهش جمعیت تک یاخته ها (پروتوزوآ) می­توان از محلول خوراکی کوکسی فیت ال استفاده کرد. مطالعات انجام شده نشان داده است محصول کوکسی فیت ال در درمان تریکومونیازس موثر است. این محصول صد در صد گیاهی حاوی عصاره گیاه آرتمیزیا آنوا، جفت بلوط و سیر می باشد. این ترکیبات به طور اختصاصی چرخه زندگی انگل را تحت تاثیر قرار داده و باعث مهار اسپورولاسیون و کاهش دفع اووسیست ها و در نتیجه درمان و پیشگیری از انتقال بیماری می شوند. این ترکیب همچنین از اسهال ناشی از تریکوموناس جلوگیری کرده و شرایط دستگاه گوارش را بهبود می بخشد. از این ترکیب می توان به صورت محلول در آب آشامیدنی استفاده کرد.

برای اطلاعات بیشتر ضد کوکسیدیوز کوکسی فیت ال اینجا را کلیک کنید.